Lífið - 01.09.1936, Page 44

202
LÍFIÐ
lindum sínum en flestar aðrar tungur. Orðin eru
ekki jafnslitið gangsilfur og annars gerist, auð-
veldara að nema hugsun þá, er hefir mótað þau í
öndverðu, og hún er oft furðu spakleg. Þetta og
annað fleira, hljóðvörp, viðskeyti og samsetning-
ar, veldur grósku í málinu. Á íslensku er kostur
meiri ritsnildar en á flestum öðrum tungum, ný
orð spretta upp af sjálfum sér, til þess að láta í
ljós nýjar hugsanir, og virðast þó vera gömul. Þau
hlaupa í skörðin, sem af einhverri tilviljun hafa
staðið opin handa þeim.
Engin furða er þó menn unni slíku máli, þegar
það auk þess er móðurmál þeirra, — verði hrifnir
af hljómi þess og kyngi í fögrum kvæðum, dáist
að fjörtökum þess í snjallri frásögn. En svo er um
móðurmálið sem sumt annað, sem nákomnast er
manni, að hverjum þykir sinn fugl fagur. Ef aðrar
þjóðir færu að telja fram kosti sinna tungna, mætti
íslenskan vara sig. Auði hennar er undarlega hátt-
að. Hún er sniðin eftir frumstæðum og fábreytt-
um lífsháttum. Hún á tugi orða um allskonar
hestaliti, ógrynni heita á veðrum og veðurfari,
sérstakt nafn á ýmsum tegundum af rófum (danska
orðið hale er útlagt á íslensku: rófa, skott, hali,
stertur, tagl, dindill, stél, vél, sporður). En hana
skortir enn orð um fjölda af hlutum og hugtökum,
sem miklu máli skifta í hugsun, vísindum og menn-
ingu nútímans. íslendingar hafa lagt rækt við sína
tungu með því að vera á verði gegn erlendum orð-
um. Englendingar og Danir aftur á móti með því að
taka upp hvert orð, er tönn á festi. Ef vér hrósum