Lífið - 01.09.1936, Side 52
210
LÍFIÐ
Og þeirri þakklátssemi hlýtur að fylgja nokkur
ábyrgðartilfinning.
Sem betur fer, er lítil hætta á, að íslenskan
klofni sundur í mállýskur héðan af. Mállýskurnar
jafnast alls staðar fremur fyrir aukinni skólament-
un og bættum samgöngum. En þegar ekki er getið
um annan málklofning en mállýskurnar, er ekki
nema hálfsögð sagan. Þær smáhverfa, en önnur
hætta vex upp í staðinn: af tökuorðunum. Og hún
er ekki minni hér á íslandi en annars staðar. Af
henni sést, að eignarhald þjóðarinnar á málinu er
í nánu sambandi við hreinleik þess.
í fyrrasumar hitti eg í Stokkhólmi Per Hallström,
einn af gáfuðustu rithöfundum Svía. Eg sagði hon-
um meðal annars dálítið frá baráttu íslendinga við
erlend orð, sem sæktu í málið. Hann setti hljóðann
um stund, en sagði síðan: ,,Eg er ekki neinn al-
þýðusinni. En það skal eg játa, að þegar eg heyri
almúgafólk vort misskilja og misbeita erlendum
orðum og verða að aðhlátri fyrir, þá finn eg, að
þetta er hróplegt ranglæti. Vér mentamennirnir
fáum alþýðunni fjölda af orðum, sem hana skortir
öll skilyrði til þess að fara með, ovg fyrirlítum
hann síðan fyrir að ílaska á þeim“. Þarna var nagl-
inn hittur á höfuðið. Og fám dögum síðar rifjuðust
þessi orð Hallströms skrýtilega upp fyrir mér. Eg"
var þá kominn til Oslóar, og norskur kunningi var
að telja upp fyrir mér dagblöðin í borginni. Eitt
þeirra var bændablaðið Nationen. „Bændurnir kalla
það Nassjonen, með áherslu á fyrsta atkvæðinu, og
trúa hverju orði, sem í því stendur“. Mér er í minni,