Fréttablaðið - 02.03.2010, Page 26

2. MARS 2010 ÞRIÐJUDAGUR6 ● fréttablaðið ● karlar og krabbamein
Haukur Lárus Hauksson blaða-
maður greindist með krabba-
mein í blöðruhálskirtli á 49 ára
afmælisdaginn og fékk viku
síðar þær fréttir að krabba-
meinið væri búið að dreifa sér í
bein og kirtla.
„Horfur voru síður en svo góðar
þegar í ljós kom að krabbamein-
ið hafði dreift sér. Margir þekkja
það eftir að hafa fengið tíðindi sem
þessi að lamast hreinlega og aka
heim af læknastofunni í gjörsam-
lega óhæfu ástandi,“ segir Haukur
og segist hafa fundið fyrir doða
lengi á eftir.
Þar sem meinvörpin höfðu dreift
sér kom ekki annað til greina en
Haukur færi á lyf. Í fyrstu héldu
hormónalyf krabbameininu í skefj-
um en svo kom að skipt var yfir í
krabbameinslyf. Síðan þá hefur
Haukur nokkrum sinnum þurft
að skipta um lyf og hefur auk þess
fengið geisla á hrygg og höfuð
þar sem meinvörpin voru farin að
þrýsta á taugar. Í dag er mánuður
síðan höfuðið á Hauki var geislað
með átta geislum.
Haukur segist, á heildina litið,
hafa verið tiltölulega lánsamur og
ekki fengið miklar aukaverkanir
en það sé full vinna að berjast við
krabbamein.
„Þegar krabbamein kemur inn í
líf manns, þá ryðst sjúkdómurinn
inn á skítugum skónum og setur allt
í uppnám. Sorgin er til að byrja með
mjög sterk. Síðan fer maður í það
að reyna að grípa um þræði lífsins
og ná stjórn á því. Konan mín, Hera
Sveinsdóttir, og ég tókum strax þá
ákvörðun að tala um allt er varð-
ar sjúkdóminn – jafnvel sama hlut-
inn aftur og aftur – og það hefur
haldið okkur báðum á floti en hlut-
verk aðstandenda er ekki síður
erfitt og getur verið mjög flók-
ið. Þetta er fjölskyldusjúkdómur.
Við breyttum einnig mataræðinu,
meira grænt til dæmis, og ég tók
út allar mjólkurvörur, en ástæðan
fyrir því er sú að ég kynntist Jane
Plant sem hefur sjálf greinst með
krabbamein nokkrum sinnum, en
tekið út mjólkurvörur úr matar-
æðinu og ekki fundið til einkenna í
þrettán ár.“ Jane Plant hefur hald-
ið fyrirlestra um sína reynslu víða
um heim og hvernig vaxtarhorm-
ón í mjólkinni eru talin tengjast
hormónakenndu krabbameini.
„Manni finnst maður þurfa að
gera eitthvað. Það er það sem hefur
hjálpað mér; að setjast ekki inn í
vonda herbergið sem sjálfsvorkunn
er heldur drífa sig af stað og halda
haus í baráttunni, þótt auðvitað sé
það meira en að segja það. Gríðar-
lega mikið framboð er af úrræðum.
Góð sálfræðihjálp, ráðgjafarþjón-
usta krabbameinssjúklinga, líknar-
deildir, hefðbundnar meðferðir og
ýmislegt annað. Ég er til að mynda
í félagsskap sem kallast Framför
og heldur úti heimasíðunni fram-
for.is en tilgangur félagsins er að
efla umræðuna um þá tegund af
krabbameini sem ég er með.“
Að lokum segist Haukur vilja
hvetja alla karlmenn til að taka
ábyrgð á eigin heilsu. „Konur
hafa sterkt net og eru opnari en
við þannig að mörgum kemur oft
á óvart að í raun er krabbamein
í blöðruhálskirtli algengara en
brjóstakrabbamein. Karlmönnum
hættir oft til að kenna sér meins
en leita sér ekki hjálpar. Við karl-
þjóðin þurfum því að slá í merarn-
ar og herða okkur í umræðunni.
Við berum sjálfir ábyrgð á eigin
heilsu.“ - jma
● SLEPPUM TÓBAKSNOTKUN Tvöfalt meiri líkur eru á að reyk-
ingamenn deyi úr krabbameini en þeir sem ekki reykja og nær 90 pró-
sent allra krabbameina í lungum má rekja til reykinga. Reykingamenn
eru líka í meiri hættu á að fá krabba-
mein í munnhol, barka, blöðru,
nýru, bris, ristil, endaþarm og
blóðfrumur en þeir sem ekki
reykja.
Þótt nef- og munntóbak
sé minna skaðlegt en
reyktóbak þá er það jafnvel
enn meira vanabindandi.
Það getur líka valdið krabba-
meinum, ekki síst í brisi. Einnig
getur það leitt til þyngdaraukningar og
risvandamála.
Af þessu má ljóst vera að það besta sem tóbaksnotandi getur gert til
að draga úr hættu á krabbameinum og hafa jákvæð áhrif á sína heilsu er
að hætta að sjúga í sig tóbak í hvaða formi sem er.
„Karlmönnum hættir oft til að kenna sér meins en leita sér ekki hjálpar. Við karlþjóðin þurfum því að slá í merarnar og herða
okkur í umræðunni,“ segir Haukur. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
● HREYFING Dagleg hreyf-
ing getur komið í veg fyrir alls
konar sjúkdóma, þar á meðal sum
krabbamein. Umfram allt veitir
hreyfing aukna orku og vellíðan.
Öll hreyfing er betri en engin
og æskilegt að hreyfa sig í að
minnsta kosti 30 mínútur á dag.
Hreyfingin þarf að vera þannig
að púls og öndun verði hraðari
heldur en venjulega, fólk finni
fyrir mæði en geti þó haldið
uppi samræðum. Með því að
stunda erfiðari æfingar og hreyfa
sig lengur minnkar áhættan á
krabbameinum enn frekar.
Hreyfingin getur bæði verið
einföld og ódýr. Hún getur falist í að
skokka eða hjóla í vinnuna, nota stigana
í stað þess að taka lyftuna
og skreppa í sund í
næstu sundlaug. Um-
fram allt að takmarka
kyrrsetu og velja
hreyfingu sem hentar.
Við berum ábyrgð á eigin heilsu