Fréttablaðið - 22.03.2011, Blaðsíða 18

Manneskjan er eina dýrategundin sem fellir tár af tilfinninga-
legum ástæðum. Önnur dýr fara ekki að gráta þó að þeim líði
illa, séu sár eða missi einhvern nákominn.
Dregið hefur úr því að ungling-
ar byrji að neyta áfengis í grunn-
skóla, samkvæmt niðurstöðum
nýrrar rannsóknar. Þá virðist
sem unglingar byrji ekki að neyta
áfengis sumarið eftir tíunda bekk
í jafn miklum mæli og talið var.
Hins vegar
byrjar stór
hluti unglinga
a ð d r e k k a
fyrsta árið í
framhalds-
skóla og er um
að ræða skarp-
ari skil á milli
skólastiga en
áður.
Rannsóknin
sem var gerð
af Rannsókn-
um og greiningu við Háskólann
í Reykjavík í nóvember á síðasta
ári náði til allra framhaldsskóla
landsins og var svarhlutfallið 70,5
prósent. „Ástæðan fyrir því að við
ákváðum að ráðast í þetta verkefni
er sú að búið er að ná mjög góðum
árangri í forvörnum gegn áfengis-
neyslu grunnskólanemenda. Hins
vegar höfðu margir áhyggjur af
því að það yrði allt vitlaust sum-
arið eftir tíunda bekk. Við ákváð-
um að gera ítarlega rannsókn sem
kortlegði hvenær ung manneskja
verður fyrst ölvuð, af hverju og
með hverjum en rannsóknin er sú
fyrsta sinnar tegundar á Norður-
löndunum,“ segir Jón Sigfússon,
framkvæmdastjóri Rannsóknar
og greiningar. Hann segir öflugar
forvarnir í grunnskóla skila sér að
hluta til út í tímabilið eftir grunn-
skóla. „Rannsóknin gefur til kynna
að tíðni ölvunardrykkju hefur
lækkað frá árinu 2004 til 2010
bæði á meðal nemenda í tíunda
bekk og á fyrsta ári í framhalds-
skóla. Hins vegar virðist prósentu-
hlutfallið á milli skólastiga vera að
aukast. Árið 2004 var aukningin á
fyrstu ölvun milli skólastiga 38,6
prósent en nú er hún 58 prósent.
25,7 prósent 16 ára ungmenna
segjast hafa orðið ölvuð í fyrsta
skipti í grunnskóla, 12,9 prósent
ungmenna á sama aldri segjast
hafa orðið ölvuð í fyrsta skipti
sumarið á milli grunn- og fram-
haldsskóla, 11 prósent 16 ára ung-
menna segjast hafa orðið ölvuð í
fyrsta skipti eftir að hafa byrjað í
framhaldsskóla (mælt í nóvember
2010) og 30,8 prósent 17 ára ung-
menna „Það þýðir að 41,8 prósent
ungmenna verða ölvuð í fyrsta
skipti fyrsta árið í framhalds-
skóla sem er ansi mikið stökk,“
segir Jón. „Þetta eru ólögráða ung-
menni og niðurstöðurnar sýna svo
ekki verður um villst að sú mikla
forvarnavinna sem unnin hefur
verið meðal nemenda í efstu bekkj-
um grunnskóla þarf einnig að fara
fram meðal nemenda í framhalds-
skólum landsins.“
Aðrar niðurstöður rannsóknar-
innar benda til þess að langflest-
ir 16 ára framhaldsskólanemar
hafi orðið ölvaðir í fyrsta skipti í
skemmtun eða partíi í grunnskóla
eða 41,4 prósent. Þar á eftir fylgja
partí fyrir framhaldsskólaball, eða
18,0 prósent.
„Þá virðast fáir 16 ára unglingar
verða sér úti um áfengi í vínbúð
eða 7,4 prósent. Hins vegar virðast
bjórsalar í framhaldsskóla mikið
notaðir af yngri nemendum og
hafa 14,7 prósent 16 ára unglinga
keypt áfengi í gegnum þá og 13,8
prósent 17 ára ungmenna. Flestir
fá þó áfengi í gegnum vini, eða 47
prósent.“
Jón segir hér um að ræða lands-
meðaltal en að rannsóknin bjóði
upp á að hægt sé að greina niður-
stöðurnar niður á sveitarfélög og
einstaka skóla. „Ég vonast til þess
að sá möguleiki verði nýttur enda
getur mynstrið verið breytilegt á
milli landshluta og skóla og ættu
viðbrögðin að taka mið af því.“
vera@frettabladid.is
Skarpari skil á
milli skólastiga
Ný rannsókn á fyrstu ölvun unglinga gefur til kynna að dregið hafi úr
henni í grunnskóla. Hún eykst hins vegar mikið fyrsta árið í fram-
haldsskóla og eru skilin á milli skólastiga skarpari en áður.
Jón Sigfússon
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
ÍSLENSKT
HUNDANAMMI
Fæst í Bónus, Samkaup,
10-11, Fjarðarkaup og Inspired
Keflavíkurflugvelli
gott í þjálfun og í leik
VINSÆLVARA
Námskeiðin verða haldin í Heilsuhúsinu Lágmúla 5. Hægt er að skrá sig á
lagmuli@heilsuhusid.is eða í síma 578 0300 milli kl. 10 -18 virka daga. Verð kr. 4.500.
Ath! Takmarkaður fjöldi.
Námskeið um ræktun
matjurta og kryddjurta með lítilli fyrirhöfn!
Þessum spurningum og mörgum
fleiri verður svarað á námskeiðinu:
HEIÐUR BJÖRNSDÓTTIR kennir hve auðvelt er að rækta grænmeti og kryddjurtir
• Hvernig á að sá og forrækta?
• Hvernig er plantað út?
• Hvernig fá plöntur næringu?
• Hvað þarf til að fá uppskeru
allt sumarið?
• Hvaða jurtir eru fjölærar?
Miðvikudaginn 30. mars kl. 19:30 - 22:15
Miðvikudaginn 6. apríl kl. 19:30 - 22:15
10%
25%
teg 11001 - kom í hvítu líka í C,D,E skálum
á kr. 4.600,- buxur í stíl á kr. 1.990,-
Laugavegi 178 - Sími: 551 3366
Opið mán.-fös. 10-18. Lau. 10-14.
Góð þjónusta - fagleg ráðgjöf.
www.misty.is
Vertu vinur
ÞESSI FRÁBÆRI HALDARI NÚ Í NÝJUM LIT
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
KOMDU Í ÖLL HELSTU
PARTÝIN MEÐ OKKUR
m.visir.is
Fáðu Vísi í símann!
Meiri Vísir.
Meira sjónvarp, meira útvarp, meiri fréttir, meiri upplýsingar,
meiri umræða, meira líf, meiri íþróttir, meiri virkni, meira úrval.
Þú færð meira af öllu á Vísi.
Rannsóknin varpar ljósi á það hvenær og við hvaða kringumstæður ung manneskja
verður fyrst ölvuð.