Fréttablaðið - 22.03.2011, Page 19
ÞRIÐJUDAGUR 22. mars 2011 3
„Því miður er ekki allt rétt sem
haldið er fram um hollustu vissra
matvæla, svo sem sykurs og hveiti-
korns, og ýmislegt ekki eins óhollt
og haldið er fram,“ segir Jóhann-
es Felixson, formaður Landssam-
bands bakarameistara. Hann segir
sykur unninn úr sykurreyr eða syk-
urrófum, en hvað er þá hrásykur?
„Hrásykur er alveg sami sykur-
inn en hefur ekki farið í gegnum
síðasta vinnsluferli sykurs, sem
telst mikið unnin vara. Því verð-
ur eftir dökkt síróp sem kallast
melassi og er stundum bætt við
hvítan sykur svo úr verður hrá-
sykur, og þannig er púðursykur
búinn til,“ segir Jói og bætir við að
melassi innihaldi örlítið af bætiefn-
um sem þó hafi engin teljandi áhrif
á næringargildið.
„Hrásykur meltist og nýtist lík-
amanum nákvæmlega eins og hvít-
ur sykur og ótrúlegt að fólk komist
upp með að halda því fram að hann
sé hollari, en því miður er auðvelt
að plata neytendur á fölskum for-
sendum,“ segir Jói og áréttar að
agave-síróp sé í engu skárri lausn.
„Agave-síróp er mikið unnin
vara úr agave-plöntu. Það sam-
anstendur aðallega af ávaxta- og
þrúgusykri, en í þær sykrur brotn-
ar einmitt hvítur sykur í líkaman-
um. Agave-síróp hækkar blóðsykur
hægar, en á endanum virkar það á
sama hátt fyrir líkamann. Því er
alls ekki hollara að neyta agave-sír-
óps eða hrásykurs, og sé verið að
hugsa um hollari sykur en hvítan
sykur, þá er hann ekki til.“
Jói segir sama eiga við þegar
fullyrt er um heilsubót speltis
umfram hveiti. „Munur á venju-
legu hveiti og spelti er nánast eng-
inn sé litið er á næringarinnihald.
Spelt er hægþroska, aðeins hægt að
nýta um 60% korns þess og þar af
leiðandi er það allt að helmingi dýr-
ara en venjulegt hveitikorn. Nær-
ingarinnihald og hollusta er hins
vegar sú sama, hvort sem korn-
in eru lífrænt ræktuð eður ei, því
álíka mikið glúten er í báðum korn-
tegundum og í sumum mælingum
er meira glúten í spelthveiti,“ segir
Jói og vísar í næringartöflu sem
fylgir greininni.
„Korn er ýmist malað í fínt eða
gróft mjöl, en líka malað í heilkorn
sem er næringarríkast. Við mölun
missir fínna korn meira af vítam-
ínum og steinefnum, en brauð sem
er bakað úr heilkorni, sykurlaust
og með ferskum, góðum súr er afar
næringar- og trefjaríkt og einhver
hollasta kornvara sem völ er á, en
flest þurfum við að bæta við grófu
korni og heilkorni í fæðu okkar,“
segir Jói og ítrekar að eini munur
á venjulegu hveiti og spelti sé sá að
spelt sé helmingi dýrara.
„Því er neytendum sagt ósatt
þegar þeim er talin trú um að brauð
þeirra verði hollara úr spelti. Þá
hafa margar rannsóknir sýnt að líf-
rænt ræktaður matur er ekki holl-
ari þegar litið er eingöngu á nær-
ingarinnihald,“ segir Jói.
„Öll þörfnumst við orku svo lík-
aminn komist vel frá amstri dags-
ins og æskilegt að 60% hennar
komi úr kolvetnum. Gróf, sykur-
laus brauð gefa góða orku, inni-
halda mikið af trefjum, vítamínum
og steinefnum, og þá sama hvort
borðað er brauð úr spelti eða hveiti-
korni. Allt er gott í hófi og farsæl-
ast að njóta alls sem lífið hefur upp
á að bjóða.“
Heimildir Jóa Fel: Guðrún Adolfsdóttir, matvælafræð-
ingur: Matur er mannsins megin, október 2010, bls. 8.
Íslenski gagnagrunnurinn um efnainnihald matvæla:
www.matis.is/ISGEM/is thordis@frettabladid.is
Auðvelt að plata
Hvað veistu um sykur og hveiti? Er til hollur sykur? Er lífrænt rækt-
aður matur hollari en annar? Og er spelt betra en venjulegt hveiti?
Bakarameistarinn Jóhannes Felixson segir mikilvægt að neytendur fái ávallt réttar og
sannar upplýsingar þegar kemur að hollustu sykurs og hveitis. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Í næringartöflu
Íslenska gagna-
grunnsins um
efnainnihald
matvæla
(ÍSGEM) má sjá
mismunandi
næringarinni-
hald venjulegs
hveitikorns og
speltikorns.
Staðreyndir um spelt,
hveiti og heilkorn
orka prótín fita kolvetni trefjar
Hvítt hveiti 333 kcal 12,5 g 1 g 66.7 g 3,7 g
Hvítt spelti 355 kcal 10,6 g 0,5 g 76,1 g 1,9 g
Hveiti heilkorn 325 kcal 11,1 g 2 g 57,3 g 16,9 g
Spelti heilkorn 337 kcal 10,8 g 2,7 g 63,2 g 8,8 g
http:// kvoldskoli.kopavogur.is
ICELANDIC FOR
FOREIGNERS
7 weeks courses – 60 class hours
From 4th of April to 26th May
ICELANDIC I
ICELANDIC II
ICELANDIC III
ICELANDIC IV
Monday, Tuesday and Thursday
19:00 – 21:10
Price: 22.000 kr.
Registrations and information:
http://kvoldskoli.kopavogur.is
Tel: 564 1507
ÍSLENSKA
FYRIR ÚTLENDINGA
7 vikna námskeið – 60 kennslustundir
Frá 4. apríl til 26. maí
ÍSLENSKA I
ÍSLENSKA II
ÍSLENSKA III
ÍSLENSKA IV
Mánudag, þriðjudag og fimmtudag
kl. 19 – 21:10
Verð: 22.000 kr.
Innritun og upplýsingar á vef skólans
http://kvoldskoli.kopavogur.is
Sími: 564 1507
Ath. Starfsmenntunarsjóðir ýmissa stéttarfélaga styrkja félagsmenn sína til náms í Kvöldskóla Kópavogs.
SPENNANDI NÁMSKEIÐ
Prjón
Bókband
Fatasaumur
Hekl
Silfursmíði
Trésmíði
Útskurður
Vorverkin í garðinum
Fjölgun og uppeldi plantna
Ath. Starfs enntunarsjóðir ýmis a s l í v l kóla ópavogs.