Búnaðarrit - 01.01.1912, Page 188
184
BÚNAÐARRIT
viðnum en um gæði hans. Fóru þeir svo að flytja lak-
ari og lakari við, og hugsuðu að eins um að geta selt
sem ódýrast. Komst svo smám saman það lag á, að
flytja hingað lélegasta viðinn, jafnvel úrkast. Nú flytja
Norðmenn hingað ókjörin öll af 3—4 þml. trjárenglum
og koma varla með efnismikið timbur. Þetta er ofur-
eðlilegt, og okkur sjálfum að kenna. Rýra timbrið gengur
hér bezt út. Það er fljótlegast að byggja úr því, þegar
ekkert þarf að saga. Mikið af klæðingarborðum og þilju-
borðum er 3—4 þml. breitt, og sama er um smáplanka.
Alt er þetta með meiri og minni vanköntum, sem sýnir
að það er sagað úr mjóum trjám og afskurðar-geirum.
Allar þessar renglur hafa verið ung afturkreistings-tré,
sem höggvin eru til þrifa. Þessi viður er allur svo laus í
sér, að vatn gengur gegnum hann eins og lepp. Sumt
af honum er hálffúið, þegar það kemur hér á land, og
hitt fúnar á fáum árum, jafnvel þótt enginn raki komist
að því.
Verðið á viðnum í Noregi fer auðvitað eftirgæðun-
um, eins og á annari vöru. En verðmunurinn er minni
en margur mun imynda sér, og miklu minni en gæða-
muninum samsvarar. Mest af viðnuin í Noregi er það,
sem Norðmenn kalla vanálegan góðan við. Það er betri
tegundin af því, sem hingað kemur. Úrvalsviður er tals-
vert dýrari en vanalegur góður viður, máske 20—306/o eða
meira. Vitanlega er úrkastið miklu ódýrara en vana-
legur góður viður. Verðið á trjánum fer mjög
eftir gildleika þeirra, þ. e. a. s. að teningsfetið í gild-
um trjám er dýrara en teningsfet í renglum. Verð trjánna
fer lika eptir því, hvort þau eru með vanköntum eða
þau eru söguð alveg vankantalaus af enda og á, og svo
eftir því, hvort þau eru að mestu jafn-gild í báða enda
eða ekki. Verð í plönkum fer líka mikið eptir breidd-
inni. Eftir því sem viðurinu er sagaður úr gildari trjám,
eftir því er hann dýrari, en eftir því er hann líka end-
ingarbetri og sterkari.