Lífið - 01.09.1936, Side 49

LÍFIÐ
207
unnar vís. Sænskumælandi menn eru nú ekki nema
h. u. b. 1/10 hluti landsbúa. í Noregi er baráttan
enn svo hörð, að ekki má á milli sjá, hvorir sigra
muni. Helst er útlit fyrir, að hvorki landsmáli né
ríkismáli verði íullnaðarsigurs auðið. En það er
bót í máli, að þessi tvö mál eru svo náskyld, að
ekki er loku fyrir skotið, að þau geti á endanum
runnið saman og myndað eina tungu.
Það er ekkert smáræði, sem þessar þjóðir hafa
lagt í sölurnar í baráttunni um tunguna. Eg þarf
ekki að tala um fjandskapinn, sem risið hefir af
deilum um jafnviðkvæmt mál, um kostnaðinn af að
prenta öll opinber skjöl o. s. frv. á tveim málum,
um erfiði fyrir æskulýðinn að læra tvö móðurmál
o. s. frv. En Finnar hafa varpað frá sér ágætu
menningarmáli og tekið upp ótamið alþýðumál í
staðinn. Þeir hafa stefnt menningarsambandi sínu
við Norðurlönd í voða og einangrað sig með því,
þó að öll þeirra pólitíska framtíð vii’ðist komin und-
ir sambandi þeirra vestur á við. Landsmálamenn-
irnir í Noregi eru fúsir að kasta frá sér öllum hin-
um norsku bókmentum á ríkismálinu (gefa Dönum
Holberg, Wergeland og Ibsen, slíta bókmálssam-
bandi við Dani, sem hefir gefið norsku skáldunum
tvöfalt fleiri lesendur en þeir gátu fengið í Noregi
einum) og láta ríkismálið, fagurt og fullkomið mál,
fyrir óþroskað sveitamál.
Hvað hefir gert þessa baráttu svo harða og óbil-
gjarna? Þjóðernistilfinning, ást á móðurmálinu,
munu flestir halda. En því er ekki svo farið. Með-
an þjóðræknin var ein um hituna, var ræktin við