Stúdentablaðið - 01.05.2008, Blaðsíða 8

FAGLEGAR RAÐNINGAR

TAKATVO
í síðasta tölublaði Stúdentablaðsins var grein
eftir tvo háskólastúdenta. Greinin hét „Faglegar
ráðningar, allir mega scekja um" og var á neðri hluta
tiundu síðu. Engin myndvarmeðgreininni. Höfundar
hennar vQuðu ekki fyrir sér að draga fram viðsnúnar
staðreyndir um stúdentapólitík og vega talsvert að
þátttakendum hennar.Alltáyfirgengilega kómískan
og kaldhœðnislegan máta.
Ef íróníunni sem umlék orð þeirra er blásið frá stendur
þó eftir góð vangavelta: með hvaða hætti er ráðið í
starf framkvæmdastjóra Stúdentaráðs; á pólitískum
forsendum eða faglegum eins og lög ráðsins kveða á um?
ÞETTA ER í ÞREMUR HLUTUM
Þessari spurningu er auðveldast að svara með tilvísun
í fyrirsögn greinar skötuhjúanna: það er ráðið faglega
í stöðuna, allir mega sækja um. En um leið býr
talsverð útskýring, upplýsingar og saga þar að baki
sem ekki kom fram í greininni sem hér er svarað né
heimildum sem höfundar hennar hafa grúskað í. Er sú
nauðsynlega viðbót hér að neðan í þremur hlutum.
Útskýring
Þegar kemur að umsóknum um stöðu
framkvæmdastjóra Stúdentaráðs er það enginn
feluleikur né stúdentum dulið að undanfarin ár
hafa einungis einstaklingar sem hafa annað hvort
verið á framboðslista Röskvu eða Vöku sótt um
starfið. í ljósi þess mætti setja spurningarmerki við
það skýlausa umboð laganna að staðan skuli auglýst
opinberlega - enda er sú lagagrein í náinni athugun
hjá starfandi Stúdentaráði.
Upplýsingar
Faglega er ráðið í stöðuna með hliðsjón af
stjórn Stúdentaráðs hverju sinni eins og árin
sanna. Lýðræðislega kjörin fylking í meirihluta
stjórnarinnar markar heildarstefnu fyrir starfsár
ráðsins hverju sinni og metur því samkvæmt hver
umsækjanda sé hæfastur til komandi verka. Auðvelt
er að útskýra og rökstyðja að pólitísk reynsla skipti
sköpum og vegi þungt á metunum þegar kemur að
samstarfi við formann og meirihluta sem þegar
hefur verið kjörinn.
Saga
Það gefur augaleið að eftir oft á tíðum hatramma
kosningabaráttu fylkinga innan háskólans er
takmarkaður samstarfsvilji fyrir hendi og ólíkar
hugmyndir Röskvu og Vöku um heildarhagsmuni
stúdenta vaða uppi. Af þessu leiðir að formaður og
framkvæmdastjóri Stúdentaráðs hafa ætíð komið úr
sömu fylkingu þegar önnur hvor fylking hlýtur hreinan
meirihluta í stúdentaráðskosningum. Það þarf ekki
annað en að skyggnast aftur í sögu Stúdentaráðs til
þess að koma auga á það augljósa atriði.
Þá hljóta að vakna þær spurningar hvers vegna ekki
sé ráðið pólitískt í stöðuna eða faglega til nokkurra
ára - og málið þannig útrætt. Þeim spurningum
verður þó ekki svarað hér heldur með mögulegum
lagabreytingum í framtíðinni.
SVONA HEFUR ÞETTA ALLTAF VERIÐ
Af upplýsingum hér að ofan gefur augaleið að ráðið
er faglega í stöðu framkvæmdastjóra Stúdentaráðs
með hliðsjón af fyrirætlunum nýkjörins meirihluta
sem setur hæfnisskilyrði fyrir ráðninguna. Og
þannig hefur það verið síðan elstu konur og menn
muna. Núverandi Stúdentaráð hefur þó tekið 64.
gr. laganna og ráðningu framkvæmdastjóra sérlega
fyrir og er einróma samþykkt því að óeðlilegt sé
að mannabreytingar séu með jafnörum hætti og
framkvæmdastjórastaðan sannar.
