Fréttablaðið - 08.01.2011, Blaðsíða 2

2 8. janúar 2011 LAUGARDAGUR
HEILBRIGÐISMÁL Ísland hefur nokkra sérstöðu hvað
líffæragjafir varðar því hér á landi eru um 70 pró-
sent allra nýrnagjafa lifandi. Í Noregi og Svíþjóð
eru lifandi nýrnagjafar 35 til 40 prósent en í
Finnlandi eru þeir sjaldséðir.
Runólfur Pálsson, umsjónarmaður líffæraígræðslu-
teymis Landspítalans, segir vaxandi stuðning við
það að nota lifandi gjafa en slíkt sé þó enn umdeilt.
„Því fylgir alltaf ákveðin áhætta fyrir gjafann
en hún er þó mjög lítil. Hér á landi hafa um 130
einstaklingar gefið nýra í gegnum tíðina og hefur
þeim vegnað mjög vel,“ segir hann.
Rætt er við Runólf um heitustu umræðuefni í
heimi líffæragjafa í sérblaðinu Heilsa og hreyfing
sem fylgir Fréttablaðinu. Þau eru líffæraskortur
og leiðir til að sporna við slíkum skorti. Auk þess
ræðir hann um þá ólöglegu starfsemi sem sprottið
hefur upp vegna líffæraskorts.
„Vesturlandabúar fara til vanþróaðra landa á
borð við Indland og Pakistan til að fá líffæri,“
segir Runólfur en ólöglegar líffæraígræðslur ná
yfir breitt svið. „Oftast er um lifandi gjafa að
ræða sem gefa nýra gegn greiðslu.“
- sg / Heilsa og hreyfing 12
Ísland hefur nokkra sérstöðu hvað varðar líffæragjafir:
70 prósent nýrnagjafa lifandi
LÍFFÆRAÍGRÆÐSLUR Vaxandi stuðningur er við það að nota
lifandi gjafa en slíkt er þó enn umdeilt. NORDICPHOTOS/GETTY
SPURNING DAGSINS
UMHVERFISMÁL Umhverfisnefnd
Alþingis hefur falið Ólínu Þor-
varðardóttur alþingismanni að
hafa umsjón með endurskoðun
löggjafar um upplýsinga- og við-
bragðsskyldu stjórnvalda til að
kanna hvaða þátt veilur í lögum
kunni að hafa haft í Funamálinu.
Bæjarfulltrúar, bæði í meiri- og
minnihluta, báðu íbúa afsökun-
ar á andvaraleysi sínu á fundi
bæjarstjórnar á miðvikudag.
Umhverfisnefnd fjallaði um
Funamálið í gærmorgun að frum-
kvæði Ólínu en henni innan hand-
ar við endurskoðun laganna verða
nefndarritari umhverfisnefnd-
ar ásamt öðrum lögfræðingum
þingsins.
Í fréttatilkynningu nefndarfor-
manns, Marðar Árnasonar, segir
að fara eigi yfir löggjöfina „og
athuga hvaða þátt veilur í lögum
kunna að eiga í þeim mistökum
sem nú eru augljós“. Ólína hyggst
skila áliti á nefndarfundi fyrir lok
janúarmánaðar.
Ólína segir fundinn hafa verið
góðan í alla staði og mikið af upp-
lýsingum hafi komið fram. Þá hafi
rangfærslur verið leiðréttar.
„Nefndin tekur þetta mál mjög
alvarlega. Niðurstaða fundarins
er sú að fara yfir þá lagabálka
sem eiga við um upplýsingaskyldu
stjórnvalda gagnvart mengun og
umhverfisáhrifum. Eins lög sem
gilda um starfsleyfi fyrirtækja,
hollustuhætti og aðbúnað og
heilsuvernd almennings.“ Ólína
segir að allt stefni í að umhverfis-
nefnd geri sjálf tillögur um laga-
breytingar.
Málefni Funa voru til umræðu
á fundi bæjarstjórnar Ísafjarðar
á miðvikudag.
