Samtíðin - 01.07.1943, Page 9
SAMTÍÐIN
5
er í tíma tekið, en lækna liann. Nú,
þegar óráð og sótthiti hefir lieltek-
ið sjúklinginn, má búast við því, að
lækningin verði torveld. F'yrsta
skrefið virðist vera að reyna til að
stöðva sjúkdóminn, eftir þvi sem
frekast er unnt. Sú tilraun liefir ver-
ið gerð, hvernig sem hún kann að
takast. Til lækningar eða hetrunar
á sjúkdóminum þarf atbeina margra
aðilja. Alþingis fyrst og fremst um
allt, sem löggjöf þarf til. Því næst
stjórnarinnar til að framkvæma á-
kvarðanir alþingis. Og foks síðasl
og ekki sizt allra þeirra manna, sem
forræði nolckurt liafa um málefni
einstakrá hluta landsmanna. Og loks
þarf þegnskap alls almennings til
])ess að hati eða lækning megi tak-
ast. Vafalaust munu margir verða
að færa einhverjar fórnir, miðað
við stundarhagnað. Og þar verður
niest að heimta af þeim, sem mesta
hafa getuna. En það eru vfirleitt
þeir, sem mest hafa bætt hag sinn
siðustu árin. Þeir hafa bökin breið-
ust, og á þá verður því að leggja
þyngsta haggana.“ — Utanríkisráð-
herranna, Vilhjálmur Þór, sagði:
„En vér vonum að fá að lifa í þessu
landi lengur en setuliðið dvelur hér.
Vonandi endar heimsstyrjöldin áð-
ur en mjög langt líður, og máske
verður öll setuliðsvinna hér liætt,
löngu áður en styrjöldin endar. Þá
verðum vér að nýju að treysta ein-
göngu á sjálfa oss. Þá verður þjóð-
in aftur að lifa á því einu, sem vér
öflum með atvinnuvegum landsins,
og þá höfum vér engar aðrar tekj-
ur frá erlendum þjóðum en þær,
sem vér fátim fyrir útfluttar afurð-
ir landsins. Þá verðum vér tilnevdd-
ir að haga atvinnuvegum landsins
þannig, að þeir geti borið sig með
því verði, sem tíðkast á hverjum
tíma á sams konar vöru með við-
skiplaþjóðum vorum.“ — Félags-
málaráðherrann, Jóhann Sæmunds-
son, komst þannig að orði: „Vér fs-
lendingar erum ósáttir. Deilurnar
standa um tímanleg verðmæti og
völd. Freistarinn, hinn illi andi
stríðsins, stendur á háu fjalli og
kastar gulli niður hlíðarnar. Öflun-
arhvötin er vakin, og menn skunda
upp hrattann til þess að reyna að
ná sínmn hlut. Er nokkuð mann-
legra en þetta? Þegar menn búa í
skipulegu samfélagi sem þjóðfélags-
þegnar, er nauðsynlegt, að frum-
hvatir manna séu tamdar. Þeim er
markaður hás með löggjöf. Þær eru
tamdar, mótaðar og göfgaðar, með
uppeldi, fræðslu, kristilegri trú, sem
skirskotar til móðurhvatarinnar
með því að vekja samúð með þeim,
sem eiga bágt og efla bróðurþel
meðal manna. Fagrar listir miða
einnig að göfgun frumhvatanna.“
Og loks komst fjármálaráðherra
vor, Björn Ólafsson, þannig að orði:
„Eg hefi í þessu stutla erindi boð-
að það, sem margir munu kalla
eklti góð tíðindi. Ég liefi boðað
þröngt verðlag. Ég befi boðað sam-
drátt í verzluninni. Ég liefi boðað
nýja skatta. Allt hefir þetta stór á-
hrif á afkomu fjölda manna. Allt
kann þetta að hreyta núverandi við-
horfi fjölda manna til margra hluta.
En þjóðin jafnt og einstaklingar
verða með sjálfsafneitun og vilja-
þreki að vinna aftur það, sem með