OG HVAÐ Á AÐ GERA?
Stúdentaráð hefur fyrir fjölmörgum dögum rætt
mögulegar lausnir á þeim vanda sem spinnst kringum
örar mannabreytingar starfsins og samhugur ríkir
um að framkvæmdastjóri ætti að vera áfram faglega
ráðinn - en til nokkurra ára í senn. Hér telst þá tilvalið
að vitna í drög að samningi ráðsins við yfirvöld
Háskóla Islands, sem lagður verður fyrir áður en
sameining við Kennaraháskólann verður að veruleika
1. júlí næstkomandi:
„SHI óskar eftir fjárhagslegu bolmagni til þess að
greiða framkvæmdastjóra ráðsins hærri mánaðarlaun,
svo hægt sé að ráða í þá stöðu til meira en eins árs í
senn.“ Og síðar: „Bæði FS og öll stjórnsýsla HÍ kvartar
yfir því að erfitt sé að halda tengslum þar sem árlega
er ráðinn nýr framkvæmdastjóri." Og á enn öðrum
stað: „Fastráðinn framkvæmdastjóri eykur vafalítið á
skilvirkni verkefna og aðgerða, hefur góða yfirsýn yfir
viðfangsefni og fjármál ráðsins."
Vil ég benda fyrrnefndum greinahöfundum, sem tala
augljóslega um sjálfa sig, „...þegar tekið er tillit til
þess fullkomna áhugaleysis sem þorri stúdenta sýnir
Stúdentaráði og þeim hrossakaupum og hrókeringum
sem þar fara fram,“ á að fundir ráðsins eru öllum opnir
og kjörinn vettvangur til upplýsingaöflunar þegar
skrifa á grein um starf Stúdentaráðs, hvort sem hún
á að vera í niðurrifsstíl eður ei. Á slíkum fundi hefur
ofannefndur samningur verið reifaður sem og aðrar
hugsanlegar lagabreytingar á 64. gr. gangi hann ekki
í gegn óbreyttur.
ÞETTA ER ALVEG AÐ VERÐA BÚIÐ
í dag er framkvæmdastjóri Stúdentaráðs ráðinn
á faglegum forsendum með hliðsjón af kröfum
og áætlunum nýkjörinnar stjórnar ráðsins. Gerir
það ráðninguna sögulega séð að hluta til pólitíska
þó það komi ekki fram í lögum heldur venjum.
Undanfarin ár hafa einungis Röskvu- og Vökuliðar
sótt um starfið þannig að skýlaust boð laga ráðsins
um opinbera auglýsingu er ef til vill óþarft eins og
staðan er í dag. Ýmsar hugmyndir varðandi ráðningu
framkvæmdastjóra Stúdentaráðs hafa verið ræddar
á fundum. í kjölfar þeirra hafa verið lögð fram
drög að samningi við háskólayfirvöld þess efnis að
framkvæmdastjóri verði ráðinn til lengri tíma en eins
árs í senn og á hærri taxta líkt og fyrirkomulagið er til
að mynda hjá kollegum í Kennaraháskólanum. Fari sá
samningur forgörðum er annars konar lagabreyting
yfirvofandi.
Þegar öllu er á botninn hvolft er undirrituð í
meginatriðum sammála inntaki greinarinnar:
„Faglegar ráðningar, allir mega sækja um.“ Enda veltir
hún upp hitamáli sem hefur reglulega verið tekið
fyrir á opnum fundum Stúdentaráðs. Af mörgu var
yfirdrifið í greininni en það sem skorti heldur á voru
upplýsingar sem hér með hafa verið dregnar fram í
dagsljósið.
Og er þetta þá ekki samþykkt, staðfest og útrætt? ■
Höfundur er formaður Stúdentaráðs 2008-2009.
001. Mynstur úr fána Hvíta-Rússlands
SVARTHOL EVRÓPU
/ Evrópu er að finna svarthol fyrir mannréttindi.
Þetta svarthol er í Hvíta-Rússlandi. Pyntingar,
lögregluofbeldi og ógnanir eru daglegt brauð í Hvíta-
Rússlandi. En ungliðar stjórnarandstöðunnar,
sem ekki vilja láta kúga sig lengur, berjast fyrir
borgaralegu samfélagi og lýðrœði.
