Ægir - 01.12.1994, Blaðsíða 22

einnig höllum fœti en veiðar og útgerð
frystitogara skila hagnaði.
Með því að skipta Gnúpi út fyrir
frystiskip er því reksturinn treystur og
sérstakiega horft til karfavinnslu en
áður var karfinn seldur í gámum eða á
tnarkað og brá til beggja vona með
hagnað afþví.
En hvaða áhrifhefur þessi breyting á
mannahald? Fœkkar mönnum þegar
vinnslan er fœrð út á sjó eins og gert er
með kaupum á Guðbjörginni?
„Nei. l>að fjölgar um 10 því það þarf
fleiri í áhöfn á frystiskipi en ísfisktog-
ara. Við stefnum á að halda saltfisk-
vinnslunni óbreyttri með aðkeyptu
hráefni."
Guðbjörginni verður breytt í vinnslu-
skip hér heima, leitað verður tilboða í
breytingar á skipinu og reiknað með því
að þœr kosti 50 milljónir, en Þorbjöm
hf. á talsvert af þeim vélum sem þarf
um borð. Skipið er 13 ára gamalt og
þeir brœður telja aö með góðri meðferð
eigi það 12-14 ár eftir enn.
„Eiginfjárstaða okkar er góð og
skuldastaöan viðunandi. Fyrirtækið
skilar hagnaði og hefur gert í nokkur
ár. Með þessum skipakaupum aukum
við skuldir fyrirtækisins nokkuð en
einnig tekjurnar og þannig eykst hagn-
aðurinn."
Þorbjörn hf. hefur lengi staðið í
samningaviðrœðum við Norðmennina
sem eru að selja gömlu Guðbjörgina.
Marga lausa enda þurfti að Imýta og
ganga frá ýmsum pappírum. Þorbjörn
bar lengi víurnar í Sigurvon á Suðiireyri
en ekki varð af þeim kaupum. Brœður
segja að samningar hafi legið fyrir þeg-
ar pólitík hljóp í málið og sveitarstjóm-
in keypti skipið.
Saltfisksala
Þorbjöm hf. er stór hluthafi í SÍF og
selur allar sínar afurðir þar í gegn. Þeg-
ar SÍF var breytt í hlutafélag gaf Gunn-
ar Tómasson ekki kost á sér í stjóm SÍF
þar sem liann hafði áður setið. Hvers
vegna?
„Mér fannst eðlilegt að breyta til
þegar þessar breytingar urðu. Ég hef
aldrei litiö á aðstööu SÍF sem einokun
heldur sérleyfi sem byggöi á sameigin-
legum skilningi saltfiskframleiðenda
og stjórnvalda en ekki lögum.
Tíminn hefur ieitt í ljós að það var
ekki rétt ákvörðun að gefa saltfisksöl-
una frjálsa. íslenskir framleiðendur
berjast nú innbyrðis á mörkuðunum.
Við erum langt komnir með að eyði-
leggja fyrir okkur Spánarmarkaðinn
með undirboðum og samkeppni þar
sem fjöldi aðila er aö gramsa á sama
markaðnum."
Gunnar bendir á að nú sé yfirleitt
betri kostur að sjófrysta þorsk en salta
en þessi hlutfóll hafi verið öfug meðan
sérleyfis SÍF naut við og breytingin sé
skýrt vitni um aftarfór sem orðið hafi.
Stundum er sagt að fá íslensk fyrir-
tœki lifi af kynslóðaskipti. Hvemig leist
Grindvíkingum á það þegar brœðurnir
tóku við stjóm fyrirtœkisins af fóður
sínum?
„Kannski fannst einhverjum við
vera fullungir á sínum tíma en ég held
að flestir telji að kynslóðaskiptin verði
ekki það sem gengur frá þessum
rekstri."
Stefán Þ. Tómasson ásamt Sigurbirni
Guömundssyni skipstjóra.
Auðlindaskattur
Kvótakerfið, kostir þess og gallar, er
það sem útgerðarmönnum stendur
naest. Vilja Þorbjarnarmenn breyta
þessu kerfi og taka upp auðlindaskatt?
„Menn hafa gagnrýnt kvótakerfið
fyrir að kvótinn safnist á of fáar hend-
ur og kerfið sé vettvangur fyrir allskon-
ar brask. Við þekkjum það ekki. Ég tel
að kvótakerfið sé ekki gallalaust, en
auðlindaskattur væri enn verri því
hann kæmi verst niður á þeim smærri
og leiddi til enn meiri söfnunar á fárra
hendur," segir Stefán.
„Ég þekki engan útgerðarmann sem
er á kafi í kvótabraski en ég þekki fullt
af fólki sem er stöðugt að gaspra um
að svo sé. Þetta fólk vill bara rífa niður
kerfið en hefur ekki getaö bent á neitt
raunhæft í staðinn," segir Gunnar.
„Kvótinn er hægt að bítandi að fær-
ast frá verr reknum fyrirtækjum til
hinna sem betur eru rekin en auð-
lindaskattur eða uppboö á kvótum
myndi flýta þessari þróun mjög."
Fiskistofa og Landhelgisgæsla
Nú eru hrœringar í mörgum málum
sem tengjast sjávarútveginum. Fiski-
stofa var stofnuð og miklar skipulags-
breytingar gerðar samfara því. Hvemig
fmnst mönnum hafa til tekist?
„Það er ekkert neikvætt við að búa
til stofnun sem heitir Fiskistofa. En
umsvifin eru fullmikil og samstarf við
Landhelgisgæsluna ætti að vera meira.
Allt tal um að Fiskistofa eignist sín eig-
in skip til efirlits er bara rugl," segir
Stefán.
Gunnar leggur til að sameina þurfi
hagsmuni landhelgisgœslu, veiðieftirlits
og björgunar og íslendingar þyrftu að
eiga fleiri skip eins og Hannes Þ. Haf-
stein í Sandgerði, björgunarskip SVFÍ,
sem sinnt gœti þessum þáttum öllum.
Þetta er sérstakt áhugasvið Gunnars
sem hefur tekið mjög virkan þátt í starfi
björgunarsveitarinnar Þorbjörns í
Grindavík og á sceti í stjóm SVFÍ.
„Ég get vel séð fyrir mér svona skip
á 7-8 stöðum á landinu sem sinnti
hvert sínu svæði."
Hvar eru svo helstu sóknarmöguleik-
ar Þorbjamar?
„Við teljum okkur eiga góða mögu-
leika á aukinni sókn í úthafsveiðar
meö þessu nýja skipi. Viö höfum ekki
verið í rækjuveiðum á úthafinu og
bindum miklar vonir við úthafskarf-
ann.
Við tókum svolítinn þátt í tilrauna-
veiðum á þorski í gildrur en það tekur
því varla að nefna það."
Svo eni þeir brœður roknir hver í sína
áttina. Eiríkur fer til Kefavíkur á fund,
Gunnar niður í salthús að líta eftir
vinnslunni en Stefán um borð í Gnúp-
inn sem fer að verða klár í slippinn. □
22 ÆGIR DESEMBER 1994