Heilbrigðismál - 01.09.2006, Blaðsíða 12

SJÓÐIR TENGDIR
NÖFNUM TVEGGJA
HEIÐURSKVENNA
Um Kristínarsjóð og Ingibjargarsjóð
Nokkrir sjóðir eru starfræktir undir
verndarvæng Krabbameinsfélags (slands.
Einn af þeim er Sjóður Kristínar Björns-
dóttur, Kristínarsjóður. í skipulagsskrá
sjóðsins segir að tilgangur hans sé aðallega
að rannsaka krabbamein í börnum og
unglingum og til aðhlynningar krabba-
meinssjúkum börnum. Upphaflegt stofnfé
þessa sjóðs er til komið vegna ákvæða í
erfðaskrá Kristínar þar sem hún ánafnaði
mjög rausnarlegri upphæð til þessa mál-
efnis. Höfuðstól sjóðsins má ekki skerða
og ber að ávaxta vel en heimilt er að út-
hluta tekjum sjóðsins eftir sérstökum
reglum. Sjóðsstjórn auglýsir á hverju ári
eftir umsóknum í sjóðinn. ( stjórn sjóðsins
sitja nú Vilhelmína Haraldsdóttirformaður,
Guðrún Jónsdóttir og Hermann Eyjólfs-
son.
En hver var Kristín Björnsdóttir og
hvernig stóð á því að hún gat í erfðaskrá
sinni gefið svo höfðinglega fjárupphæð til
þessa góða málefnis? Kristín fæddist á
Litlu-Giljá í Húnavatnssýslu 1. júní 1909.
Hún starfaði að loknu námi á Landsfma-
stöðinni í Reykjavík en hélt 1937 út í hinn
stóra heim og dvaldist víða, m.a. í Eng-
landi, Frakklandi og á Ítalíu. Á Ítalíu var
hún þegar seinni heimstyrjöldin braust út
og lenti við það (stríðsfangabúðum fasista
og var þar ( þrjú ár. Að heimstyrjöldinni
lokinni fór Kristín til New York og hóf fyrst
störf hjá IBM en þegar (sland varð form-
lega aðili að Sameinuðu þjóðunum var
henni boðið starf þar. Það var Kristín sem
dró í fyrsta skipti íslenska fánann að hún
fyrir utan höfuðstöðvar Sameinuðu þjóð-
anna árið 1946. Kristín starfaði hjá Sam-
einuðu þjóðunum ( meira en tvo áratugi.
Hún trúði á hugsjón samtakanna. Henni
voru falin mörg ábyrgðarstörf. Hún var
heimskona og jafnvíg á mörg tungumál.
Kristín var ógift og barnlaus. Þegar hún fór
á eftirlaun fluttist hún heim til (slands og
hún lést árið 1994.
Á undanförnum árum hefur sjóðurinn
sem ber nafn hennar getað stutt við fjöl-
mörg rannsóknarverkefni er tengjast
krabbameinum í börnum og unglingum.
Þá hefur einnig verið úthlutað úr sjóðnum
til þess að bæta aðbúnað þessara barna
innan heilbrigðisþjónustunnar. Þar má
nefna kaup á sérstökum meðferðarstólum
á Barnaspítala Hringsins fyrir börn sem eru
í lyfjameðferð vegna krabbameins og til
kaupa á heitum potti til að bæta endur-
hæfingaraðstöðu (Rjóðrinu, hvíldarheimili
fyrir börn í Kópavogi.
Frá 1997 til 2005 hefur verið úthlutað
9,7 milljónum króna úr Kristínarsjóði.
VH.
Minningarsjóður Ingibjargar Guð-
jónsdóttur Johnson, Ingibjargarsjóður,
var stofnaður árið 2000 og er I vörslu
Krabbameinsfélags (slands.
Ingibjörg var fædd að Laugarbökkum I
Ölfusi í Árnessýslu 2. júní 1901 og ólst upp
þar og á Tannastöðum. Um tvítugt sigldi
hún til Kaupmannahafnar og nam þar
húllsaum, plíseringar og alls konar sér-
hæfðan saumaskap. Þegar heim kom árið
1932 setti hún upp saumastofu sem hún
rak til 1954 er hún fluttist alfarin til Banda-
ríkjanna og settist að í San Fransisco þar
sem hún giftist Ralph Johnson, en hann
lést árið 1986.
Þau hjón voru bæði listfeng og lærði
Ingibjörg meðal annars þar vestra mósaik-
myndagerð. Ingibjörg varmikil heilsurækt-
arkona og var lengi félagi í Ferðafélagi (s-
lands og fór oft með þvl félagi (fjallgöngur.
Á vetrum fór hún á skíði og skauta og
stundaði tfðum sund, bæði hér heima og
vestra.
Ingibjörg lést árið 1997, 96 ára að aldri.
Hún ánafnaði Þjóðminjasafni (slands og
Krabbameinsfélagi (slands eigum sínum til
helminga og er sjóður sá sem við hana er
kenndur, og hérertil umfjöllunar, afrakstur
þess hluta sem fara átti til „rannsókna og
lækninga á (slandi". Sjóðurinn var I banda-
rfkjadölum og að andvirði 13.190.672
íslenskar krónur, þegar hann var stofn-
aður.
Sjóðnum var kjörin stjórn og eru núver-
andi stjórnarmenn Þorvaldur Árnason for-
maður, Kristbjörg Þórhallsdóttir og Árni
Þór Árnason. Auglýst er eftir umsóknum
um styrki í lok sumars. Reglur eru þær að
úthluta má 80% af áunnum vöxtum og
fara hin 20% til að efla sjóðinn. Stjórnin
fer yfir styrkumsóknir og velur styrkþega
miðað við það fjármagn sem er til ráðstöf-
unar hverju sinni.
Frá 2002 til 2005 hefur verið úthlutað
um 2,4 milljónum króna úr Ingibjargar-
sjóði.
ÞA./ÁÞÁ.
Ingibjörg. Kristín.
12