Ægir

Árgangur

Ægir - 01.10.1979, Síða 27

Ægir - 01.10.1979, Síða 27
!É'eyður. ba A ' ar veiðir hann 30 steypireyði á einn hvalveiði- a,1 °g má þvi telja að þetta ár hefjist hvalveiðar í °rum stíl og með nýrri tækni. Næstu þrjú árin er ve!°>n misjöfn frá 17 til 30 hvalir, en árið 1872 eiðast 40 hvalir, 1873 36, 1874 51 og 1875 39hvalir. Anð 1872 sótti Svend Föyn um einkaleyfi fyrir . 1Veiðitækjum sínum og var honum veitt einka- ley« til 10 ára. ^egar það leyfi var á enda eða 1882 höfðu verið P nuð sjö hvalveiðifélög meðsamtals 15 hvalveiði- i ,a °g var Svend Föyn meðeigandi í mörgum ..Irra- Þessir hvalveiðibátar voru nánast allir af mu gerg Dg b^naði og varð lítil breyting á þeim n^stu 30 árin. e'ðin gengur nú vel í nokkur ár, en þó eru .. veiðifélögin Þegar farin að svipast um eftir ^ýjum veiðisvæðum 1882 og þáersteypireyðurekki [angur aðalstofninn í veiðinni, en farið að veiða n8reyði, sandreyði, hnúfubak og búrhval. Um þetta leyti hefst mikil deila milli fiskimanna j ® valveiðimanna. Urðu af því hörð átök og varan- 8- Töldu fiskimenn að hvalveiðar spilltu fiski- ngum og kom nú upp krafa um friðun hvala, sem Unar varð aldrei nema kák eitt. Tillaga kom va ar ^ram um alfriða hvali í 10 ár, en ekki bfi Þv‘ annar árangur en sá að hvalveiði var ■j- nnu® á tímabilinu 1. jan. til 31. maí ár hvert. e u fiskimenn að sú friðun væri þýðingarlaus, a mótuð af hvalveiðimönnum. Sak v*1 ^^kti fræðimaður prófessor Sars rann- a 1 lifnaðarhætti hvala mjög rækilega á þessum Hvalveiðistöð Hans Eiefssens í Mjóafirði. árum, en aldrei virðist hann hafa fallist á þá skoðun fiskimanna að hvalir hafi afgerandi áhrif á fiski- göngur eða loðnugöngur. En hinsvegar segir hann í skýrslu 1888 orðrétt í lauslegri þýðingu: „Þó ég, sem sjá má, geti ekki fallist á, að framkomnar skoðanir um skaðleg áhrif hvalveiðanna á fiskveiðar séu á rökum reistar, er ég þó útaf fyrir sig sammála fiskimönnum í því að ég álít að tímabært sé að takmarka hvalveiðar innan sanngjarnra marka. Eins og þessi rekstur hefir nú þróast við Finn- mörk getur verið lítill vafi á að hvölum verði útrýmt eða hraktir frá ströndinni innan skamms tíma, þannig að frekari nýting þessarar auðlindar verði eftirkomandi kynslóð með öllu bönnuð. Þegar hefir steypireyðum fækkað svo að ekki -verður um villst, þrátt fyrir það að hvalveiðimenn mótmæla því. Fullvíst er einnig að undanfarin ár hefir sést meira af hval en í ár.“ (Sigurd Risting: Av hval- fangstens historie, 1922, bls. 143). Af því sem hér hefir verið rakið er augljóst að fljótt hefir gengið á hvalastofninn við Finnmörk. Enda eru hvalveiðimenn þegar 1882 farnir að hyggja að nýjum hvalveiðisvæðum. Fyrstur hugsar til hreyfings kempan Svend Föyn og leggur hann leið sína til íslands árið 1882. í þeirri ferð mun hann hafa lagt grundvöllinn að því að byggð var hval- veiðistöð á Langeyri við Álftafjörð vestra. Svend Föyn átti 3/5 þessarar stöðvar en framkvæmda- stjóri var Thomas Amlie er síðar fórst með hval- veiðiskipinu Jarlen á leið frá Islandi til Noregs ásamt 32 mönnum. Næstu árin hér á eftir fjölgar hvalveiðistöðvum á Vesturlandinu uns þær urðu alls sjö: ÆGIR — 599

x

Ægir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.