19. júní - 19.06.1970, Qupperneq 17

hjálparbekkir fyrir börn með minni háttar greindar-
skerðingu;
athugunarbekkir fyrir börn með væg hegðunarvand-
kvæði;
heyrnardaufrabekkir, sjóndapurrabekkir og loks
bekkir fyrir hreyfihömluð börn.
! bekkjum þessum er nemendafjöldinn frá 5-15 eflir
þvi, hve sértæk kennslan er.
Ekki er unnt að kenna öllum afbrigðilegum nemend-
um í almennu skólunum, þótt það sé talið æskilegast. Af-
brigðileguslu einstaklingunum verður að búa uppeldis-
aðstöðu utan þeirra, og ber þar margt til, m. a. lítil tíðni
liinna alvarlegri afbrigða, mikil þörf á læknisfræðilegri,
sálfræðilegri og félagsfræðilegri þjónustu cg siðast en
ekki sízt vandasöm, sérhæfð og kostnaðarsöm kennsla.
IJeir skólar og stofnanir, sem hér um ræðir, eru: van-
vilaskólar og fávitastofnanir ýmiss konar fyrir mjög
greindarskerl börn, heyrnleysingjaskólar, blindraskólar,
skólar fyrir heilalömuð börn (cerebral parese), uppeld-
isstofnanir fyrir börn með aivarleg hegðunarvandkvæði,
hæli fyrir sálsjúk börn og skólar fyrir börn með grófa
málgalla.
Ef öll sérkennsla, innan ahnennu skólanna og í sér-
stofnunum ulan þeirra, er talin saman, lætur nærri, að
hún nái til 15% nemendafjöldans á skyldunámsstigi í
|)róuðum skólakerfum, eins cg hjá frændum okkar á
Norðurlöndum.
Ilér á landi er sérkennsla afbrigðilegra nemenda enn-
þá á frumstigi, þegar á heildina er litið, þótt ýmislegl
hafi verið vel gert á afmörkuðum sviðum, bæði fyrr og
síðar. Þörf er stórátaks lil að koma þessum mikilvæga
þætti skólakerfisins í viðunandi horf, og ættu foreldrar
almennt að láta sig þetta nauðsynjamál meira skipta en
þeir haja gert til þessa og knýja á um úrbœtur.
Mikilsverðustu atriðin, sem hafa ber i liuga við upp-
bvggingu sérkennslunnar, eru þessi:
Grundvöll að sérkennslu þarf að leggja ineð skýrum
lagafyrirmælum.
Kennararnir, sem við sérkennsluna fást, þurfa að vera
sérmenntaðir til starfans.
Val nemenda lil sérkennslu þarf að fara fram að und-
angenginni vandaðri greiningu sérfræðinga.
Sérstakar námsskrár og sérhæfð kennslugögn verða
að vera fyrir hendi.
Húsnæði og annar búnaður verður að vera við hæfi.
Sízt er ástæða til að draga fjöður yfir það, að sér-
kennsla afbrigðilegra nemenda er dýr - raunar mjög
dýr - en hverju skipta peningar, þegar um er að ræða
þá skyldu siðaðs þjóðfélags að skapa vanheilum börn-
um viðunandi uppeldisskilyrði?
Vísindakona - prófessor
Framliahl aj bls. 3.
hugarfarsbreyting. Fyrir luttugu árum var það næstum
undanlekning ef stúlka hélt áfram námi eftir giftingu,
svo ég nú ekki tali um ef hún eignaðist barn. Nú líta
þessar ungu stúlkur fyrst og fremst á sig sem einstakl-
inga, sem langar til að starfa að ákveðnum verkefnum.
Þær reyna að ljúka námi, ekki bara að gamni sinu,
heldur með það í huga að halda áfram að vinna við
sína sérgrein. Og þó að þær eignist börn meðan á nám-
inu stendur, láta þær slíkt ekkert tefja sig eða hindra.
- Hvernig hefur þér svo tekizl sjálfri að samræma
vísindastörfin og heimilishaldið með þínum tveim
börnum?
- Það liefur gengið vel hjá mér, en þetta er auðvitað
undir ýmsu komið, til dæmis því, hvcrl börnin eru heil-
hrigð og þroskast eðlilega. Og svo líka, að góð hjálp sé
heima, á meðan börnin eru lítil.
Margrét hefur orð á því að mörgu þyrfti að breyta til
þess að auðvelda mæðrum að vinna utan heimilis, til
dæmis að skapa lestraraðstöðu fyrir börnin í skólunum,
og svo ótal margt annað, sem væri efni í aðra blaða-
grein.
Sólveig Pálmadóttir
Um athugun á skólaþroska
Framliald aj bls. 13.
deildar er einungis ráðgefandi, bæði gagnvarL foreldr-
um og skóla.
Foreldrar sýna yfirleitt góðan skilning á mikilvægi
þessarar alhugunar og samvinna milli þeirra og sál-
fræðideildar er yfirleitt ágæt.
Hvernig til tekst um u|)phaf skólagöngu barna getur
haft afdrifarikar afleiðingar á námsárangur þeirra síð-
ar. Það er því von mín, að þessar línur hafi skýrt nckk-
uð fyrir foreldrum hvernig athugun á skólaþroska barna
fer fram og verði lil þess að örva þá til að leita aðstoð-
ar, séu þeir í vafa um, hvort barn þeirra sé reiðubúið
til að hefja skólagöngu.
19. .] Ú N í
15