Samtíðin - 01.03.1948, Page 10

6
SAMTÍÐIN
Tækniþáttur
Samtíðarinnar I
$ititjóri:
Hehnsókn t uMtuew'íska
véíwt vet'ksni iðjjtt
'jörquin ^rrederihien
| JANCAR 1943
• leyfðu banda-
rísk yfirvöld mér
að dveljast nokkr-
ar vikur í véla-
verksmiðjunni:
York Ice Machi-
nery Corporation,
B. Frederiksen seni kdin er veia
stærsta frystivéla-
verksmiðja heimsins. Þessi verk-
smiðja er í iðnaðarbænum York í
Pennsylvaníu, og vinna í henni um
600,0 manns. Það yrði of langt mál
að skýra liér frá þeim annmörkum,
sem á því voru, að útlendingi sem
mér yrði veitt dvalarleyfi í slíkri
verksmiðju á styrjaldarlímum. Með
aðstoð góðra og málsmetandi manna
komst það þó í kring. Ekki var ég
fyrr kominn til York en verkfræð-
ingur frá vélaverksmiðjunni kom til
móts við mig í gistihúsið, þar sem
ég dvaldist. Hann hét Grandia og var
af hollenzkum ættum. Hafði hann
áður starfað hjá Krupp í Essen, en
einnig í enskum skipasmíðastöðvum
og var því fróður um marga hluti.
Grandia fylgdi mér þcgar til verk-
smiðjunnar. Ekki mundi hafa verið
auðvelt um inngöngu í hana án allra
skilríkja, því að í stríðinu hafði am-
erísk Iierlögregla yfirumsjón með u
öllum mannaferðum inn og út um
dyr allra helzlu verksmiðja Banda-
ríkjanna. Lögregluvcrðir voru í sér-
stökum klefum í fordyri verksmiðj-
unnar. Áður en mér væri lileypt inn,
þurfti lögregluþjónn sá, er ég snéri
mér til, að hafa tal af aðalbækistöðv-
um verksmiðjunnar. Hljóðnema var
komið í'yrir í klefa hans, og um leið
og hann sagði: „Aðalbækistöðvar“,
var honum samstundis svarað, að
dvalarheimild míri væri í lagi. Ct-
fyllti lögregluþjónninn nú seðil mcð
númeri og skrifaði þar jafnframt,
hvað klukkan liefði verið, þegar ég
kom. Að því loknu var seðillinn
festur.á barm mér, þannig að glöggt
sæist, að ég væri aðkomumaður, en
Grandia varð að kvitta fyrir, að hann
hefði veitt mér viðtöku, og skildist
mér, að hann bæri ábyrgð á mér,
meðan ég dv.eldist í verksmiðjunni.
Þannig gekk á hverjum degi, með-
an ég dvaldist þarna. Einnig var á-
vallt skoðað í tösku mína, þegar ég
kom og fór. Allir starfsmenn verk-
smiðjunnar höfðu smámynd af sér
á jakkabarmi, og gátu verðir því
borið saman myndina og mann þann,
er bar hana. Með þessu var loku fyr-
ir það skotið, að njósnarar eða
skemmdarverkamenn gætu komizt
þarna leiðar sinnar með tilstyrk fals-
aðra vegabréfa.