Ægir - 01.01.1998, Blaðsíða 14

bilinu 15-17% á ári þannig að breyt-
ingin er mikil," segir Þórður.
Markaðir uiðkvæmari
fyrir truflunum
Ef aftur er vikið að þeirri stöðu sem
uppi er á allra næstu vikum, þ.e. yfir-
vofandi verkfalli, þá er ljóst að loðnu-
afurðir einar og sér skiluðu um 5 millj-
örðum í þjóðarbúið í febrúarmánuði í
fyrra. Samt sem áður tókst þá illa til
með Japansfrystingu, verðið á afurð-
unum var tiltölulega lágt, þannig að
hverjum manni má vera ljóst að verk-
fall nú í febrúar verður þjóðarbúinu
dýrt.
„í þessu sambandi þarf líka að hafa
í huga að markaðir verða sífellt við-
kvæmari fyrir truflunum og hnjaski en
áður var. Ef ekki er hægt að standa við
samninga um afhendingu vöru þá
lenda menn fljótt í erfiðleikum sem
getur tekið langan tíma að vinna úr.
Og þetta á auðvitað við um fleira en
loðnuafurðir því ef verkfall verður
langvinnt þá getur það einnig skaðað
aðra markaði fyrir sjávarafurðir sem
þola illa svona truflanir," segir Þórður.
„Jákvæð"
skuldasöfnun
Ljóst má vera að í flestum greinum
sjávarútvegs hefur verið léttari róður á
undanförnum misserum og í ljósi þess
vaknar sú spurning hvort að á sama
tíma hafi tekist að greiða niður eitt-
hvað af þeim skuldum sem á greininni
hvíla en telja má að skuldir sjávarút-
vegs séu nálægt 115 milljörðum
króna.
„í þessu sambandi skiptir megin-
máli að sjávarútvegurinn hefur haft
nokkuð góða afkomu um nokkurt ára-
bil og þó að minni breytingar sjáist á
skuldastöðunni en mætti ætla út frá
afkomunni þá má ekki gleyma að á
sama tíma hefur verðmæti eigna í
greininni verið að aukast mjög mikið.
Þetta hefur gerst með t.d. endurnýjun
í loðnubræðslu og -vinnslu, bættum
skipakosti, aukinni tækni í rækju-
vinnslu, nýjum vinnslulínum í botn-
Sjávarútvegurinn er
ekki að safiía skuldum
vegna hallareksturs,
ólíkt því sem áður var.
fiski og svo framvegis. Munurinn nú
og áður er því sá að skuldir hafa ekki
verið að aukast vegna hallareksturs í
greininni heldur vegna fjárfestinga og
endurbóta. Þegar um er að ræða end-
urbætur á framleiðslutækjum og að-
stæður eru hagstæðar þá þarf skulda-
söfnun alls ekki að vera skaðleg þegar
til lengri tíma er litið."
Forsendur til bjartsýni
Skýrar tölur liggja ekki fyrir hjá
Þjóðhagsstofnun um afkomuna í sjáv-
arútvegi á síðasta ári en, eins og áður
segir, er ljóst að verðmæti sjávarafurða
minnkaði eilítið þrátt fyrir „upp-
örvandi tonnatölur" eins og Þórður
orðar það.
„Árið í heild held ég að hafi verið
mjög viðunandi, þegar á alla þætti er
litið. Það sem bætti þó stöðu greinar-
innar hvað mest á seinni hluta ársins
var að landfrystingin styrktist jafnt og
þétt. Skýring á því er fyrst og fremst sú
að verð á afurðum fór hækkandi en á
sama tíma fór verð á lýsi og mjöli
einnig hækkandi. Hvað landfrysting-
una varðar þá báru menn sig mjög illa
á miðju ári en eftir því sem leið á fór
staða landfrystingarinnar batnandi.
Þar er líka verið að auka hagræðingu
og það er mikilvægt samhliða hækkun
afurðaverðs.
Ég tel að núna höfum við forsendur
til að spá vel fyrir árið 1998 í sjávarút-
veginum en rétt er að nefna að kostn-
aðarhækkanir verða óhjákvæmilega
umtalsverðar. Aflaforsendur boða ekki
stórar breytingar og þar með ættu ekki
að sjást verulegar magnbreytingar í út-
flutningi. Stærsta spurningin er sú
hvað gerist í verðþróun afurða en ef
kreppan í Asíu verður ekki þeim mun
þyngri þá tel ég forsendur fyrir hendi
til að ná góðum árangri í sjávarútveg-
inum í ár. Það byggist þó á á okkar eig-
in verkum, þ.e. hversu miklar kostnað-
arhækkanir verða og hvort áfram næst
góður árangur í hagræðingu og fram-
ieiðniaukningu," segir Þórður Frið-
jónsson, forstjóri Þjóðhagsstofnunar.

Allt til netaveiða! 1 krafti áratuga reynslu okkar í sölu veiðarfœra l tryggjmn við viðskiptavinum okkar ávallt fyrsta i flokks vöru á góðu verði. o z IMETASALAIM Skútuvagi 12-L sími 5E8 1813 fax 5E8 1824
/ -~h~ - ’ - /j ^ '*• *
4 M3M