Ægir - 01.06.1949, Qupperneq 3

Æ G I R
MANAÐARRIT FISKIFÉLAGS ISLANDS
42. árg. I Reykjavík — júní—júlí 1949 I Nr. 6—7
Samtök útvegsmanna.
Útvegsmenn kunna ekki að vinna sam-
an. í þeini herbúðum vill hver pota sér í
þeirri trú, að hann geti með þeim hætti
notið beztra kjara um kaup og sölu. Trúin
á mátt kunningsskaparins, pólitísk sjálfs-
hyggjusjónarmið og greiðasemi höndlar-
ans er talin það evangelíum, sem útvegs-
menn treysta öðru fremur á sér til halds.
— Þannig hafa dómar margra verið um fé-
lagshyggju útvegsmanna, dómurinn um
hug þeirra til sameiginlegrar sjálfsbjargar
og þannig er dónrur margra enn i dag.
Víst er jiað rétt, að til skamms tíma var
útvegsmönnum birgð sýn að því marki að
leggjast á eina sveif í hagsmunamálum
sínum, og þótt talsverð breyting hafi á orð-
ið i þeim efnum hin síðari ár, skortir þó
enn mikið á, að þeir noti sem skyldi lir-
i'æði samvinnu og samtaka sér til fulltingis.
Sá tími er ekki langt að baki, þegar út-
vegsmenn í verstöðvum landsins áttu það
einvörðungu undir mati kaupmanna, hve
mikið þeir fengu fyrir afurðir sinar. Þeir
Rrðu að lúta þeim kjörum, sein þeim voru
boðin hverju sinni, án þess að hafa hug-
mynd um, hvort þau væru í samræmi við
markaðsverð á hverjum tíma. Og ætli ein-
hver kannist ekki við dæmi þess, að út-
vegsmenn, sem meiri háttar voru og áttu
eilítið undir sér, fengu oft hærra verð fyrir
sinar vörur heldur en hinir, sem baslinu
'oru háðir, og slikt átti sér jafnvel stað,
þótt framleiðsla hinna síðarnefndu væri
fremri að gæðum. Söm var sagan, að því er
snerti kaup á vörum til útvegsins. Segja
mátti, að það væri því alfarið komið undir
réttsýni og sanngirni kaupmanna, hvort
þeir, sem sjóinn stunduðu, fengu hlut sinn
greiddan í samræmi við markaðsverð.
Hvort verðið var í réttu hlutfalli við vinnu-
stundafjöldann spurði yfirleitt enginn, né
heldur liitt, hvort það nægði til að tryggja
mönnum sæmilega afkomu. Ein stund
lengur eða skeinur í beitufjöru, undir færi
eða ár var algert aukaatriði og ef fiskverð-
ið lækkaði eða fiskur gafst verr en miður,
var skammturinn, í kropp og á, minnkað-
ur. Fæstir voru að ómaka sig á því, að
kanna, hvort færin og sallið í sínum kaup-
stað var t. d. selt við sama verði og á ísa-
firði eða Húsavík. Leit að slíkum saman-
burði var út i bláinn, því að ekki fór út-
vegsmaður í Keflavík að leita eftir slíkum
varningi vestur i fjörðu eða norður á Húsa-
vik, jiótt verðið kynni að vera hagkvæm-
ara þar. Og ekkert þýddi að nöldra um það
við Keflavíkurkaupmann, að saltskeffan á
Húsavík væri ódýrari en hjá honum, því að
hann svaraði aðeins: „Jæja góði, skrepptu
þá norður og fáðu hana þar.“
Þótt jiað, sem hér hefur verið dregið
fram, stingi mjög í stúf við jiað, sem nú
tíðkast, er j)ó ekki lengra um öxl að lita
en svo, að fleslir, sem komnir eru yfir
miðjan aldur og slitu barnsskóm sínum i
sjávarþorpum landsins, þekkja þessar
myndir.
Samstarf útvegsmanna hefur aukizt tals-