Stúdentablaðið - 01.05.2008, Síða 32
¥-tl*tr
FUJGGÁFAPAR FLUGFREYTUR
ímynd flugfreyjunnar hefur verið tvibent í gegnum
tíðma. Annars vegar hefur starfið verið baðað
cevintýraljáma, aðfáað ferðast í vinnunni, að komast
tíl fjarbegðra staða, staða sem maður annars fœri
aldrei til, ogsíðan en ekki síst að komast í fríhöfnina
mörgum sinnum í mánuði eru nokkur atriðið sem
hafagert landann öfundsjúkan út í starfið ígegnum
tíðina oggert ímyndstarfsins fyllta fríðindum. Hins
vegar hafa flugfreyjumar sjálfar oft verið stimplaðar
sem fremur heimskar fegurðardrottningar sem er
lítið armað til lista lagt en að klœða síg upp og versla
í údöndum. Það sem snýr að farþegum er einungís
þjónustuhluti starfsins en eins og blaðamaður komst
að er þjónustan er einungis lítiH hluti af starfirm
og að það eru gerðar miklar kröfur um öryggi,
stjórmm og skipulag til þeirra sem þjóna okkur um
borð. Fólk hugsar eirmig lítið út í að þetta fólk þarf
að vinna á ölhxm tímum sólarhringsíns og takast á
við svefnraskanir sem koma fram þegar fbgíð er
tímabeltannaámíllí. Virmuaðstceður eru heldur ekki
góðar, þröngir gangar, pínuhtil eldhús og þurrt og
þunnt andrúmsloft sem hefurskem áhrifá líkamann
til lengdar.
Annað sem margir gera sér ekki grein fyrir er hversu
vel menntaður og metnaðarfullur flotinn er. Margir
þeirra sem vinna þetta starf eru háskólamenntaðir, í
skóla með fluginu eða að gera aðra spennandi hluti.
Maður spyr sig þá, hvers vegna er þetta fólk þá enn í
þessu starfi og hvað er það við þessa vinnu sem heldur
fólki? Ég ræddi við þrjár metnaðarfullar framakonur
sem hafa unnið sem flugfreyjur í nokkurn tíma en
allar eru þær að gera aðra hluti meðfram fluginu.
Þorbjörg Jónsdóttir er með B.S. próf frá Háskóla
íslands í viðskiptafræði á fjármálasviði. Hún er núna
í MBA námi við Háskólann i Reykjavík. Hún hefur
starfað sem flugfreyja með hléum frá 2004. Það sem
dró hana að starfinu var ævintýraþrá og að fá tækifæri
til að vinna áfram fyrir Icelandair en Þorbjörg hafði
áður unnið fyrir fyrirtækið erlendis og var ánægð.
„Það sem heillar mig við starfið er mjög skemmtilegt
vinnuumhverfi, góður hópur af samstarfsfólki og
sveigjanlegur vinnutími" segir Þorbjörg. Að hennar
mati býður starfið upp á marga möguleika meðfram
vinnunni vegna óreglulegs vinnutíma. Þorbjörg hefur
áður verið í atvinnurekstri með fluginu og núna er
hún í framhaldsnámi. „Starfið er fjölskylduvænt að
mínu mati,“ segir hún og bendir á að vinnutíminn
sé sveigjanlegur og gefi kost á að geta eytt tíma með
fjölskyldu og vinum, oft í miðri viku eða um helgar.
Þorbjörgu finnst viðmótið í samfélaginu almennt
jákvætt gagnvart flugf reyjum. „Mörgum finnst starfið
spennandi en ég fæ oft spurninguna, af hverju ertu
bara að fljúga?" Hún telur að fólk gerir sér almennt
ekki grein fyrir því hvað felst í því að vera flugfreyja.
„Fólk gerir sér ekki grein fyrir öryggishluta starfsins,
en hann er í fyrsta, öðru og þriðja sæti hjá okkur."
Þorbjörg bendir þó á að það sé kannski skiljanlegt
þar sem að það er einungis þjónustuhlutinn sem snýr
að farþegunum. Annað sem almenningur virðist
ekki gera sér grein fyrir er hvað flotinn er almennt
vel menntaður. „Ég er að vinna með flugþjónum
og freyjum sem eru eru innanhúsarkitektar að
mennt, viðskiptafræðingar, hjúkrunarfræðingar og
kennarar," segir Þorbjörg.
Varðandi framtíðina er Þorbjörg með ýmsar
hugmyndir. Með hennar menntun kemur til greina
að leiða fyrirtæki eða stóra deild innan fyrirtækis
eða jafnvel að fara út í atvinnurekstur. Hún fór í MBA
námið með opnum hug. „Þetta er stórt tækifæri inn í
framtíðina, takmarkið er að komast í góða stöðu og ég
er spennt að sjá hvaða tækifæri bjóðast" segir hún.
Þær kröfur sem Þorbjörg gerir til vinnu eru þær að
henni sé sýnd virðing í starfi og að vinnuframlag
hennar sé metið. Henni þykir Icelandair hafa almennt
komið vel fram við sig, hún fær þann sveigjanleika
sem hún þarf til að geta stundað námið og telur það
gífurlega mikinn kost. Þó svo að Þorbjörg sé ekki beint
að nýta menntun sína í vinnunni þá telur hún með
engu móti að hún sé að taka niður fyrir sig í starfi sem
flugfreyja. „Samhliða starfi næ ég að nýta menntun
mína, vera í öðru starfi og mennta mig.“
Þórdís Harpa Lárusdóttir hafði alltaf haft þá flugu í
maganum að prófa flugið þegar hún var yngri. Hún
hafði ferðast mikið á yngri árum, meðal annars
farið sem au-pair til Þýskalands og Spánar. Eftir
stúdentspróf fór hún sem au-pair til Bandaríkjanna
og eftir heimkomu var hún sannfærð um að hún vildi
®taka þátt í því ævintýri sem flugið er. Það sem
1 :u„a: 1_________ ,.:A n—:A „„
að fá skoðað heiminn. „Þetta átti auðvitað einungis
að vera sumarstarf í upphafi en ég fékk fastráðningu
strax um haustið og þá var ekki aftur snúið" segir
Þórdís og hlær, en hún er búin að starfa sem flugfreyja
í tólf ár.
Sú krafa sem Þórdís gerir til vinnu sinnar er fyrst
og fremst sú að hún sé skemmtileg og gefi eitthvað
tilbaka. „í flugfreyjustarfinu sem er að mestu
unnið af konum er ótrúlegur sveigjanleiki" bendir
Þórdís á. Hægt er að fá tækifæri til þess að vera í
hlutastörfum hvort sem er innan hvers mánaðar eða í
formi frímánaða. Flugfreyjurnar fá sjálfkrafa að fara
í hálfa stöðu eftir barnseignarleyfi og halda henni í
tvö ár. „Við fáum kost á tveggja ára launalausu leyfi
sem margir notfæra sér til að mennta sig, ferðast eða
kynnast öðrum störfum. Þetta er alls ekki sjálfsagður
hlutur og mér finnst að manni beri að vera þakklátur
fyrir það.“ Þórdís segir jafnfram að samheldnin sé
mikil meðal vinnufélaganna og góður andi.
í dag á og rekur Þórdis, ásamt vinkonu sinni, tvær
verslanir sem heita Friis8tCompany - þar eru seldir
fylgihlutir fyrir konur. „Ég hafði alltaf verið með opin
augu fyrir einhverskonar innflutningstækifærum
á ferðum mínum erlendis og hafði endalaust fengið
einhverjar hugmyndir en lét ekki til leiðast fyrr en ég
hnaut um þetta merki. í rekstrinum fæ ég útrás fyrir
að vera minn eigin herra, vera atvinnuskapandi, hafa
áhrif á tísku að einhverju leyti, sem er líka mjög stórt
áhugamál hjá mér og margt fleira".
