Stúdentablaðið - 01.05.2008, Blaðsíða 38

BLOGGAÐ FRA LANDI
HINNA FRTÁLSU
II
Áhugi íslendinga á bandarískum stjórnmálum
hefur verið mikill síðustu ár og spennan fyrir
forsetakosningarnar í haust er sist minni, m.a. vegna
þess að prófkjör demókrata hefur ekki enn verið leitt
til lykta. Kosningarnar verða sögulegar, því aldrei
fyrr hefur kona eða blökkumaður átt raunhæfan
möguleika á að verða forseti Bandaríkjanna.
Þeir sem fylgjast með bandarískum stjórnmálum
ættu flestir að kannast við bloggsíðuna Freedom
Fries á Eyjunni. Hún hefur fengið verðskuldaða
athygli enda er hún líklega besta bloggsíða um
bandarísk stjórnmál sem haldið er úti á íslensku. Eitt
af því sem eykur á sérstöðu síðunnar er að höfundur
hennar bloggar frá Bandaríkjunum. Höfundurinn
heitir Magnús Sveinn Helgason en hann hefur búið í
Bandaríkjunum með eiginkonu sinni og börnum síðan
hann fékk Fulbrightstyrk til doktorsnáms í sagnfræði
við Minnesotaháskóla haustið 2000. Magnús er nú
að leggja lokahönd á doktorsritgerð sína jafnhliða því
sem hann hefur starfað við stundakennslu í evrópskri
samtímasögu.
Ég setti mig í samband við Magnús til þess að spyrja
hann út í kosningarnar í nóvember, forkosningar
demókrata og frambjóðendurna þrjá; Barack Obama,
Hillary Clinton og John McCain.
STURLUN í ÚTVARPINU
Af hverju byrjaðir þú að blogga um bandarísk stjórnmál
og hvenœr?
„Ég byrjaði að blogga vorið 2006, en þá var ég búinn
að vera að hugsa um það lengi. Aðallega vegna
þess að mig vantaði að fá útrás fyrir það sem var
orðin hálfgerð þráhyggja! Ég byrjaði að fylgjast
með bandarískri stjórnmálaumræðu af meiri
athygli eftir árásirnar 2001, og þó sérstaklega í
aðdraganda þingkosninganna 2002. Þá uppgötvaði
ég „AM-talk radio," stjórnmálaumræðuþætti á
langbylgjuútvarpsstöðvum. Yfirgnæfandi meirihluti
þessara útvarpsstöðva eru mjög hægrisinnaðar, flestar
langt til hægri á bandarískum stjórnmálaskala, en eins
og allir vita er miðjan lengra til hægri í Bandaríkjunum
en á íslandi. Orðbragðið og hugmyndirnar sem sumir
þessara þáttastjórnenda voru að viðra voru svo
ótrúlegar að ég átti eiginlega ekki til orð.“
Endurspegluðu þessir þcettir andrúmsloftið á þesum tíma
í Bandaríkjunum?
„Andrúmsloftið var auðvitað svolítið sérkennilegt
- hryðjuverkaárásirnar 2001 voru nýafstaðnar,
stríðið í Afganistan í fullum gangi og innrásin í frak
í undirbúningi. Þjóðernisofstækið var slíkt að ég
hélt stundum að ég væri að hlusta á Julius Streicher
upprisinn að lesa upp úr Der Sturmer. Nema það var
búið að skipta „marxistum" út fyrir demókrata og
Gyðingum út fyrir múslima.
Á sama tíma reis stjarna fasistanornarinnar Ann
Coulter hvað hæst, en hún varð meðal annars fræg
fyrir að leggja til að rétt viðbrögð við 9/11 væru að
gera innrás í Mið-Austurlönd, drepa þjóðarleiðtogana
og snúa íbúunum til kristni. Og þau ummæli voru
engan veginn óvenjuleg eða öfgakennd í samanburði
við þá sturlun sem viðgekkst á útvarpsstöðvum eins
og AM 1280 The Patriot sem ég var að hlusta á.
Þá voru kristnir bókstafstrúarmenn í sókn, með
móðursýkislegan æsing yfir ógninni sem þjóðfélaginu
stafaði af samkynhneigð og fóstureyðingum, og
kröfur um að þróunarkenningunni skyldi úthýst
og sköpunarsaga Biblíunnar kennd í grunnskólum.
Ríkisstjórnin og þingmeirihluti Repúblíkana tók
undir þennan forneskjulega og mannfjandsamlega
málflutning og lagði sitt af mörkum til að kynda
undir þjóðernisofstækinu. Æsingurinn breyttist oft
í hreinan farsa, eins og þegar Bob Ney, þingmaður
Repúblíkanaflokksins fyrir Ohio, sem situr nú í
fangelsi fyrir mútuþægni og spillingu, lét mötuneyti
þingsins endurskíra franskar kartöflur „freedom
fries.““
Hvaða hlutverkigegndi ríkisstjórn Bush í þessu sjónarspiJi?
