Búnaðarrit - 01.01.1912, Blaðsíða 185
BÚNAÐARRIT
181
sem nýlega bygð hús. Það væri hægt að tilfæra fieiri
dæmi af gömlum torfhúsum, en það, sem hér hefir verið
nefnt, ætti að nægja til að sanna það, að torfhús geta
enzt margfalt lengur en menn ætla alment nú á dögum.
Timburhíis verða í öðrum löndum nokkur hundruð
ára, þegar þau eru vel bygð. Og hér á landi hafa verið
til nokkur gömul timburhús. Timburstofan á Hólum í
Hjaltadal, sem rifin var snemma á næstliðinni öld, hafði
verið orðin 500 ára gömul, og voru þá viðirnir sagðir
víða lítt fúnir. Til skamms tíma hafa verið til gömul
verzlunarhús og kirkjur úr timbri. En öll þessi hús hafa
verið sterklega bygð og úr góðum viðum.
Á seinni hluta næstliðinnar aldar þutu timburbygg-
ingar upp viða á landinu — mér lá við að segja: eins
og gorlcídur á haugi — ekki að eins í kaupstöðum og
sjóþorpum, heldur einnig í sveitum. En því miður hafa
mörg af þessum húsum reynst alt annað en endingar-
góð. Komið hefir fyrir, að þau hafa verið orðin stór-
skemd eftir 10—15 ár, jafnvel óstæðileg. Hafa þau
sumstaðar reynst litlu endingarbetri en torfhúsin.
Steinhús voru tiltöluiega fá til hér á iandi fram yfir
miðja næstliðna öld. Síðan heflr þeim fjölgað til muna,
einkum siðan steinsteypan kom til sögunnar. Siðan hafa
allmörg hús verið bygð úr steinsteypu, bæði i kaupstöð-
um og til sveita. Það hafa verið kirkjur, skólahús,
sjúkrahús, íbúðarhús, geymsluhús, peningshús og hey-
hlöður. Það sýnist því vera byrjuð sú stefna hér á
landi, sem víðast hvar hefir orðið ofan á í öðrum iönd-
um, sú nefnilega, aöbyggjahúsin úr steini. Allirkannast
við, að steinhúsin geti verið allra húsa endingarbezt, því
að aðalefni þeirra, steinninn, er „eilif eign“.
4. Húsin eiga að verci sem ódýrust. Menn vilja
yfirleitt gera húsin sem kostnaðarminst, án þess að
leggja í söiurnar þá kosti aðra, sem húsin þurfa að hafa.
Þegar talað er um kostnaðinn við byggingarnar, má
ekki að eins lita á það, hvað kostar að koma húsinu