Bæjarfulltrúar Í-listans lögðu
fram bókun þar sem lýst er „þung-
um áhyggjum af þeirri mengun sem
sýnt er að komið hefur frá sorp-
brennslunni Funa á undanförnum
árum. Sérstaklega séu upplýsingar
um díoxínmengun í útblæstri Funa
og í mjólkurafurðum frá Engidal
áfall fyrir íbúa Skutulsfjarðar og
trúnaðarmenn almennings í sveit-
arfélaginu. Í-listinn leggur til að
Ísafjarðarbær óski eftir því við
heilbrigðisyfirvöld að þau láti nú
þegar fara fram rannsókn á heilsu-
fari allra starfsmanna Funa og íbúa
í innsta hluta Skutulsfjarðar.“
Gísli H. Halldórsson, forseti bæj-
arstjórnar, lagði fram bókun meiri-
hluta bæjarstjórnar. Þar harm-
ar meirihlutinn þá stöðu sem upp
er komin. Gísli sagði á fundinum
að honum hefði ekki verið kunn-
ugt um mengunina. „Ég get tekið
undir með bæjarfulltrúum Í-listans
að ef mér hefði verið ljós alvarleiki
þessa máls hefði ég gripið það feg-
ins hendi að loka stöðinni strax.“
svavar@frettabladid.is / sjá síðu 12
Bæjarfulltrúar biðja
Ísfirðinga afsökunar
Umhverfisnefnd lætur skoða löggjöf um upplýsingaskyldu stjórnvalda vegna
Funamálsins. Á fundi bæjarstjórnar Ísafjarðar var lagt til að heilsa starfsmanna
Funa og margra íbúa yrði rannsökuð sérstaklega vegna díoxínmengunar.
SKARPHÉÐINN JÓNSSON Í EFRI-ENGIDAL Funamálið hófst með díoxínmælingu MS í
mjólk frá Efri-Engidal. Nú er mælt með að allir á svæðinu fari í læknisskoðun vegna
hugsanlegs heilsutjóns. MYND/HALLDÓR SVEINBJÖRNSSON
SVEITARSTJÓRNIR „Það er með öllu
óásættanlegt að ríkisstjórnin
skuli ætla að leggja auka skatt á
ákveðinn hluta
þjóðarinnar,“
segir Ármann
Kr. Ólafsson
bæjarfulltrúi,
sem vill að bæj-
arstjórn Kópa-
vogs skori á
ráðherra sam-
göngumála að
draga til baka
allar hugmynd-
ir um vegtolla til og frá höfuð-
borgarsvæðinu. Ármann segir
hingað til hafa verið sátt um
að greitt væri fyrir vegafram-
kvæmdir í gegnum eldsneyti á
bíla. Kostnaður við að kaupa og
reka bíl hafi sennilega aldrei
verið hærri. „Fólk á höfuðborgar-
svæðinu og í nágrenni þess getur
ekki tekið á sig frekari byrðar,“
segir Ármann. - gar
Veggjöldum mótmælt:
Ráðherra hætti
við alla vegtolla
ÁRMANN KR.
ÓLAFSSON
DÓMSMÁL Héraðsdómur Reykja-
víkur hefur hafnað kröfu Baldurs
Guðlaugssonar, fyrrverandi ráðu-
neytisstjóra, um
að máli sérstaks
saksóknara á
hendur honum
fyrir innherja-
svik verði vísað
frá dómi.
Baldur byggði
kröfu sína á
þeirri forsendu
að Fjármálaeft-
irlitið (FME)
hefði tilkynnt
honum í maí 2009 að rannsókn á
máli hans hefði verið látin niður
falla. Þar með hefði málinu verið
lokið og ekki mætti rannsaka sama
málið tvisvar.
Dómari telur að ekki megi líta á
ákvörðun FME sem lokaafgreiðslu
máls og bendir jafnframt á að með
sömu rökum hafi fyrri kröfu Bald-
urs um að rannsókn saksóknara á
málinu yrði hætt verið hafnað. - sh
Réttað yfir ráðuneytisstjóra:
Frávísunarkröfu
Baldurs hafnað
BALDUR
GUÐLAUGSSON
Páll, er boltinn hjá Ara?
„Já, en hann ætti að senda hann á
mig. Ég er í opnu færi.“
Páll Magnússon, útvarpsstjóri RÚV, bauð
365 miðlum að selja sýningarréttinn
að HM í handbolta 2011. Ari Edwald,
forstjóri 365 miðla, líkti tilboði Páls við
framhald af Áramótaskaupi Ríkisútvarps-
ins og hafnaði því.
DANMÖRK Danska þjóðin fylgist
nú spennt með hverju fótmáli
Mary krónprinsessu og Friðriks
krónprins en Mary gengur með
tvíbura. Talið er að fæðingin geti
orðið nú um helgina.
