Búnaðarrit - 01.01.1912, Page 262
258
BÚNAÐARRIT
haft jafn-mikið og jafn-gott fóður á hverju hausti. Þá
hafa menn tvo útvegi til hjálpar. Annaðhvort er þá
fénaðinum fækkað nokkuð — meira selt en vant er —
eða keypt er ýmislegt vetrarfóður meira en vanalega.
Og oft er hvorttveggja þetta notað jöfnum höndum.
En þarna er um svo litlar breytingar að ræða frá því
vanalega, að auðvelt er að sjá við þeim.
Á íslandi er öðru máli að gegna. Þar geta komið
mörg ár í röð, sem iítið þarf á vetrarfóðri að haida
fyrir hross og sauðfé í mörgum sveitum. En svo geta
aftur komið mörg ár samfleytt með hafísum og harð-
indum.
Þegar maður les ýmislegt, sem fært heflr verið í
letur um harðindin á umliðnum öldum, þá liggur manni
við að láta hugfallast og hugsa á þessa leið: „ITér sýn-
ist vera við svo ramman reip að draga, að lítið gagn sé
að streitast á móti. Mun ekki vera réttast að fylgja til-
lögu listaskáldsins góða: „e/ viö sjáum sólsJcinsUett í
lieiði, að setjast allir þar og gleðja oss“, og láta svo
reka á reiðanum?"
Að undanförnu hafa Islendingar líka yfir höfuð farið
þannig að. Og eg get ekki annað sagt, en að þeim hafi
verið nokkur vorkunn. En auðvitað er, að afleiðingarnar
hafa orðið alt annað en glæsilegar. Það má segja, að
þjóðin hafi, hvað þetta snertir, „fiotið sofandi að feigðar-
6si.“ Hún hefir á góðu árunum yfirleitt ekki hugsað
um annað, en að fjölga sem allra mest sauðfé oghross-
um, alt þar til að hafísinn umkringdi landið, harðindin
dundu yfir, og allur árangur margra góðra ára sópaðist
burt á einu eða tveimur árum í syndaflóði horfellisins.
Að vísu kemur manni fyrst í hug, að þjóðin hefði
mátt vakna af svefnmókinu við svo óþyrmilegan árekstur,
sem hún hefir oft fengið af harðindunum. En hugsi
maður meira út í málið, sjást fljótt eðlilegar ástæður
til þess, að mókið hafi halaið áfram. Fénaðarfellirinn
í harðindaskorpunum, og öll sú eymd, sem af honum