Fréttablaðið - 22.03.2011, Síða 14

14 22. mars 2011 ÞRIÐJUDAGUR
Bretar sýndu okkur Íslendingum einstakan
yfirgang og rangsleitni
þegar þeir beittu hryðju-
verkalögum sínum á okkur
haustið 2008. Þessir ætluðu
vinir okkar ollu okkur þá
vitandi vits ómældu fjár-
hagslegu tjóni sem þeir
munu aldrei bæta.
Nú vilja íslenskir stjórn-
málamenn launa þeim þenn-
an óleik með því að skuld-
binda þjóðina til að greiða
þeim löglausu Icesavekröf-
urnar. Þetta er forsmán.
Fellum Icesave-lögin.
Brynjar Níelsson hrl.
Björgvin Þorsteinsson hrl.
Haukur Örn Birgisson hrl.
Jón Jónsson hrl.
Reimar Pétursson hrl.
Sveinn Snorrason hrl
Tómas Jónsson hrl.
Þorsteinn Einarsson hrl.
Í Kastljósi Sjónvarpsins á þriðju-dagskvöld gagnrýndi Ásta Krist-
rún Ólafsdóttir skólastefnuna skóla
án aðgreiningar sem mjög er litið
til í skólum landsins nú um stund-
ir. Hún telur stefnuna vilja útrýma
sérskólum fyrir þroskaskerta, en
hún á son í Öskjuhlíðarskóla. Dóra
S. Bjarnason svaraði svo fyrir hönd
skóla án aðgreiningar daginn eftir
og staðfesti reyndar að endanlegt
markmið sé að loka öllum sérskól-
um og sinna þroskaskertum nem-
endum algerlega innan almenna
skólakerfisins. Sjálfur á ég þroska-
skerta dóttur og er því málið skylt.
Ég hef miklar efasemdir um að
almenna skólakerfið geti fyllilega
sinnt þörfum þroskaskertra nem-
enda. Fyrir því tel ég tvenn rök
veigamest og lúta þau mjög að vel-
líðan nemendanna.
Í fyrsta lagi er mjög erfitt að
láta sér líða vel þegar maður skilur
lítið sem ekkert af því sem gerist í
kringum mann á meðan aðrir skilja
og geta tekið þátt. Þroska skert barn
í almennum skóla er stöðugt sett í
þá aðstöðu að skilja ekki það sem
fram fer. Sérkennsla er þá úrræðið,
en hversu góð sem hún er breytir
hún ekki þeirri staðreynd að nem-
andinn fær ekki að upplifa þá til-
finningu að læra með öðrum og
njóta námslegra ávaxta þess með
sama hætti og aðrir.
Í öðru lagi er erfitt fyrir þroska-
skertan nemanda að eignast vini
meðal fólks sem er á allt öðru
þroskastigi. Við setjum ekki venju-
legt sex ára barn í 10. bekk. Þroska-
munurinn er einfaldlega of mikill.
Þroskaskertur nemandi upplifir sig
með sama hætti og sex ára barn í
10. bekk, því hann hefur ekki for-
sendur til að skilja þau viðfangsefni
sem samnemendur hans eru að fást
við innan og utan skóla. Hlutskiptið
er þá einangrun og vinaleysi.
Í stuttu máli skapar það vanlíðan
að vera haldið í umhverfi þar sem
maður hefur hvorki námslegar né
félagslegar forsendur til að vera
hluti af hópnum. Þetta ættu allir að
skilja og þetta krefst þess beinlínis
að þroskaskertir fái að umgangast
jafningja í skólanum. Mér virðist
þetta einmitt hafa verið inntakið
í því sem Ásta Kristrún hafði að
segja. Það er hins vegar áhyggju-
efni að Dóra sem er helsti málsvari
skóla án aðgreiningar hafði ekk-
ert markvert um þetta að segja,
allavega kom það ekki fram í við-
talinu. Að vísu segir hún eftirfar-
andi: „Menntun með sínum líkum,
það er eitthvað sem stenst heldur
ekki, vegna þess að fötluð börn
eins og öll önnur börn eru fyrst
og fremst lík foreldrum sínum og
finna samneyti með öllu mögu-
legu fólki, ekki bara með öðru fötl-
uðu fólki“. Þetta eru heldur myrk
ummæli um foreldrana, en ef Dóra
telur foreldra helsta dæmið um
jafningja hefur hún ekki skilið það
sem um er að ræða. Það heldur því
auk þess enginn fram að í almenna
skólakerfinu skorti umburðarlyndi
eða væntumþykju þess sem eldri
er og þroskaðri, heldur vináttu
þess sem maður getur leikið við á
jafningjagrunni. Dóttir mín svar-
aði enda stuðningsfulltrúanum sem
sagðist vera vinur hennar á þá lund
að hún vildi vin sem væri eins og
hún sjálf.
