Lífið - 01.09.1936, Blaðsíða 43

LÍFIÐ
201
Eg stóð hjá þessari deilu, þó að hún kæmi mér
dálítið við, enda var eg á förum utan. En hún varð
til þess, að eg veitti skyldum deilumálum annars
staðar á Norðurlöndum meiri athygli en eg annars
hefði gert, og ýmsar hugleiðingar spunnust út af
því. Á nokkur atriði úr þeim ætla eg að drepa hér.
I.
Hverjir eru sérstakir yfirburðir íslenskxuinar ?
Það kveður stundum við, að tungan, íslenskan, sé
mesti kjörgripur þessarar þjóðar. Að einu leyti má
undir eins færa þetta til sanns vegar. Tungan
greinir manninn, framar öllu öðru, frá skynlausum
skepnum. Án hennar væri mannlegt sálarlíf og fé-
lagslíf óhugsandi. Einsætt er, að leggja beri rækt
við slíkt höfuðtæki menningarinnar, svo að sem
bestum notum komi. En nú eru íslendingar ekki
einir þjóða um slíka gersemi. Allar þjóðir eiga sér
móðurmál og allar leggja þær einhverja i'ækt við
það, þó með misjafni'i alúð sé og ýmislegum hætti.
Þetta sjónarmið sker því hvorki úr um ágæti ís-
lenskunnar né nein önnur vafamál. Ef lof íslensk-
unnar á að reynast annað en tómt orðagjálfur,
verður að benda á einhverja sérstaka kosti, sem
hún hafi fram yfir aðrar tungur.
Því má halda fram með rökum, að íslenskunni
sé margt stórvel gefið. Hún er gagnorð og þrótt-
mikil, og skýr, svo að hún fellur vel að rökfastri
hugsun. Málfræðin er torveld, og mikil tamning að
læra hana. Orðaforðinn er geysimikill á sumum
sviðum. Þá er hún og skemmra komin frá frum-