Lífið - 01.09.1936, Blaðsíða 42

LÍFIÐ
Málfrelsi.
Eftir próf. dr. Sig. Nordal.
Próf. Nordal hefir Ijáð sig fúsan að rita fyrir þetta timarit við hentugleika.
Sem stendur cr hann þegar ofhlaöinn störfum. Hann benti mér góöfúslega á
að nota neðanskráða grein. Hún birtist i Lesbók Morgunbl. 1926. Er hún birt
hér með leyfi ciganda Lesbókarinnar. Hún mun nú vera ófáanleg. Þykir því
rétt aö birta þessa grein prófessorsins í þessu viðlesna timariti, því hún er
stórmerk, eins og annað, sem eftír þennan fræga norrænufræöing liggur. Útg.
Fyrir rúmu ári var háð í dagblöðum Reykjavík-
ur ritdeila, sem almenna athygli vakti. — Hún
spanst út af erlendum orðum í máli sjómanna:
hvort tækilegt væri eða jafnvel æskilegt, að ís-
lenska þau. En þegar bæjarbúar fóru að ræða
málið sín á millum, bar fleira á góma. Þá var
spjallað um upptöku erlendra orða í tunguna yfir-
leitt, hvers virði hreinleiki málsins væri, um ný-
yrðasmíð o. s. frv. í þessum umræðum virtist mér
meirihlutinn vera á bandi þeirra, sem vörðu er-
lendu orðin og fanst íslenskan ekki of hvít til þess
að taka við fáeinum slettum af hinni miklu bif-
reið nútíðarmenningarinnar. Vandlætingin fyrir
málsins hönd væri að miklu leyti hótfyndni lærðra
manna, einkum málfræðinga, sem vildu ,,gera sig
merkilega“ og prakka óhæfum nýyrðum og úreltu
torfi upp á almenning. Málfrelsið er flestum mik-
ils virði. Og nú fanst mörgum manni það ekkert
málfrelsi, ef hann mætti ekki láta út úr sér, það
sem hann vildi, á því máli, sem honum þóknaðist.