Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Page 31

MeiöyrSi og meiSyrSamál.
151
en anna’Öhvort nafnlaust eða með rangri eða tilbúinni und-
irskrift, 242. gr. 2. c. Þetta gildir einungis um aðdróttanir,
og sjálfsagt útbreiðslu þeirra, en ekki um aðrar ærumeið-
ingar, t. d. mynd eða skammaryrði í nafnlausu bréfi, sem
ekki felur í sér aðdróttun. Það tekur og aðeins til skrif-
legra aðdróttana. Ef aðdróttun er á prenti, þá er séð fyrir
því í 3. gr. tilskipunar 9. maí 1855, að einhver beri ábyrgð
á, prentarinn, ef eigi eru aðrir nákomnari, og kemur
ákvæði c-liðar þá ekki til greina, sbr. athugasemdir við
242. gr. En ef nú enginn höfundur er nafngreindur nægi-
lega, prentara er ekki getið, og 3. gr. tilsk. 1855 þar með
brotin, eða enginn refsihæfur aðili verður annars fundinn,
þá sýnist mega nota ákvæði c-liðar analogice. Skrifleg telst
aðdróttun, hvort sem penni eða ritvél hefur verið notuð,
eða ef hún er send í símskeyti. Skilyrði er, að aðdróttun sé
nafnlaus, þ. e. að engar upplýsingar séu að því leyti um
brotamann. Sama er, ef aðdróttun er með gervinafni,
skammstöfunum, sem venjulega geta átt við fleiri menn
en einn eða jafnvel engan þekktan mann, eða öðru nafni en
brotamanns., Ef aðdróttun er með nafni tiltekins manns,
þá er oft hægt að halda sér að honum, en mjög algengt
nafn, án bústaðar eða stöðu, veitir oft litla eða alls enga
fræðslu um höfund, t. d. nafnið „Jón Jónsson", „Guð-
mundur Jónsson" o. s. frv. Ef sá maður, er nafn hans
hefur verið ranglega sett undir aðdróttun, synjar fyrir
allan þátt sinn í brotinu, þá er skilyrði til notkunar c-liðar
fullnægt. En hvernig skal með fara, ef ærumeiðandi að-
dróttun er í frammi höfð í síma, og brotamaður annað
hvort segir elcki til sín eða segir ranglega til sín Virðist
hér vel mega orða notlcun c-liðar analogice.
Ástæðan til þess, að ærumeiddur maður með þessum
hætti fær kröfu til þess, að ríkisvaldið taki málið í sínar
hendur, er væntanlega sú, að opinber rannsókn er venju-
lega eina ráðið eða að minnsta kosti nærtækasta ráðið til
þess að koma því upp, hver vera muni höfundur aðdrótt-
unar. Rannsóknardómari hefur ýmis ráð í hendi sér til