„Maður horfði upp á ríkisstjórn Bush hegða sér
með stöðugt ósvífnari hætti. Hugmyndir forsetans
og ráðgjafa hans um „the unitary executive,"
útþensla framkvæmdavaldsins á kostnað
löggjafar- og dómsvaldsins og kerfisbundnar
árásir á grundvallarákvæði stjórnarskránnar um
persónufrelsi og boragaleg réttindi sannfærðu mig um
að það var meira í húfi í bandarískum stjórnmálum
en ég hafði gert mér grein fyrir. Vitleysan var slík
að mér fannst ég verða að fá einhverskonar útrás og
deila vitleysislegustu og ótrúlegustu fréttunum með
einhverjum! Auðvitaðhafðiþaðlíkaáhrif aðmérvirtist
af lestri íslenskra fjölmiðla og bloggi sumra ráðherra
að á íslandi væri fólk sem vildi bera í bætifláka fyrir
þessa ríkisstjórn, pólítíska bandamenn hennar og
hugmyndir."
ÓMERKILEGAR ÁRÁSIR CLINTON
Þessi tvö kjörtímabil ríkisstjórnar George W. Bush hafa
verið vœgast sagt skrautleg. Hvað þarf nœsti forseti
að gera til að bceta það ástand sem skapast hefur i
Bandaríkjunum?
„Fyrsta verkefni næsta forseta þarf auðvitað að
vera að söðla um í utanríkismálum og binda endi
á þá einhliða og ábyrgðarlausu utanríkisstefnu
sem ný-íhaldsmenn hafa talað fyrir. Sérstaklega
er mikilvægt að Bandaríkin sýni að þau virði
alþjóðlegar skuldbindingar sínar og taki hlutverk sitt
á alþjóðavettvangi alvarlega. Næsti forseti þarf líka
að hefja brottkall hersins frá frak. Bæði vegna þess að
yfirgnæfandi meirihluti bandarísku þjóðarinnar er á
móti stríðinu, og vegna þess að herinn má ekki við því
að stríðið dragist á langinn.
Svo standa Bandaríkin frammi fyrir alvarlegri
efnahagskreppu og það er hægt að verja þeim
þúsundum milljörðum dollurum sem stríðið kostar í
eitthvað uppbyggilegra. Til dæmis viðhaldi á ýmsum
innviðum, flóðgörðum og umferðarmannvirkjum,
eins og t.d. hraðbrautabrúm sem eru í hættulegri
niðurniðslu, samanber hrun 1-35 vegarins hér í
Minneapolis. Fjárfestingar í uppbyggingu innviða
skapa ekki bara störf, þær eru mjög arðvænlegar."
Hvaða hlutverk á striðið eftir að spila í kosningunum í haust?
„Það á vitaskuld eftir að spila mikilvægt hlutverk,
en efnahagsmálin, hrun húsnæðismarkaðarins og
nauðsyn þess að stokka upp almannatryggingakerfið
eiga eftir að skipta meira máli. Bæði Clinton og
Obama hafa undanfarið lagt áherslu á efnahagsmál
og félagslegt réttlæti. í könnunum kemur líka fram
að kjósendur telja efnahagsmálin mikilvægasta
kosningamálið í haust.“
Hvern frambjóðendanna þriggja líst þér best á?
„Satt best að segja var ég hrifnastur af Clinton,
meðal annars vegna þess að ég taldi hana líklegasta
til að að gera þann rótttæka uppskurð sem er
nauðsynlegur á bandarískum almannatryggingum
og heilbrigðiskerfi. En ómerkilegar árásir hennar á
Obama undanfarnar vikur hafa gjörsamlega gengið
fram af mér. Framganga hennar hefur á köflum verið
slík að maður spyr sig hvort hún hafi ráðið Karl Rove
sem ráðgjafa! Demókratar eiga ekki að sökkva á sama
plan og Repúblíkanaflokkurinn, blása upp moldviðri
vegna skorts á fánanælum og saka hvorn annan um
skort á þjóðernisást."
Myndirðu segja að hún hafi ráðist á Obama i
örvœntingu?
„Auðvitað! Það er nokkurnveginn útilokað að Clinton
geti unnið tilnefningu flokksins úr þessu. Eina von
hennar er að sá efasemdum meðal „ofurfulltrúanna"
(e. super delegates) og sannfæra þá um að fjölmiðlar
og Repúblíkanar eigi eftir að mála Obama sem elítista
og hættulegan ofstækismann sem sé ekki treystandi
001. Bandaríski fáninn, íslenski bjáninn