TILEFNISLAUSAR HANDTÖKUR
Kacia Halickaja er meðlimur Ungu
framvarðasveitarinnar í Hvíta-Rússlandi. Hún
hefur fengið að reyna kúgunaraðferðir stjórnvalda
á eigin skinni. Eftir heimsókn Samtaka ungra
lýðræðissinna í Evrópu (DEMYC) í janúar var
Halickaja, ásamt níu öðrum virkum meðlimum Ungu
framvarðasveitarinnar, handtekin. Þau höfðu frætt
sendinefnd DEMYC um skort á lýðræðisþróun í Hvíta-
Rússlandi og þannig sýnt stjórnvöldum opinbera
andspyrnu. Þar að auki tjáðu þau sendinefndinni
hvernig „alræðisstjórn Lúkashenkos beitti
einræðistilburðum og ógnunum” til að halda ungu
fólki frá stjórnmálum.
Halickaja og félagar hennar voru því kærð fyrir að
„viðhafa ósæmilegt orðafar á almannafæri” og dæmd
til fimmtán daga fangelsisvistar. Kacia Markouskaja
frá ungliðahreyfingu Alþýðufylkingar Hvíta-
Rússlands segir að handtökurnar hafi verið
tilraun stjórnvalda til að þagga niður pólitíska
umræðu. Hún segir að ungmennin hafi ætlað að taka
þátt í mótmælaaðgerð gegn ríkisstjórninni og „til að
koma í veg fyrir það hafi stjórnvöld lokað fjölda marga
mótmælendur inni."
UNGLIÐAR ÖGRA
Ungliðahreyfing Alþýðufylkingar Hvíta-Rússlands
berst fyrir uppstokkun samfélagsins. Meðlimir
hennar neita að viðurkenna stjórn Lúkashenkos
forseta. Þeir eru sannfærðir um að hann vilji
endurreisa Sovétríkin með aðstoð Rússlands. Mál-
og fundarfrelsi fyrirfinnst varla í Hvíta-Rússlandi.
Öll ummæli sem hægt er að túlka sem móðgun í garð
forsetans eða opinberra starfsmanna eru refsiverð.
Auk þess þurfa öll samtök og félög á sérstöku leyfi að
halda til að starfa í landinu.
„Allir sem eru virkir í hvít-rússnesku stjórnar-
andstöðunni eru handteknir allt að tíu sinnum á
ári”, segir Marouskaja. En þrátt fyrir hinar ójöfnu
leikreglur er hún sannfærð um að stjórnarandstaðan
muni ótrauð halda baráttunni áfram.
STUÐNINGUR AÐ UTAN
Síðan 1997 hefur DEMYC stutt unga lýðræðissinna
í Hvíta-Rússlandi. Samtökin berjast fyrir opnun
samfélagsins í þessu síðasta einræðisríki Evrópu.
Janúarheimsóknin var í þriðja skiptið sem samtökin
fara til landsins í þeim tilgangi að afla upplýsinga um
ástandið þar.
Páll Heimisson var í sendinefnd DEMYC. Hann segir
að þrátt fyrir harkaleg viðbrögð hvít-rússneskra
stjórnvalda við heimsókninni muni samtökin ekki
gefa landið upp á bátinn. „Þvert á móti munum við
gera allt sem í okkar valdi stendur”, segir Páll. Hann
telur sig þó ekki sjálfan eiga afturkvæmt til Hvíta-
Rússlands þar sem hann sé líklegast kominn á svartan
lista hjá stjórnvöldum.
Adrian Severin, upplýsingarfulltrúi Mannréttinda-
ráðs Sameinuðu Þjóðanna (SÞ), hefur fordæmt
ofbeldisfulla kúgun hvít-rússneskra stjórnvalda á
samfélaginu. í janúar síðasta árs skilaði hann skýrslu
til ráðsins þar sem hélt því fram að SÞ hefðu um tvo
kosti að velja: annað hvort beiti þær sér fyrir auknum
lýðréttindum í Hvíta-Rússlandi, eða þær viðurkenni
að fyrirlitning á mannréttindum sé í eðli stjórnkefi
þess. Hingað til virðist sem seinni kosturinn hafi
orðið ofaná. ■