Samtíðin - 01.06.1934, Qupperneq 11
S AMTÍÐIN
þó töluvert meiri mentun en tíðk-
ast m'eðal annara þjóðflokka við
Kyrrahafið, sem eru af sama kyn-
þætti og' Filippseyingar. Þeir eru
malajar að uppruna, en þó mjög'
blandaðir öðrum þjóðum, einkum
Kínverjum, Japönum, Indverjum,
og svo náttúrlega Spánverjum.
Iíöfuðborginni Manila hefir jafn-
an verið við brugðið fyrir það,
hve margra þjóða menn hafa tek-
ið sér þar búsetu, og varla er sá
þjóðflokkur til í hinum þrem
álfum, sem að eyjunum liggja, að
hann eigi sér þar ekki fleiri eða
færri fulltrúa. Auk þess eru þar
margir Evrópumenn: Portúgalar,
Hollendingar, Engiendingar og
Spánverjar. Þegar á þetta er lit-
ið, er ekki furða, þótt hinn
hreini, innlendi kynstofn víki nú
sem óðast fyrir innflytjendum
°S kynblendingum, enda eru þeir
nú orðnir í m'eiri hluta í borgun-
um. Frumbyggjamir hafast nú
einkum við í afskekktum héruð-
um. Þeir skiftast í margar ætt
kvíslir, og er sú fjölmennust, sen
nefnd er „tagalos". Þessir „taga
los voru fremstir í menningu
þegar Evrópumenn komu fyrs
þangað, og þektu þeir m. a. letur
jíerð, sem er mitt á milli mynd-
leturs og framburðartákna. Mál
þeirra er tiltölulega mjög auðugt
og fullkomið, og- það hefir komið
1 or^a að taka það upp sem
ri ísmál við hlið spænskunnar.
A því hafa stundum verið haldnar
i'æður á löggjafarþingi eyjanna.
Spænskir fræðimenn hafa samið
orðabækur yfir það, kenslubæk-
ur og vísindarit, er það snerta, og
þeir hafa gert mikið til að hefja
það til vegs og virðingar. Meðal
annars hefur fjöldi bóka verið
prentaður á því máli, — en með
latínuletri og spænskri stafsetn-
ingu, sem smátt og smátt hefir
útrýmt gamla letrinu.
Margt merkilegt mætti segja um
siði og hætti Filippseyinga og
lyndiseinkunnir þeirra. En sökum
þess að rúmið er hér takmarkað,
fer ég fljótt yfir sögu. Eitt hið
fyrsta, sem um þetta efni hefir
verið ritað, stendur í bók eftir
spænskan svartmúnk, sem uppi
var um aldamótin 1700. Þar segir
meðal annars svo:
„Frumbyggjar landsins eru eir-
rauðir á hörund, vel vaxnir, hafa
mikið og svart hár, en ekkert
skegg; þeir eru latir, ákaflega
hneigðir fyrir hljóðfæi’aslátt og
dans, og enn fíknari í hanaat.
Þeir eru langlífir; sumir verða alt
að 120 ára gamlir, en það er að
vísu ekki algengt. Þeir láta hverj-
um degi nægja sína þjáningu og
þreyta ekki heilann á of mikilli
hugsun. Hvenær sem er, og hvar
sem er, geta þeir sofið, eíns og
lægju þeir í dúnmjúku rúmi.
Hvort sem þeir eiga mikið eða lít-
ið af peningum, þá eyða þeir
þeim, en eigi þeir enga, þá sætta
þeir sig við það, án þess að hi-ella
hugann með bollaleggingum. Þeir
biðja um það, sem þeir þarfnast,
7