Lífið - 01.09.1936, Síða 22

180
LIFIÐ
arþjóða, er uppfræddari á sviði uppeldismála en
íslenskur almúgi. En þó margir foreldrar, og eink-
um mæðurnar, snúist öndverðar í upphafi, getur
slíkt skjótt breyst; og með vaxandi, víðtækri upp-
fræðslu í riti og ræðu, getur þetta verið orðið eftir
fáein ár gagnstætt því, sem nú er. Þetta er því’ lík-
legra, sem íslendingar telja sig allra þjóða best
gáfum gædda. Hér er um einn þátt uppeldisins að
ræða. Það er ósannað mál, hvort íslendingar hafa
yfir hlutfallslega meiru andlegu atgerfi að ráða,
af náttúrunnar hendi en aðrar þjóðir. En þeir al-
ast upp við þá hugmynd, að svo sé. Og afleiðingin
er vitaskuld sú, að þeir eiga hlutfallslega fleiri
mentamenn, listamenn og skáld en nokkur önnur
þjóð. Mentunar- og listiðkanir eru meiri með ís-
lendingum en öðrum þjóðum. Annað sannar þessi
árangur ekki. Alþjóða gáfnapróf — ekkert minna,
gæti, ef til vill, skorið úr því.
Afkomendur Grettis, Gunnars að Hlíðarenda og
annara þvílíkra kunna nú á dögum ekki að beita
vopnum betur en það, að naumast er sumum trú-
andi fyrir exi, hvað þá byssu, af ótta við að þeir
fari sér að voða. Sár og bani af byssuskotum (svo-
nefndum voðaskotum) hafa verið margfalt tíðari
hér en yfirleitt gerist erlendis. Þessi klaufaskapur
kemur af því, að menn alast ekki upp við að nota
byssur, eins og tíðkast víða erlendis, frá blautu
barnsbeini, og eins og notkun sverðs og spjóts var
uppeldis-atríði til forna.
Öldui'mennum virðast ungir menn ekki jafnok-
ar þeirra sjálfra í mannraunum. Að nokkru er