Ægir - 01.01.1996, Blaðsíða 8

NÁNARI ATHUGUN
50 fyrirtæhi á
mörkunum
Með nýju ári rann út sá frestur sem fiskvinnslufyrirtæki höfðu haft til þess að
uppfylla öll skilyrði til þess að mega flytja fisk út til landa innan EES, evrópska
efnahagssvæðisins. Undanfarin tvö ár hafa verið aðlögunartími að gildistöku
umræddra reglna sem taka til allrar fiskvinnslu burtséð frá því hverskonar vinnsla fer
þar fram. Misjafnt er hvernig fyrirtæki hafa nýtt sér þennan aðlögunartíma en sýnt
þykir að af 150 fiskvinnsluhúsum sem rekin voru á undanþágu til áramóta muni
þriðjungur varla eða ekki ná því að uppfylla skilyrði.
Samkvæmt lögum er ekki heimilt að svipta fyrirtæki vinnsluleyfi nema að
undangenginni skoðun og viðvörun ásamt fresti til úrbóta. Þórður Asgeirsson
fiskistofustjóri sagði í samtali við Ægi að strax eftir áramót hefðu eftirlitsmenn
Fiskistofu hafið yfirreið um þau 50 fyrirtæki sem teldust vera á mörkum þess að fá
endurnýjað vinnsluleyfi. Við þessa skoðun kemur væntanlega í Ijós hver þeirra hafa
gert nauðsynlegar endurbætur og hver þeirra fá lokaviðvörun. Þegar sýnt er að
fyrirtækin muni ekki ná að uppfylla skilyrðin er þeim engu að síður gefinn 30 daga
frestur áður en til eiginlegrar lokunar kemur.
„Okkar menn eru á ferðinni og ég veit ekki hver staðan er frá degi til dags. Það
missir enginn leyfið fyrr en 30 dögum eftir að úttektin hófst," sagði Þórður
Ásgeirsson í samtali við Ægi.
Þannig kemur í rauninni ekki í Ijós fyrr en um miðjan febrúar hve mörg
fiskvinnsluhús missa vinnsluleyfið en fyrirfram er búist við að þau séu milli 20 og 30.
Flest fyrirtækin á mörkunum er mjög lítil, einkum saltfiskvinnslur. Sum starfa ekki allt
árið og í mörgum tilvikum vafasamt eða alveg útilokað að þau standi undir
kostnaðarsömum endurbótum.
Fljótlega má reikna með því að fulltrúar frá eftirlitsstofnun EFTA, ESA, komi hingað
til lands til þess að kynna sér á hvern hátt reglunum muni framfylgt. Fyrirfram er búist
við að ágreiningur rísi milli íslenskra stjórnvalda og fulltrúa ESA um það hve
stranglega reglunum skuli framfylgt en mörgum íslendingum kemur spánskt fyrir sjónir
að sömu kröfur eru gerðar til allrar vinnslu, hvort sem verið er að frysta rækju eða
salta þorsk og ufsa.
Undanfarin ár er óhætt að segja að bylting hafi orðið í þessum efnum hér á landi
með mjög auknum kröfum um hreinlæti, aðbúnað og innra eftirlit sem nú er skylt að
hafa í öllum fyrirtækjum. Fiskistofa hefur framfylgt þeim lagabreytingum sem orðið
hafa og má skilja orð fiskistofustjóra, ÞórðarÁsgeirssonar, í Mbl. 3. janúar 1996 svo
að hann sé ekki allskostar ánægður með skilyrði ESB sem geri ekki ráð fyrir
mismunandi áhættuþáttum í mismunandi vinnslu og þar af leiðandi sé það sem telst
alvarlegur galli í einni vinnslu tiltölulega léttvægt í annarri.
Vinnsluleyfi til fiskvinnsluhúsa gefin út af Fiskistofu eru rúmlega 900 en það gefur
ekki rétta mynd af heildarfjöldanum. Mörg stærri fyrirtæki eru með fleiri en eitt leyfi
því sérstakt leyfi þarf til frystingar, söltunar o.sv. frv.
ANNALL
íslensk fisklifur er útilokuð
frá þýskum markabi vegna
þess að of mikið magn af skordýra-
eitrinu klórdan mældist í lifrinni.
Þjóðverjar þykja sérlega strangir í
þessum efnum og leyft magn klór-
dans er tíu sinnum minna þar en
almenn alþjóðamörk kveða á um.
|^N Nýr skipstjóri, Guðmundur
Einarsson úr Bolungarvík,
rábinn á Guðbjörgu ÍS og er þetta í
fyrsta sinn frá 1966 sem annar en
Ásgeir Guðbjartsson og Guðbjart-
ur sonur hans stýra skipinu. Guð-
bjartur verbur áfram skipstjóri á
móti Guðmundi sem lengi hefur
verið 1. stýrimaður á Guöbjörgu.
Tólf íslensk fyrirtæki taka
i-J þátt í fyrstu alþjóðlegu sjáv-
arútvegssýningunni sem haldin er
í Suður-Afríku. Mikil uppbygging
á sér nú stað í sjávarútvegi í
Namibíu og Suður-Afríku og taka
íslendingar virkan þátt í henni
með margvíslegum hætti.
Vart verður vib gífurlega
•þorskgengd við Vestfirði og
segjast skipstjórar ekki hafa séð
annað eins árum saman. Dæmi
eru um 2 tonn á mínútu í trolliö
svo ekki þarf nema rétt að dýfa því
í sjóinn. Á Baröinu sést kökkur af
þorski sem var 8 mílna langur, 3
mílna breiður og 50 faðma þykkur.
P| Gubrún Olafsdóttir, Emilí-
KÉI ana Marteinsdóttir og Einar
H. Jónsson fá verðlaun frá Samtök-
um rannsóknarstofnana fiskiðnab-
ar í Evrópu fyrir hönnun á nemum
sem skynja ferskleika í fiski með
sjálfvirkum hætti. Þetta er nokkurs
konar stafrænt nef sem gerir kleift
að fylgjast með ferskleika hráefnis-
ins allan sólarhringinn.
Spænskir saltfiskinnflytjend-
ur fara á taugum og skrá ís-
lensk vörumerki sem sín eigin.
Þórsberg á Tálknafirði fer í mál
vegna þessa en spænska fyrirtækið
Armengol tók hornmerki þeirra og
setti á sína vöru án leyfis.
8 ÆGIR