Tímarit lögfræðinga - 01.05.1985, Blaðsíða 56

við eignarhaldstíma, nema að því er tekur til söluhagnaðar af íbúð-
arhúsnæði skv. 16. gr. I 18. gr. laganna, nú 1. nr. 75/1981, er sérstak-
lega fjallað um söluhagnað af eignarhlutum í sameignarfélögum og
samlögum. 1 1. mgr. greinarinnar er tekið fram, að hagnaður af sölu
eignarhluta í félögum þessum teljist að fullu til skattskyldra tekna á
söluári og ekki skipti máli, hve lengi skattaðili hafi átt hina seldu
eign. Hér er ekki um að ræða slíkar heimildir til frestunar á skattlagn-
ingu söluhagnaðar og fyrningar á móti söluhagnaði, sem tiltækar eru,
þegar um sölu á fyrnanlegum eignum er að ræða. í 2. mgr. lagagrein-
arinnar eru sérstök ákvæði um það, hvernig ákvarða beri söluhagnað
af eignarhlutum þessum, en sérstakar reglur um það vantaði í eldri
lög, eins og áður segir. Sú meginregla er sett, að hágnaður af sölu
eignarhluta þessara skal teljast mismunur á söluverði annars vegar og
kaupverði hins vegar. Þá eru tveir kostir gefnir við ákvörðun kaup-
verðs í þessu sambandi. Kaupverð eignarhluta í hendi seljanda ákveðst
sem hlutur hans í eigin fé félagsins í byrjun þess árs, sem salan fer
fram á, eða sem raunverulegt kaupverð að frádreginni eigin úttekt, sé
það hærra, þegar kaupverð og eigin úttekt hefur verið hækkað eða
lækkað samkvæmt verðbreytingarstuðli samkvæmt 26. gr. laganna.
Þá er eigin fé skilgreint í þessu sambandi og sagt, að til þess teljist
skattskyld hrein eign félagsins að meðtöldu stofnfé en að undanskild-
um 55% af skattalegum varasjóði, sbr. 12. tl. 1. mgr. 31. gr. laganna,
nú 65% af fjárfestingarsjóði, sbr. 3. gr. 1. nr. 8/1984, og er hér tekið
tillit til skattakvaðar.
Þegar þessar tvær aðferðir við ákvörðun kaupverðs, sem hér hefur
verið lýst, eru athugaðar, virðist ákvörðun kaupverðs sem hlutar í eigin
fé í byrjun söluárs þýða það, að áhrif verðbreytingar séu þegar komin
inn í uppgjör söluhagnaðarins sökum árlegs endurmats, sem lögin
gera ráð fyrir. Slíkt gerist ekki við framreikning raunverulegs kaup-
verðs fyrr en við sölu á næsta ári eftir kaupár. Þessi munur sést
glöggt, þegar athuguð eru dæmi um kaup og sölu eignarhluta á sama
ári.
I 18. gr. 1. nr. 75/1981 kemur ekki fram, hvort ákvæðum greinarinn-
ar er ætlað að taka til sölu eignarhluta í sameignai'félögum almennt
eða einungis í þeim sameignarfélögum, sem eru sjálfstæðir skattaðilar.
Með úrskui'ði Ríkisskattanefndar nr. 263, dags. 4. maí 1984, hefur
verið skorið úr þessu. Jafnframt er í þessum úrskurði leyst úr því,
hvernig uppgjöri og meðferð söluhagnaðar af eignarhlutum í sam-
eignarfélögum, sem ekki eru sjálfstæðir skattaðilar, skuli hagað. Kær-
andi í máli þessu hafði á árinu 1980 selt eignarhluta sinn í sameignar-
50