Búnaðarrit - 01.01.1912, Side 210
206 BÚNAÐARRIT
flestir geta tekið undir málsháttinn góða, er segir: „Alt
grær, sem girt er.“
Ekki hefi eg heyrt menn gera neinn verulegan greinar-
mun á sjálfri haust- og vorbeitinni. Þó munu margir
álíta vorbeitina skaðlegri.
En allir eru sammála um, að vont sé að láta skepnur
krafsa mikið, rífa upp rótina, nema ef vera skyldi þar,
sem mosi er í rót.
Sömuleiðis troða hestar oft illa tún, sparka þau í
sundur, þegar þunt er á klaka og jörðin vatnsósa.
Eitthvað þessu líkar voru skoðanir Norðmanna fyrir
síðustu aldamót; talsvert á reiki, sem von var. Byrjuðu
þeir því tilraunir árið 1899, hvaða áhrif háust- og vor-
beit hefði á komandi grassprettu og heyfeng, og hefir
þeim verið haldið áfram síðan.
Árið 1910 kom árangurinn af þessum tilraunum
fyrir almenningssjónir og hljóðar þannig:
1. „Beitin dregur oftast nær úr komandi gras-
sprettu og minkar heyfenginn, sérstaklega vorbeitin.
2. Það sem haustbeitin dregur úr grassprettunni,
jafnast vanalega aftur með því fóðri, er skepnurnar fá
við beitina.
3. Ef háin þurkuð er 50 kg. á dekara (= 150 kg.
á dagsláttu), á annaðhvort að slá hana eða beita. Árs-
gamla sáðsléttu á að slá, en ekki beita.
4. Sé nægur bithagi utantúns, á að slá en ekki
beita vel sprottna há.
5. Sé ekki nægur bithagi utantúns, verður að beita
túnið sem þvi svarar. Þegar líður fram á haustið, má
þó alls ekki beita túnið. Enn þá er ekki hægt að ákveða,
hversu lengi megi beita fram eftir haustinu."
Sennilega dregur haustbeitin yfirleitt úr grassprett-
unni næsta sumar, af því að skepnurnar bíta hina ungu
sprota, sem ekki geta sprottið á ný áður en frostið
kemur. En þessi hausthýjungur, þó lít.ill sé, verndar
vetrarlíffæri og forðabúr jurtanna, jarðstönglana, auk