Ægir - 01.06.1995, Blaðsíða 40

6. mynd. Útbreiðsla og hlutfallsleg mergð loðnu í febr. 1995.
fjölda af seiðum þarf til að mynda góðan árgang. Seiðaár-
gangurinn frá 1993 var mjög góður, en á honum mun loðnu-
vertíðin 1995/1996 að verulegu leyti byggjast.
Fyrstu raunverulegu vísbendingarnar um árgangastærð
hafa því komið frá mælingum á ókynþroska ársgamalli loðnu
sem gerðar eru i seiðaleiðöngrunum í ágúst svo og í mælinga-
leiðöngrum á haustin (október/nóvember).
3.2 Spá um stærð veiðistofns 1995/96 og
tillögur um hámarksafla.
Næsta loðnuvertíð mun aðallega byggjast á kynþroska
hluta árgangsins frá 1993 en einnig á þeim hluta árgangsins
frá 1992 sem ekki varð kynþroska og hrygndi vorið 1995.
Haustið 1994 mældust 119 milljarðar af ársgamalli loðnu og
er þetta það mesta sem mælst hefur af ársgamalli loðnu hvort
heldur er í ágúst- eða haustmælingu. Þegar reiknað hefur ver-
ið meö hlutdeild 1992 árgangsins svarar þetta til þess, sam-
kvæmt því spálíkani sem notaö er til að spá fyrir um stærð
veiðistofnsins, að hann verði 1.9 milljónir tonna við upphaf
vertíðar 1995/1996 og leyfilegur hámarksafli gæti oröiö um
1200 þús. tonn miðað við venjulegar forsendur um 400 þús.
tonna hrygningarstofn, náttúruleg afföll og vaxtarskilyrði.
Eins og áður sagði eru öryggismörk slíkra líkana nokkuð víð.
Umhverfisaðstæður, fæðuframboð, samkeppni um fæðu,
stærð árganga og stærð þeirra ránfiska-, fugla- og hvalastofna
sem á loðnunni lifa hafa áhrif á kynþroskahlutfall, vöxt og
náttúruleg afföll. Þess vegna verður að sýna vissa aðgát og
leggur því Hafrannsóknastofnunin til að hámarksafli á ver-
tíðinni 1995/1996 verði takmarkaður við um 2/3 af útreikn-
uðum hámarksafla eða 800 þús. tonn, þar til stærð stofnsins
hefur verið mæld haustið 1995 og/eða veturinn 1996.
Hafrannsóknastofnunin leggur enn fremur til aö við upp-
haf sumarvertíðar 1995 verði svæðið milli 66” N og 67°45’ N
frá 19° V að austan og vestur að línu milli 67°45' N, 22° V og
66° N, 27° V lokað fyrir loðnuveiðum til verndunar ókyn-
þroska smáloðnu. Hafrannsóknastofnunin mun að venju
kanna loðnugengd á þessum slóðum í ágúst og október og að
þeim könnunum loknum ætti að vera hægt að ákvarða nán-
ar hvernig haga beri slíkum svæðislokunum ef ástæöa þykir
01.
3.3 Horfur á sumar- og haustvertíð 1996
Lítið er hægt að segja um ástand veiðistofnsins 1996/97.
Þá munu veiðarnar byggjast á 1994 árganginum að miklu
leyti og þeim hluta 1993 árgangsins sem ekki hrygndi voriö
1995
Mjög mikiö var af loðnuseiðum í ágúst 1994 en seiðin vom
smá. Ennfremur hefur sjávarhiti verið mjög lágur í vetur á
uppeldisslóðum seiðanna sem gæti haft slæm áhrif á afkomu
þeirra. Ef árgangurinn frá 1993 reynist jafnstór og fyrstu upp-
lýsingar benda til má gera ráð fyrir að meira verði af þriggja
ára loðnu á vertíðinni 1996/97 en verið hefur í mörg undan-
farin ár. Reynslan hefur þó sýnt að talning á loðnuseiðum
hefur lítið spágildi og sama má raunar segja um mælingar á
ársgamalli loðnu þegar horft er tvö ár fram í tímann. □
Fiskeldi mætir vaxandi eftirspurn
A næstu fimmtán árum mun eftirspurn eftir fiski og skel-
fiski í heiminum vaxa úr 72 milljónum tonna í 91 milljón
tonna á ári. Þetta mat er byggt á því að fiskneysla haldist
stöðug eða um 13 kíló á mann árlega og 2010 er talið að jarð-
arbúar verði 7.000 milljónir. Ljóst er aö fiskeldi mun mæta
þessari eftirspurn að mestöllu leyti þar sem ekki er gert ráð
fyrir að fiskveiðar úr villtum stofnum aukist að neinu ráði.
Þvert á móti er talið að hefðbundnar fiskveiðar dragist eitt-
hvað saman þar sem margir stofnar eru ofveiddir. Árið 1993
framleiddi fiskeldi í heiminum 16 milljónir tonna og fer sú
tala reyndar yfir 20 milljón tonn sé þang- og þörungarækt
talin með en slíkt er að mestu ræktað til manneldis. Þetta
þýðir að á næstu fimmtán árum þarf framieiðsla úr fiskeldi
að tvöfaldast og vera komin yfir 35 milljónir tonna árið 2010.
(Fish Farming Intemational, apríl 1995)
40 ÆGIR