Fréttablaðið - 09.11.2010, Blaðsíða 37
ÞRIÐJUDAGUR 9. nóvember 2010 21
Bækur ★★
Tregðulögmálið
Yrsa Þöll Gylfadóttir
Sögur útgáfa
Bókmenntafræðingar eru, eins
og raunar rithöfundar, meðal fjöl-
mennustu starfstétta skáldsagna-
heimsins – líklega vegna þess
hversu margir bókmenntafræðing-
ar og rithöfundar leiðast út í skáld-
sagnaskrif. Háskólaskáldsagan er
þekkt og nokkuð útbreidd bók-
menntagrein, ekki síst í enskumæl-
andi heiminum. Á íslensku eigum
við ekki margar slíkar sögur en að
minnsta kosti eina vel heppnaða,
Mína kátu angist eftir Guðmund
Andra Thorsson.
Tregðulögmálið eftir Yrsu Þöll
Gylfadóttur er tilraun til að skrifa
slíka sögu úr íslensku umhverfi
og samþætta sögu úr einkalíf-
inu við umræðu um fræðin, stöðu
hugvísinda og tilgang.
Bókmenntafræðineminn Úlf-
hildur á að vera að vinna að BA-rit-
gerð sinni. Hún er föst í sambandi
við heimspekinginn og níhilistann
Binna, ríkan strák sem hefur reynt
að berjast til fátæktar en endað á
því að flýja heim á Hótel mömmu
þaðan sem hann lítur niður á allt
og alla. Líf Úlfhildar er komið í
hálfgerða sjálfheldu. Hún á erfitt
með að réttlæta námið og tilgang
þess fyrir sjálfri sér og sambandið
við kærastann er vítahringur sem
endurtekur sig í sífellu. Eina ljós-
glætan í lífi hennar virðist vera
vonin um að komast til útlanda,
nánar tiltekið til New York þar
sem hún hefur sótt um framhalds-
nám.
Verkefnið sem lagt er upp með
í Tregðulögmálinu er metnaðar-
fullt og margar hugmyndanna
sem fjallað er um eru miðlægar
í vestrænni menningu, hér eru
pælingar um stöðu kynjanna, til-
gang og takmarkanir heimspeki
og hugvísinda og fleira í þeim dúr.
Þessar pælingar birtast bæði í
hugsunum Úlfhildar og
í samtölum hennar við
aðra. Framan af getur
lesandann grunað að
verið sé að undirbúa
einhverja meiriháttar
afbyggingu eða írón-
íska afhjúpun þeirrar
háalvarlegu speki sem
veltur upp úr Úlfhildi
og vinum hennar. En
sú afhjúpun kemur
aldrei. Hvorki í lífi
Úlfhildar, hugsun hennar eða
námi verður nokkur þróun eða
umbreyting sem virkar sannfær-
andi á lesandann. Sagan verður
allt of langdregin og
eintóna. Pælingarnar
og samtölin verða eins
og langt endurrit af
tali háskólanema sem
margir þekkja eflaust
af eigin reynslu, nema
hvað að í minningunni
var það skemmtilegra
og umfram allt ábyrgðar-
lausara og frjórra.
Persónurnar í Tregðu-
lögmálinu eru flestar
óhemju alvarlegar og
lifna aldrei við. Þær eru týpur,
farvegir fyrir tal og orðræður
sem eru kunnuglegar fyrir þá sem
hafa lifað og hrærst í bókmennta-
heiminum undanfarna áratugi, en
þær ná aldrei að varpa neinu nýju
ljósi á viðfangsefnin, þær koma
aldrei á óvart. Stíll sögunnar er
í samræmi við þetta, oft stífur og
bókmálslegur, sjaldan er brugð-
ið á leik, látið reyna á tungumálið
eða tekin áhætta með það.
Jón Yngvi Jóhannsson
Niðurstaða: Tregðulögmálið er því
miður misheppnuð tilraun til að
skrifa íslenska háskólaskáldsögu.
Sagan tekur sjálfa sig allt of hátíðlega
og nær aldrei að varpa nýju ljósi á
viðfangsefni sín.
Háskólaskáldsaga úr samtímanum
Tónlist ★★★
The End Is as Near as Your
Teeth
Swords of Chaos
Keyrsla og læti
Swords of Chaos er fjögurra
manna band, skipað þeim Úlfi
Einarssyni söngvara, Alberti
Finnbogasyni gítarleikara, Ragnari
Hrólfssyni trommuleikara og Úlfi
Hanssyni bassaleikara. Þeir spila
hratt og hart rokk. Flest lögin á
þessari fyrstu plötu þeirra hljóma
við fyrstu hlustun eins og tónlist
ótal annarra harðkjarna metal-
sveita. Þegar maður hlustar betur
fer maður hins vegar að taka
eftir smáatriðunum í sándinu og
útsetningunum og lagasmíðarnar
sem sumar virka kaótískar í byrjun
síast inn.
Það er góður kraftur í þessu
bandi. Hljóðfæraleikararnir gefa
ekkert eftir og Úlfur söngvari er í
meira lagi efnilegur. Nokkur lög
plötunnar skera sig úr og breyta
heildaryfirbragði hennar. Alexis
Mardas sem er unnið í samstarfi
við Kiru Kiru er eins og hljóð-
landslag, Each Thousand Years
but a Day hefst á lúðrakafla og
lokalagið, Northern Crater, leysist
upp í miðri keyrslunni og tekur
góðan tíma í að fjara út með
tilþrifum. Þessi plata virkar best
spiluð í gegn í heild sinni. Ekki er
hægt að sleppa því að minnast
á umslagið, sem er hannað af
Söru Riel og sem er sérstaklega
flott. Það má reyndar alveg hrósa
Kima fyrir metnað og framsækni í
umslagagerð.
Á heildina litið er þetta ágæt
rokkplata. Ef þeir félagar bæta
aðeins í undarlegheitin gæti næsta
plata orðið meistaraverk!
Trausti Júlíusson
Niðurstaða: Kraftmikil og á köfl-
um stórskemmtileg rokkplata.
RESTAURANT
ÆVINTÝRALEGUR MATSEÐILL
OG JÓLALEGT ÚTSÝNI
Þú upplifir einstaka jólastemningu á Grillinu fyrir
jólin. Jólamatseðillinn inniheldur hefðbundna sem
óhefðbundna jólarétti sem vekja forvitni sannra mat-
gæðinga og útsýnið yfir höfuborgina í ævintýralegum
jólabúningi kórónar stemninguna.
Hátíðin verður einstök með ljúfri kvöldstund,
bragðgóðum mat, dýrindis víni og gullfallegu útsýni.
P
IP
A
R
S
ÍA
91
77
7
Bókaðu núna.