Tímarit lögfræðinga - 01.12.1980, Side 26
3.5. Bætur frá þriðja aðila
Réglur norsku og sænsku skaðabótalaganna um áhrif þess á skaða-
bótakröfu, að tjónþoli fær bætur frá þriðja manni, eru í meginatrið-
um sama efnis. Reglurnar varða eingöngu frádrátt frá skaðabótum fyr-
ir tekjutap eða missi fyrirvinnu. Kjarni þeirra er, að draga skal að
fullu frá skaðabótum almannatrygging-abætur og lífeyri (og sjúkra-
laun), sem greiðist vegna vinnusamnings eða kjarasamnings og skipt-
ir eigi máli hvort greiðandi er vinnuveitandinn sjálfur, lífeyrissjóður,
lífeyristrygging, sjúkra- eða slysatrygging.
Einstök atriði reglnanna eru greind í 1.2. og 2.4. hér að framan.
Það athugist, að eftir norsku lögunum skal ennfremur draga frá
skaðabótum vátryggingarbætur, sem greiddar eru í eitt skipti fyrir
öll, enda hafi vinnuveitandi kostað vátrygginguna. Annað frábrugð-
ið atriði skal nefnt: Við bótaákvörðun er skv. norsku lögunum heimilt
að líta til vátryggingarbóta, sem ekki falla undir það, sem að framan
greinir, svo og annars verulegs fjárstuðnings, er tjónþoli fær vegna
slyssins. Samsvarandi heimild var í sænska lagafrumvarpinu, en náði
ekki fram að ganga í þinginu.
Samkvæmt því, sem nú hefur verið rakið, ber almennt ekki að
draga frá skaðabótakröfu vátryggingarbætur, sem tjónþoli fær vegna
tjóns síns. Frádráttarreglurnar varða aðeins almannatryggingabætur
og þær greiðslur þriðja manns (vátryggingafélaga o.fl.), sem eiga rót
sína að rekja til vinnusamnings eða kjarasamnings. Annarra bóta frá
vátryggingu eða lífeyrissjóði nýtur tjónþoli samhliða óskertum
skaðabótum, t.d. bóta frá líf-, slysa- eða sjúkratryggingu, sem hann
hefur sjálfur keypt, og bóta úr lífeyrissjóði, er ekki tengist vinnu-
samningi eða kjarasamningi.
Efni þessara nýmæla svipar mjög til þeirra reglna, sem gilda að
íslenskum rétti. Einnig hér á landi er aðalreglan sú, að bætur almanna-
trygginga og samningsbundinna slysatrygginga svo og samnings-
bundið og lögmælt kaup í slysa- og veikindaforföllum dregst frá skaða-
bótum. Sama gildir í Noregi og Svíþjóð með þeirri undantekningu, að
í Svíþjóð koma eingreiðslur, sem greiðast kunna af vátryggingu, er
atvinnurekandi hefur kostað, ekki til frádráttar í skaðabótamáli. Helsti
munur á íslenskum rétti og nýmælunum, sem hér um ræðir, er sá, að
skv. þeim eru greiðslur úr lífeyrissjóðum vinnumarkaðarins dregnar
frá skaðabótum, en hins vegar ekki hér á landi, þótt stundum hafi
verið litið til lífeyrisgreiðslna við ákvörðun bótafjárhæðar, sbr. t.d.
Hrd. 1972, 417.
220