Annað sem kannski mætti nota
úr viðtalinu við Dóru til að svara
ofangreindum rökum var að skóli
án aðgreiningar væri viðurkennd
menntastefna hjá ýmsum félögum
og í mörgum löndum. Á heimspeki-
máli kallast þetta kennivaldsrök
og eru þau skilgreind sem rökvilla.
Það var líka fullt af fólki sem trúði
á viðvarandi góðæri á Íslandi þótt
ekki reyndist innistæða fyrir því.
Við viljum rök gegn okkar rökum
en ekki upptalningu á fólki sem
aðhyllist skóla án aðgreiningar
almennt.
Auk þessa talaði Dóra um að það
þyrfti að rannsaka miklu betur
hvað fælist í útilokun og einangr-
un. En við vitum að einangrun er
raunveruleiki þroskaskertra barna
í almenna skólakerfinu, það er það
sem blasir við foreldrum þessara
nemenda og starfsmönnum skól-
anna. Skóli án aðgreiningar á sér
20 ára sögu, hvað eigum við að
bíða lengi eftir niðurstöðum þess-
ara rannsókna? Önnur 20 ár? Það
þætti mér ótækt. Vissulega er vel
heppnuð menntun flókið samspil
margra þátta, en ég trúi því ekki að
við ætlum að sætta okkur við skóla-
kerfi til framtíðar þar sem þörfum
þroskaskertra fyrir vellíðun í námi
og vináttu er ekki sinnt. Hvort sem
við stofnum sérdeild fyrir nemend-
ur með væga þroskahömlun eða
styrkjum Öskjuhlíðarskóla, verður
að sinna þessu verkefni.
„Vinur eins og ég“
Sérskólar
Róbert
Jack
faðir þroskaskertrar
stúlku
Einangrun er
raunveruleiki
þroskaskertra barna í
almenna skólakerfinu
Undanfarna daga og vikur hafa borist fréttir af miklum nið-
urskurði í skólakerfinu. Það mátti
búast við samdrætti en að geng-
ið yrði svo hraustlega til verks
sem nú hefur sýnt sig var meira
en svartsýnustu menn bjuggust
við. Þegar hamingjusamasta þjóð
í heimi vaknaði upp af værum
blundi og tæra snilldin hafði
verið afhjúpuð þurfti að taka til
og byggja upp nýja heimsmynd.
Hástöfum var rætt um ný gildi –
nýtt mat á lífinu og tilverunni.
Í hinu nýja samfélagi virðist
skólakerfið ekki hafa verið sett á.
Þó lúta allar kannanir að því að
vel menntuð þjóð sé gulls ígildi og
börnunum okkar og barnabörnum
er enn hampað á tyllidögum. Þá
eiga þau að erfa landið og flytja
arfinn frá kynslóð til kynslóð-
ar en svo kemur mánudagur og
þá horfir málið öðruvísi við. Þá
er fjölgað í bekkjum, leikskólum
slegið saman. Og skólabókasöfnin
– þar sem fer fram fjölbreytt starf
og lestrarhvetjandi sem aftur
eykur færni í öllu námi – fjár-
veiting til þeirra er skorin niður
við trog og skólasafnskennurum
boðið hálft starf. Hvernig er hægt
að vera svona skammsýnn? Þvert
ofan í allt sem sagt hefur verið. Er
okkur þá alveg sama um krakk-
ana þegar upp er staðið?
Engum sem kemur í skólana
dylst hve skólabókasöfn eru mik-
ils virði. Segja má að þau séu
hjarta skólans. Þar eru næðis-
stundirnar og yndislesturinn.
Og þar er lagt kapp á að kynna
og auka áhuga nemenda á bók-
menntum og menningu. Oft fá
safnkennarar rithöfunda til liðs
við sig. Úr því hlýja hreiðri sem
skólasafnið er fara börnin ríkari.
