Fróðskaparrit - 01.01.2002, Síða 8

6
FRÓÐSKAPARRIT OG MENTUNARGRUNNUR FØROYA
Svarið frá Mentunargrunninum, dagfest
1.10.1952, á brævpappír hjá Føroya lands-
stýri, stílað til harra Hans Debes Joensen,
landslækna, Tórshavn, er soljóðandi (somu
leiðis endurgivið í heilum líki):
I skrivi fráfrá 15. mai 1952 hava Hans Debes
Joensen, landslækni og Jóannes Rasmussen,
jarðfrøðingur, Tórshavn, heitt á mentunar-
grunnin um at taka uppá seg ta peningaligu
ábyrgdina av einum fróðskaparriti.
Tað er upplýst, at einir 200 høvdu sett seg
fyri ritið uttanfyri Tórshavn og einir 150 vóru
væntandi íTórshavn.
Umsóknin var til viðgerðar á fundi 12.
august 1952, har stýrið samtykti at lata ment-
unargrunnin taka uppá seg ábyrgdina av út-
gávuni í ár fyri fyrst, men treytað av, at ment-
unargrunnurin stendur sum útgevari og fróð-
skaparfelagið sum fyrireikari av ritinum.
Hetta verður hervið gjørt kunnugt.
M.v.
(undirskrivað P. Petersen)
Hetta er upprunin til tað samstarv millum
Fróðskaparfelagið og Mentunargrunnin -
endurnýggjað í fleiri umførum, tó ikki uttan
skrivligar frágreiðingar og tingingar - ið
hóast alt hevur tryggjað útgávuna av Fróð-
skaparritum til dagin í dag. Her verður end-
urgivið skriv dagfest 18. mars 1955 frá Før-
oya Fróðskaparfelag til Mentunargrunn
Føroya Løgtings, ið eftir inngang um tey
bæði skrivini omanfyri, heldur fram:
A fundi við harra Rich. Long, táverandi
landsstýrismanni, og harra Poul Petersen,
løgtingsmanni, í mai 1952 varð semja gjørd
um, at undirritaðu skuldu senda út tekningar-
listar til bygdirnar í Føroyum og til Keyp-
mannahavnar, og at undirritaðu annars
skuldu átaka sær avgreiðsluna av bókabýtin-
um við útheimin sum ætlanin var at gera um
felag fekkst burtur úr hesari roynd. Mentun-
argrunnurin vildi so sjálvur átaka sær at út-
vega haldararar í Havn og avgreiðsluna av
ritinum í Føroyum.
Tað eydnaðist undirritaðu at fáa umleið
270 haldarar á bygdunum (fyri 10 kr. árliga),
og bókabýti við umheimin varð longu byrjað
tíðliga á vári 1953 og er alsamt vaksið síðani.
Yvirlit yvir hetta bókabýti sæst á hjálagda
lista. Hesar bøkur og tíðarrit, sum ganga inn
í Vísindadeildina á Føroya Landsbókasavni
vera fyri ein part varðveittar á Hans Andrias-
arstovu í Bátahøllini, síðani á Landsbóka-
savninum og ein nøgd - mest læknabók-
mentir- á Landssjúkrahúsinum. Undirritaðu
hava her fingið stak góðan stuðul frá Sverra
Fon, bókavørði, og serliga frá N. P. Holm,
eygna- og oymalækna, sum at kalla einsam-
allur hevur staðið fyri læknabókmentunum
og gjørt eitt ógvuliga stórt arbeiði fyri at út-
vega hesi millum 4 og 5000 tíðarrit og hand-
bøkur.
Hóast Mentunargrunnurin higartil rakstr-
arliga hevur havt peningaligst tap av at geva
út Fróðskaparrit, so skilst kortini, av hjálagda
lista, at um tann nøgd av bókmentum, sum er
fingin til vegar til Vísindadeildina-gjøgnum
býti við Fróðskaparfelagið - verður mett í
peningi, so verður hetta virði nógvar ferðir
størri enn tær beinleiðis peningaligu útreiðsl-
urnar.
Tá tær beinleiðis peningaligu útreiðslurnar
hjá Mentunargrunninum higartil hava verið
uppá seg stórar, so stendst hetta fyri ein part