Ægir - 01.10.1982, Blaðsíða 54

R = viðnám málmhimnu (ohm).
/1R
-----= Hlutfallsleg viðnámsbreyting
^ málmhimnu.
AL , zlR
e =-------= k-------
L R
k “ 2 (framleiðandi gefur upp nákvæmt gildi á k
fyrir hverja tegund af strain gauge).
Mælitækið sýnir beint stærðina, í, en vægið,
M, fæst með jöfnunni:
„ 7t-G-(D4-d4)
M = --------------- t
8 D
M = öxulvægi (kp m)
£ = hlutfallsleg lengdarbreyting í yfirborði öxuls
eftir línu er myndar 45° horn við snúningsás
öxulsins (strain), sjá mynd 1.
G = skerstuðull efnisins í öxlinum (kp/m2).
D = ytra þvermál öxulsins á mælistað (m).
d = innra þvermál öxulsins á mælistað (útborun-
in) (m).
Hér verður nú í örfáum orðum lýst mælibúnaði
og uppsetningu hans til mælinga á snúningshraða
og vægi.
Snúningshraðamælirinn samanstendur af skynj-
ara sem er ljósgjafi og ljósnæmur transistor, sja
mynd 2, ásamt aflestrartæki og er mælirinn smi
aður á Tæknideild. Aflestrartækið sendir spennU
til ljósgjafans en hann sendir síðan þröngan lj°s
geisla til ljóstransistorsins andspænis honum. ,
öxulinn er fest málmband með 6 gúmmínöbbum a’
og rjúfa þeir ljósgeislann við snúning öxulsm •
Teljari í aflestrartæki telur síðan merkin frá lJ°s
transistornum í nákvæmlega 10 sekúndur og n'r
síðan niðurstöðuna með ljósstöfum. Mælim^ur
staðan er þá meðalgildi snúningshraðans í snúning
um á mínútu tekið yfir 10 sekúnda tímabil. ,
Vægismælirinn er frá Astech Electronics Lt
Bretlandi. Aðalhlutar mælisins eru annars veg ,
mælisendir, rafhlöðukassi og sendiloftnet, en Pe
búnaður er festur við öxulinn með keðju og sn/
með honum. En hins vegar er mótto
loftnet/magnari og fjaraflesturstæki. Lar s
nauðsynlegt er að jarðbinda mælisendinn er ha
tengdur við öxulinn, en öxullinn síðan jarðteng
í gegnum kolbursta,sjá nánar á mynd 2. Hér eru
stykki strain gauge (fullbrú) tengd saman s
Wheatstones brú og límd á öxulinn. Áður en 1
ing strain gauge brúarinnar fer fram, þarf að 1
slípa öxulinn á límstaðnum. Að lokinni líminSu
strain gauge brúin þakin lagi af silicone sem v
gegn raka og jafnvel hnjaski. .
Mælisendir fær orku sína frá rafhlöðukassa
þarf spenna hans að vera á bilinu 7,5 til 18 V (v
notkun 10 V rafhlöðu). í mælisendi er spennnstl
er gefur út 5,1 volta spennu og er hún send tils r
5LE
Mynd 2.
M = mœlisendir.
S = strain gauge.
B = rafhlöðukassi.
K = keðjufesting.
L = sendiloftnet.
V = viðtökuloftnet.
H = kolbursti.
A = aflestrarlceki strain■ ^
T = aflestrartœki snúntrtgs
G = gúmmínabbar á öxli-
N = skynjari.
P = Ijósgjafi.
F = Ijóstransistor.
558 — ÆGIR