Ægir - 01.08.1992, Qupperneq 17

8/92
ÆGIR
409
st°fna. Því er ekki Ijóst hvernig ferskvatnsstreymi frá
arn.a Suðurlandi ári fyrir klak, geti haft afgerandi á-
nf á stærð þorskárganga, eins og líkur hafa verið
e'ddar að (Ólafur S. Andrésson 1992).
framansögðu má einnig draga þá ályktun að ef
na á hámarksafrakstri úr fiskistofnum sem svo mjög
efu háóir umhverfissveiflum, er ólíklegt að hægt sé
a v®nta jafnrar veiði. Að geyma fisk í hafi frá góð-
*rum til hallæra, þýðir meiri afföll nema ef um um-
ramfæðu er að ræða, sem vart er í harðærum. Búa
Verður við það að elta sveiflurnar með veiðum ef há-
^ks afrakstur á að nást. Ekki er heldur hægt að
e,kna langt fram í tímann hvað hver stofn gefur af
Ser þar sem það er háð ytri skilyrðum. Ef marka má
axastofna sem mælikvarða á sveiflurnar og óbeinan
nema á umhverfisþætti, hafa verið átta mögur ár á
s'ðustu tólf árum ('79-83 og '88-90). Ýmis sólar-
s,fna ástand sjávar hafi farið batnandi frá
Sl ari hluta árs 1990 og haldist síðan (Fjölrit Haf-
rannsóknastofunnar nr. 29). Fiskistofnar með
s amman Iífsferi I bregða fljótar við en þeir sem
en8ri lífsferil hafa. Loðnugengd fór fram úr því sem
fyrir var spáð á síðustu vertíð. Laxveiði sumarið
1992 ætlar að verða með besta móti og smálax
vænni en mörg undanfarin ár. Ætla má þá að þorsk-
stofninn fylgi á eftir og meira verði úr árgöngum sem
nú eru 1-3 ára heldur en árgangaspár hafa gert ráð
fyrir. Þannig má nota ástand og veiði skammlífari
tegunda, sem fljótar bregðast við umhverfisskilyrð-
um, til þess að spá fyrir um afkomu þeirra sem lengri
IífsferiI hafa í nánustu framtíð.
Þakkarorð
Grein þessa lásu yfir þrír menn sem komu með
margar góðar ábendingar og leiðréttingar. Það voru
Jónas Jónasson á Veiðimálastofnun, Kristján Þórar-
insson hjá LÍÚ og Ólafur Ástþórsson á Hafrann-
sóknastofnun. Þeim er kærlega þakkað.
Heimildir
Árni Einarsson, 1990. Lax í Efri-Laxá. Greinargerð
um líkleg áhrif laxa á lífríki árinnar ofan Brúa.
Náttúruverndarráð, fjölrit nr. 22.
Dennis L. Scarnecchia, 1984. Climatic and Oceanic
7. mynd
Fjöldi 3 ára nýliða í þorski á klakárinu og lofthiti mars-júní í Grímsey klakárið (a), árið eftir klak (b),
meðaltal 1-2 ára eftir klak (c) og meðaltal 1-3 ára eftir klak (d). Tímabilið 1972-1987.
450
400
350
300
Mðldi £ 250
jóniiB
200
150
100
50
450
400
350
300
■'uí4ií!0
200
150
100
(a)
450
400
350
300
Fjöldi i 250
mi 11 jónum 200
150
100
50
Hitastig (»C)
(c)
450
400
350
300
Fjöldi í 250
ailljónun 200
150
100
50
(b)
Hitastig (»C)
(d)
1,5 2 2,5
Hitastig (-C)
1,5 2
Hitastig (*C)