19. júní - 19.06.1970, Qupperneq 29

Þegar Hagsmunasamtök einstæðra íoreldra voru
stofnuð á sl. liausti, gerðum við okkur, sem að stofnun-
inni áttum nokkurn hlut, það ljóst, að framundan væri
mikið og erilsamt starf, iðulega vanþakklált. Það hefur
á hinn bóginn frá fyrstu stundu orðið samtökunum ótrú-
legur styrkur, hversu einhuga félagsmenn hafa slaðið
saman, áliugi á fundum almennur og ótvíræður skilning-
ur á því, að engin kraftaverk gerðust í einni svipan,
lieldur yrði að reyna að þoka málunum hægt og bítandi
áleiðis, ef við ættum að gera okkur vonir um að
þau næðu fram að ganga.
Því að vissulega er mikilla og margra leiðréttinga
þörf. Vandamálin eru af öllum toga, félagsleg ekki síður
en fjárhagsleg. Þó svo að við leljum okkur víðsýna og
yfirmáta skilningsríka þjóð, íslendingar, umburðalynda
og sérlega gáfaða, koma þær gáfur og sú víðsýni ekki
alltaf fram í viðhorfi til einstæðra foreldra og barna
þeirra. Þar á ég bæði við opinbera aðila og einstakl-
inga.
Þrátt fyrir allt frjálslyndishjal er það vansæmd á Is-
landi að eiga barn, án þess að vera í hjónabandi. En
þjóðfélagið bannar fólki ekki að eiga börn utan hjóna-
bands - heldur refsar þeim bara dálítið á eftir. Þó svo
að mér þyki nú persónulega félagsleg vandamál ein-
stæðra foreldra miklum mun áhugaverðari og marg-
slungnari en fjárhagshliðarnar, þá er mér ljóst að þessi
mál grípa svo hvort inn í annað, að erfitt er að ætla sér
að aðgreina þau í nokkurri alvöru né heldur unnt að
gera þeim skil í stutlu máli. Eg vendi því mínu kvæði
í kross og ætla að gera stutta grein fyrir þeim baráttu-
málum helzlum, sem samtökin hafa unnið að síðan þau
voru stcfnuð.
í fyrsta lagi eru þau mál sem að tryggingum lúta og
eru óskir okkar í því efni þessar helztar:
að barnalífeyrir verði hækkaður þannig að hann nái
Jóhanna Kristjónsdóttir:
Hagsmimasamtök
einstæðra foreldra
fullum helmingi af eðlilegum framfærslukostnaði barns.
að barnalífeyrir verði greiddur, ef barn hefur misst
móður sína eða ef hún er öryrki, á sama hátt og lífeyrir
er nú greiddur með barni látins föður, eða föður sem er
öryrki.
að barnalífeyrir verði greiddur til átján ára aldurs í stað
sextán nú.
að heimilt verði að greiða uppból á mæðralaun, ef sýnl
er að einstæð móðir kemst ekki af án þess. Einnig verði
heimilað að veita einstæðum föður, sem heldur heimili
fyrir börn sín, sambærilega aðstoð, ef tekjur hans
hrökkva ekki til heimilishalds.
að greiðsla vegna barnsfararkostnaðar, skv. 80. grein
Iryggingarlaganna verði hækkuð.
að fráskilinni konu, sem hefur fengið úrskurð um
greiðslu á lífeyri frá fyrrverandi eiginmanni, verði
heimilað að fela Tryggingarstofnuninni að hafa milli-
göngu um innheimtu þessa lífeyris í eitt ár, ef hún hefur
börn á framfæri og verði þar um sömu upphæðir að
ræða og ekkju eru greiddar, skv. 19. grein tryggingar-
laganna. Rétlur skv. þessari grein ætti einnig að ná til
ekkjumanna.
Um öll þessi atriði finnst mér lítið þurfa að orð-
lengja, þar sem flestum réttsýnum mönnum ætti að vera
Ijóst að öll eru þau á sanngirni og rökum reist.
í öðru lagi eru skattamálin, og er ranglætið þar ekki
síður hróplegt. Það liggur í augum uppi að misræmi
er í því að gift kona sem hefur fyrirvinnu, fái helming
tekna sinna frádreginn til skatts, en komi að því að hún
missi þessa fyrirvinnu, er hún allt í einu skattlögð eins
og einhleypingur. Mjög takmarkað tillit er tekið til
Framhald á bls. 30.
19. JÚNÍ
27