Sameiningin - 01.04.1921, Side 16
r
112
Endurminningar
um Eirík Gíslason prest á Stað í Hrútafirði.
Frá elztu tímum hefir ættjarðarástin veriö ein af aöal kyn-
fylgjum íslenzku þjóöarinnar, og hún má sín því meir meö voru
kyni, því fjær sem menn eru föðurlandinu. Mörgum Vestur-
Islendingum hefir kynfylgja þessi fylgt í gegnum þylet og þunt.
Hafa því margir hinna eldri vor á meöal hlýjár tilfinningar til
fööurlandsins, og næmt eyra fyrir öllu því, sem þar er aS gjör-
ast, ekki sízt þeir menn, sem lifað höfSu á ættjörSinni öll hin feg-
urstu blóma-ár æsku sinnar.
Margir lifa i tómum endurminningum frá þeim árum. Hug-
ljúfar myndir geyma þeir hjá sér af landinu sjálfu og allri þeirri
náttúrufegurS, sem þaö hefir aS bjóSa. Þá eiga margir ógleym-
anlegar minningar um ýmsa ágætismenn, sem þeir þá urðu sam-
ferSa. Æskan er minnug, og þótt árin líSi mörg, þá missa menn
ekki sjónar á þeim, sem á fyrsta áfanganum voru meS í förinni,
ekki sízt, þegar sumir förunautar voru menn, sem aldrei munu
gleymast. En naumast kemur svo blaö frá ættjörSinni, aö ekki
færi þær fregnir, sem einhvern særi, — þær fregnir, aö einhver
af hinum mörgu samferöamönnum hafi slitnaö úr lestinni.
Eg sá nýlega í fréttum frá íslandi, aö látinn væri séra Eirík-
ur Gislason á StaS í Hrútafiröi. Þegar eg las þá dánarfregn,
duttu mér í hug orS Haralds konungs Sigurössonar, er hann stóð
yiir grefti eins íslendings: “Þar fór sá maSr, er beztr var ok
dróttinhollastr.” Þannig munu og flestir segja, sem þektu séra
Eirík: Þar fór sá maSur, sem beztur var og drenglyndastur.
Finn eg nú hvöt hjá mér aö minnast þessa göfuga manns meö
nokkrum oröum; og þaö myndi .hann ætla, er viS vorum sam-
tiða og 'hann var prestur á StaSarstaS, aS eg myndi, ef lengur
lifði, eftir hann mæla, þótt á annan veg yrSi en í fornöld fiðkaS-
ist.
Um þaS mun fáum blandast hugur, sem þektu séra Eirík, aS
hann hafi veriS einn af allra mætustu prestum þjóðar vorrar og
skörulegustu á síðast liönum 40 árum. Eins og kunnugt er, þjón-
aöi séra Eiríkur ýmsum prestaköllum og var alstaöar virtur og
elskaöur fyrir persónu sína og manngildi. Munu þeir ekki marg-
ir vera með þjóð vorri, sem meiri mannhylli hafa náS en séra
Eiríkur Gíslason. Ekki var það fyrir auSinn, því aS silfur og
gull átti hann aldrei; en þaS, sem hann haf ði, var öllum heimilt,
þvi aö gull var í manninum og íslenzkur höföingsskapur.
Séra Eiríkur var tigulegur og höfðinglegur maður i sjón, vel