Tímarit lögfræðinga - 01.05.1985, Blaðsíða 68

un sinni, í þrjá flokka. 1 fyrsta lagi var um að ræða fagleg sjónarmið
(í þrerigri merkingu), þ.e. ástæður nr. 1 og 2. f öðru lagi stéttarleg
isjónarmið, þ.e. ástæður nr. B og 4. Og loks í þriðja lagi eins konar
viðurlög, þ.e. ástæðu nr. 5.
Héraðsdómari telur að hin lögboðna umsögn yfirdýralæknis „skuli
vera innan faglegra marka, þ.e. að yfirdýralæknir skuli láta
uppi álit sitt, hvort umsækjandi í tilteknu falli sé hæfur eða ekki
til þess að gegna dýralæknisstarfi“. Hæstiréttur fellst ekki alls kostar
á þetta álit héraðsdómarans, heldur telur „að yfirdýralæknir hafi all
rúmar hendur um það, hvaða atriði hann tekur upp í umsögn sína til
landbúnaðarráðherra, enda byggi hann niðurstöðu sína á málefna-
legum forsendum“.
Dómendur í héraði og Hæstarétti eru sammála um það að hinar
fáglegu ástæður, sem yfirdýralæknir greinir í umsögn sinni, séu lög-
mætar. Dómendur eru jafnframt á einu máli um það að þau stéttar-
sjónarmið, sem fram koma í umsögninni, séu ólögmæt. Héraðsdómari
telur ennfremur að sú afstaða að beita synjun sem eins konar viður-
lögum við broti umsækjandans eigi sér ekki stoð í lögum. Á þetta
fellst Hæstiréttur hins vegar ekki, svo sem glöggt kemur fram í dómi
hans.
Þótt dómendur hafi þannig verið að flestu leyti sammála um, hvaða
ástæður teldust lögmætar og hverjar ekki, varð niðurstaðan önnur í
héraði en fyrir Hæstarétti. Héraðsdómari varð við kröfu stefnenda
og felldi synjun yfirdýralæknis úr gildi, annars vegar vegna þess að
hin ólögmætu sjónarmið hafi „að verulegu leyti ráðið niðurstöðu um-
sagnaraðilans“ og hins vegar vegna þess að ekki sé „tekin afdráttar-
laus afstaða til þess, hvort umsækjandinn sé hæfur til þess að gegna
læknisstarfinu eða ekki“. I dómi Hæstaréttar er á hinn bóginn vísað
til hinna lögmætu ástæðna og sagt að þær séu „fullnægj andi forsend-
ur fyrir því að yfirdýralæknir . . . treysti sér ekki“ til þess að mæla
með leyfisveitingunni. Um stéttarsjónarmiðin segir Hæstiréttur orð-
rétt: „Telja verður þetta annmarka á umsögninni en þó eigi slíkan að
ógildingu varði“.
I nágrannalöndum okkar hefur margoft verið um það rætt hvenær
svonefnd stéttarsjónarmið eigi rétt á sér í stjórnsýslunni og hvenær
ekki. I lögum er stundum gengið út frá því að slík sjónarmið ráði, t.d.
þegar lög mæla svo fyrir að leita skuli álits stéttarfélaga eða -samtaka
áður en máli er ráðið til lykta, sbr. 1. tl. 3. gr. laga nr. 26/1982 um
atvinnuréttindi útlendinga. Að þessum tilvikum frágengnum er það
álit fræðimanna að sjónarmið einstakra starfsstétta eigi yfirleitt ekki
62