Fréttablaðið - 08.04.2011, Blaðsíða 19

Allir áhættuþættir sem eiga við um Buchheit-samninginn liggja
líka í dómstólaleiðinni. Lárus Blöndal lýsti því svo: „Það skiptir
ekki máli hvort borgað er samkvæmt samningi eða dómi, það eru
sömu áhættuþættir. Gengið og endurheimtur úr búinu hafa sömu
áhrif.“ Helsti munurinn er sá að fyrir dómstólum höfum við engin
áhrif á kröfugerðina gegn Íslandi og erum án samnings svo bæði
endanlegur höfuðstóll og vextir eru algerlega óþekkt stærð. Hrein
og klár áhætta.
400 milljarða snjóhengja
erlendra krafna jöklabréfa-eigenda
inni í íslensku hagkerfi eitt alvarlegasta
viðfangsefni okkar og fráleitt að hægt
sé að bæta hundruðum milljarða við án
afleiðinga. Þess utan er ekki hægt að
fullyrða að skuldin verði í krónum eftir
dómstólaleið því til er dómafordæmi frá
Hæstarétti um annað.
Hér er áhættan. Eftirlitsstofnun
EFTA hefur gefið út álit um skýlausa
greiðsluskyldu Íslands og undirbýr
dómsmál. Þær þjóðir sem fjármagna
endurreisnaráætlun Íslands með AGS
eru sammála mati ESA. Við höfum
nýtt vafann til að ná hinum hagstæða
Buchheit-samningi. Tapist dómsmál
eru þeir út af borðinu og áhætta
Íslands er óþekkt.
Áætlunin um endurreisn
hagkerfisins byggist á því að
íslenskt atvinnulíf og opinberir
aðilar muni getað fjármagnað sig.
Lokun eða hærri vaxtabyrði veldur
stöðnun. Tvö ný dæmi staðfesta
það: OR á engan kost annan en
segja upp fólki, lækka laun, hækka
álögur og hætta við framkvæmdir.
Össur getur ekki vaxið á Íslandi því
fjármögnun er skilyrt við erlenda
starfsemi.
Lee Buchheit, Lárus Blöndal, Ragnar Hall, 70% þingmanna og
fjöldi annarra sérfræðinga telur áhættuna af dómsmáli óviðunandi
samanborið við Buchheit-samninginn. Fullyrðingar um að dómsmál
um ábyrgð sé fyrirfram unnið eru innistæðulausar enda hefur ESA
unnið nær öll samningsbrotamál sín.
Valið á kjörseðlinum er ekki hvort heldur
hvernig kostnaðurinn kemur fram. Þrotabú
Landsbankans borgar Icesave samkvæmt
Buchheit-samningnum og áhætta ríkisins
gagnvart skuldbindingum Tryggingasjóðs
innstæðueigenda og fjárfesta er lágmörkuð.
Bara hagstæð sala á Iceland-keðjunni myndi
klára Icesave allt eins og fram kemur í
Financial Times.
Almenningur í útibúunum gat ekki
nálgast peningana sína í Icesave vikum
saman meðan allt okkar var aðgengilegt.
Íslensk stjórnvöld tóku þátt í að finna
lausn á því með Bretum og Hollendingum
sbr. sameiginlegar yfirlýsingar aðila og
samkomulag við Hollendinga.
Afstaða íslenskra stjórnvalda og Alþingis
hefur frá upphafi verið að semja eigi um
málið og þær viðræður hafa staðið yfir
í rúmlega tvö ár. Eftirlitsstofnun EFTA
hefur undirbúið ákæru gegn Íslandi fyrir
brot gegn EES reglum verði samningi
hafnað.
Neyðarlögin eru til verndar íslenskum hagsmunum og gerðu
m.a. kleift að tryggja án þaks allar innstæður á Íslandi á
kostnað almennra kröfuhafa. Icesavedeilan snýst því um
ábyrgð íslenska tryggingakerfisins gagnvart erlendum
sparifjáreigendum en ekki uppgjör þrotabúsins eða heimtur
krafna upp í útgjöld innstæðutryggjendanna í löndunum
þremur. Við erum ekki að kjósa um neyðarlögin.
Áhættan er þríþætt: 1. Stöðnun,
atvinnuleysi og aukin vaxtabyrði enda
áhrif matsfyrirtækjanna raunveruleg
hvort sem okkur líkar það eða ekki. 2.
Við verðum „dæmdir skuldarar“ eins
og Lee Buchheit sagði og yrðum þá
að snúa „nakin“ að samningaborðinu
án samnings um lágmarksvexti. 3.
Við verðum dæmd fyrir mismunum
og ábyrg fyrir umframtryggingunni
líka sem stökkbreytir höfuðstólnum
og hækkar vaxtakostnað um tugi eða
hundruð milljarða.
Ásmundur Ásmundsson, Reykjavík - Hilmar Ingólfsson, Garðabæ