Alla tíð hefur Þórdís fundið fyrir mjög góðu viðmóti
frá fólki þegar það heyrir að hún sé að fljúga. Einu
neikvæðu viðbrögðin sem hún hefur fundið fyrir á
ferlinum eru frá karlmönnum sem halda að þeir megi
klípa í rassinn á henni, klæmast við hana og kalla hana
elskuna sina í vinnunni, en sem betur fer gerist það
ekki oft. Þórdísi finnst þó að fólk vanmeti starfið að
mörgu leyti: „Margir halda að við séum svona ótrúlega
heppin að fá ókeypis far yfir hafið til Ameríku meðan
þeir þurfi að borga".
Kröfurnar hafa aukist gífurlega frá því að hún
byrjaði í starfinu, sérstaklega með aukinni kröfu um
öryggisleit um borð og þess háttar. Flugfreyjur fá oft
ekki sinn matar- og kaffitíma og oft þurfa þær að
vinna stanslaust langa vinnudaga án þess að fá pásu,
„ég tala nú ekki um tímahringlið og að mæta í vinnuna
á öllum tímum sólahrings og öll breytilegu tímabeltin
sem við förum í gegnum, við vitum heldur aldrei
hvernig dagurinn okkar verður í byrjun dags. Það
gæti einhver farið í hjartastopp eða veikst alvarlega,
við gætum þurft að glíma við ofstopa farþega eða
óánægða farþega. Það er nánast allt í þessu lífi sem
gæti komið upp hjá okkur á til dæmis þriggja tíma flugi
frá Keflavík til Kaupmannahafnar." Þórdís bendir á að
það er þetta sem gerir vinnuna spennandi og að einn
af helstu styrkjum flotans er að vinna úr þeim málum
sem koma upp hverju sinni.
Ása Valdís Gísladóttir er með B.A próf í frönsku og
er nú í mastersnámi í alþjóðasamskiptum við Háskóla
íslands. Hún hefur verið að fljúga í nokkur sumur,
en hefur verið í námi á veturna. Ástæðin fyrir því að
hún fór að fljúga var hin klassíska ferðabaktería sem
margir þjást af. Það sem heillaði hana strax við starfið
var góður hópur starfsfólks. Óreglulegi vinnutíminn
hentaðihennieinnigvel. „Starfið er gott að hafa þegar
maður er í námi og það gefur manni tækifæri til þess
að ferðast," segir Ása.
Starfið sjálft kom henni verulega á óvart. „Það er
mun meira krefjandi en ég átti von á, mun fleira sem
þarf að gera og kunna um borð,” bendir hún á. Ásu
finnst viðmót fólks yfirleitt jákvætt. Flestum finnst
spennandi að heyra að hún sé að fljúga en Ása verður
þó vör við að sumir haldi að þetta sé aðeins starf fyrir
„sætar skvísur." Henni finnst þó gaman í vinnunni,
dagarnir eru misjafnir en það fer aðallega eftir
starfsfólkinu hverju sinni og farþegunum hvernig
flugið verður.
Framtíðin hjá Ásu er óákveðin. „Auðvitað er maður að
mennta sig til þess að auka tækifæri sín í framtíðinni,"
segir hún.
Ása hefur ferðast mikið á eigin vegum og t.a.m. verið á
Indlandi. Hún gæti vel hugsað sér i framtiðinni að vinna
viðhjálparstarfeðajafnvelhjáutanríkisþjónustunniþar
sem hún gæti nýtt menntun sína. Hún er ánægð að vera
komin inn hjá Icelandair því það er gott að geta gripið í
flugið. Það kæmi einnig vel til greina hjá Ásu að fljúga
áfram eftir MA námið. „Á meðan mér finnst gaman
og líður vel kemur flugið áfram til greina, menntunin
pulnir mnanlpika manns á ftflni" setrir hún. ■