Danska dagblaðið BT sagði frá
því í gær að sést hefði til Frið-
riks krónprins á Ríkisspítalanum
í Kaupmannahöfn í fyrrakvöld
þar sem hann ræddi við fæðingar-
lækni Mary.
Krónprinsinn mun ekki taka
þátt opinberum störfum næstu
tvær vikurnar.
Ekki fást aðrar upplýsingar um
fæðinguna frá konungsfjölskyld-
unni en að tvíburarnir muni koma
í heiminn í þessum mánuði.
Danska þjóðin spennt:
Þess beðið að
krónprinsessan
verði léttari
LANDBÚNAÐUR Samtök verslunar og
þjónustu (SVÞ) sendu bréf til land-
búnaðarráðuneytisins í gær, þess
efnis að svínabændur væru nú að
hækka svínakjötsverð sökum við-
varandi kjúklingaskorts í búðum.
„Sú staða sem uppi er í kjúklinga-
framleiðslunni hefur leitt það af sér
að svínakjötsframleiðendur sjái sér
nú leik á borði og tilkynna ítrekað
hækkun á svínakjöti til verslana
[...],“ segir í bréfinu.
Tíðar salmonellusýkingar í kjúkl-
ingabúum hafa orðið til þess að borið
hefur á kjúklingaskorti á mark-
aðnum og birgðir hafa minnkað
gífurlega. Fyrir
áramót bauð
ráðuneytið út
200 tonna inn-
flutningskvóta
á erle ndu m
kjúklingi í ljósi
aðstæðna.
„Það er alveg
ljóst að ráðuneyt-
ið hefur brugðist
við,“ segir Bjarni
Harðarson, aðstoðarmaður landbún-
aðarráðherra. „Verðbreytingar á
svínakjötsmarkaði eru ekki á neinn
hátt á ábyrgð ráðuneytisins.“
Fréttastofa Stöðvar 2 birti bréf
SVÞ í kvöldfréttum sínum 6. janúar
en það vekur athygli Bjarna að bréf-
ið er dagsett í gær, hinn 7. janúar,
sama dag og það barst ráðuneytinu.
„Ég er mjög undrandi á því að sjá
bréf til ráðuneytisins í sjónvarpinu
sem hefur í raun ekki verið skrifað,“
segir hann. „Hingað barst bréfið
ekki fyrr en 7. janúar.“
Ólafur Friðriksson, skrifstofu-
stjóri ráðuneytisins, svaraði bréfi
SVÞ í gær og vakti meðal annars
athygli á þeim 200 tonnum af toll-
kvóta af erlendum kjúklingi sem
boðin voru út í lok ársins. - sv
Landbúnaðarráðuneytið segir hátt verð á svínakjöti ekki vera á sína ábyrgð:
Svarar bréfi með áminningu
BJARNI
HARÐARSON
FÓLK Tvær brennur verða á höfuð-
borgarsvæðinu í dag, annars
vegar við Ægisíðu klukkan 17
og hins vegar í Leirdal klukkan
17.30, en þeim var frestað vegna
veðurs á þrettándanum.
Þrjár aðrar brennur verða á
morgun og mánudag ef veður
leyfir. Klukkan 18 á sunnudag
verður brenna í Ásholtshverfi
í Mosfellsbæ og á mánudag í
Gufunesi klukkan 17.45 og við
Valsheimilið klukkan 18.
Flugeldasýningar verða á
Ægisíðu og Mosfellsbæ. - þj
Þrettándanum fagnað:
Tvær brennur í
borginni í dag
Helga Bachmann, leikari og
leikstjóri, lést í Reykjavík í gær
79 ára að aldri.
Helga var fædd í Reykjavík
24. júlí 1931, dóttir Hallgríms
Bachmann og Guðrúnar Jóns-
dóttur Bachmann. Helga hóf að
leika hjá Leikfélagi Reykjavík-
ur 1952 og var fastráðin þar frá
1962 til 1976 en fastráðin við
Þjóðleikhúsið frá 1976 þar til
hún lét af störfum.
Eiginmaður Helgu var
Helgi Skúlason leikari sem
lést árið 1996. Börn þeirra eru
Hallgrímur Helgi rithöfundur,
Skúli alþingismaður og Helga
Vala, leikari og laganemi. Fyrir
átti Helga Þórdísi Bachmann
þýðanda.
Helga Bach-
mann látin