Í hraðasamfélaginu okkar er því
miður allt sem bendir til að ynd-
islestrarstundum fari fækkandi.
Skólasafnskennarar hafa reynt að
bregðast við því.
Nú er svo komið að fjárveiting
til safnanna er ekki að verða að
neinu og það er liðin tíð að hægt
sé að bjóða rithöfundi í heimsókn
gegn greiðslu. Sumir skólanna
hafa varla keypt nýja bók í tvö ár.
Öll vitum við þó hve gaman er að
fá nýja bók þegar jólin nálgast og
bækurnar koma á markaðinn. Það
er ekki ásættanlegt að skólasöfnin
bjóði nemendum eingöngu upp á
eldri bækur. Og enn hraklegra að
störf skólasafnskennara séu létt-
væg fundin og skorin niður um
helming.
Á sama tíma og þessi aðför er
gerð að grunnskólum Reykja-
víkur er borgin að berjast við
að fá tilnefninguna Bókmennta-
borg UNESCO. Nei, þetta er
ekki brandari heldur blákaldur
veruleiki. Hlýtur ekki borg sem
keppist um að vera bókmennta-
borg á heimsmælikvarða að hlúa
einstaklega vel að borgurunum?
Ætla mætti að lestur og bók-
menntir skipi þar öndvegi. Ef
bráðgerar kynslóðir og vel læsar
alast ekki upp í þessu landi verður
heldur enginn til að standa undir
vegsemdinni bókmenntaborg eftir
nokkra átugi. Ólæs bókmennta-
borg? Óhugsandi!
Íslendingar eru heiðursgest-
ir á stærstu bókamessu í heimi
í Frankfurt í Þýskalandi í októ-
ber nk. Það er væntanlega ekki
út á ólæsi? Nei, Ísland var valið
fyrst Norðurlandanna til þess að
hljóta þá vegsemd. Þessa dagana
eru íslenskir höfundar þýddir á
erlendar tungur og hróður þeirra
berst langt út fyrir landsteinana.
Á sama tíma erum við sjálf að
veita okkur náðarhöggið innan
frá. Er þetta hægt? Svarið er nei.
Hér má til að koma hugarfars-
breyting. Við verðum að hætta
að flagga börnum og bóklestri á
hátíðisdögum. Gerum heldur alla
daga að tyllidögum. Ef við hlúum
ekki að því góða starf sem unnið
er á skólabókasöfnunum tökum
við hjarta skólanna úr sambandi
hægt en örugglega. Á því hefur
íslensk þjóð ekki efni.
Hjartað tekið úr sambandi
Skólamál
Kristín
Steinsdóttir
formaður
Rithöfundasambands
Íslands
Á sama tíma og
þessi aðför er
gerð að grunnskólum
Reykjavíkur er borgin að
berjast við að fá tilnefn-
inguna Bókmenntaborg
UNESCO
Forsmán
Icesave
Átta hæsta-
réttarlögmenn
skrifa um Icesavelögin
NÝI TÖLVU- OG VIÐSKIPTASKÓLINN – VIÐURKENNDUR EINKASKÓLI Á FRAMHALDSSKÓLASTIGI
FORNÁM Í FORRITUN
Undirbúningsnám fyrir Dipómanám í forritun
108 stundir - Verð: 149.000.-
Þriðjudaga og fimtudaga 18-22 og laugardaga 8:30-12:30
Námskeiðið hefst 26. apríl og lýkur 7. júní.
Forritun er fjölbreitt, skapandi, alþjóðleg, krefjandi og
skemmtileg starfsgrein sem stöðugt vantar nýja og skapandi
starfskrafta. Þeir sem hafa stúdentspróf eða hliðstæða
menntun geta valið að fara beint í Diplómanám í forritun.
Markmið þessa námskeiðs er að nemendur læri undir-
stöðuatriði forritunar og er jafnframt undirbúningur fyrir
Diplómanám í forritun. Einnig gerir fornámið nemendum
kleift að meta hvort þeir hafi áhuga og getu til að
halda áfram á þessari braut, í Diplómanám (282 stundir)
og þaðan í Leikjaforritun (204 stundir) sem hvorutveggja
eru kennd hjá NTV.
Helstu námsgreinar: