Fréttablaðið - 03.05.2011, Qupperneq 6

3. maí 2011 ÞRIÐJUDAGUR6
Bandaríkjamenn fagna vígi
Osama bin Laden. Bæði
ljósmyndir af líkinu og
rannsóknir á lífsýnum úr
því eru sagðar staðfesta
að hann sé í reynd látinn.
Bandaríkjamenn telja hann
hafa notið velvilja ein-
hverra afla í Pakistan.
Víða í Bandaríkjunum kom fjöldi
fólks saman til að fagna dauða
Osama bin Laden, meðal annars
fyrir utan Hvíta húsið í Wash-
ington og á staðnum þar sem
Tvíburaturnarnir stóðu í New
York. Meðal annars komu þar
saman margir ættingjar og aðrir
aðstandendur þeirra sem létu lífið
í árásunum 11. september 2001.
„Þetta er sælutilfinning, þótt
ekki sé þetta hamingja af því
tagi sem fær mann til að hoppa af
gleði,“ sagði Charles Wolf, íbúi í
New York, sem missti eiginkonu
sína í árásunum þar.
Bandaríkjamenn höfðu í gær
hvorki birt myndir af því sem
gerðist né annað sem fært gæti
sönnur á dauða bin Ladens.
Bandaríkjamenn segjast þó
hafa tekið myndir og gert rann-
sóknir á lífsýnum úr líkinu, sem
staðfesti að sá látni hafi verið
bin Laden. Þá segja þeir að eigin-
kona hans, sem var á staðnum,
hafi nefnt hann með nafni áður
en hann lést.
Myndbirting hefur ekki verið
útilokuð, en vega þurfi og meta
kosti þess og ókosti að dreifa
myndum af líki hans.
Bandaríkjamenn segja Osama
bin Laden hafa skotið á banda-
rísku hermennina þegar þeir réð-
ust inn í bygginguna. Hann hafi
orðið fyrir skotum þeirra og lát-
ist eftir langan bardaga. Ekki hafi
reynst mögulegt að ná honum lif-
andi, þótt vilji hafi verið til þess.
Fyrirfram hafi verið búist við
því að hann myndi grípa til vopna
frekar en að láta ná sér lifandi.
Alls er aðgerðin sögð hafa
tekið um 40 mínútur, frá því að
hermennirnir réðust inn á lóðina
þangað til allt var yfirstaðið.
Bandaríkjamenn segjast hafa
farið með líkið af honum út á haf
og sökkt því þar, eftir að hafa búið
líkið undir útför að íslömskum sið.
Meðal annars var líkið þvegið og
vafið inn í hvítt klæði.
Alls tóku 24 bandarískir sér-
sveitarmenn þátt í aðgerðinni.
Þeir fóru á fjórum þyrlum að hús-
inu, þar sem bin Laden hafðist við
í bænum Abottabad, sem er langt
inni í landi um það bil hundrað
kílómetra norður af höfuðborg-
inni Islamabad.
Húsið er aðeins í 800 metra
fjarlægð frá Kakul-herskólanum,
sem er virtasti herskóli Pakistans.
Fjölmargar lykilstofnanir pakist-
anska hersins eru einnig í borg-
inni Abottabad, sem er vinsæll
viðkomustaður ferðamanna. Íbúar
þar eru um 400 þúsund.
John Brennan, helsti ráðgjafi
Obama í hryðjuverkamálum, segir
óhugsandi annað en bin Laden
hafi notið velvildar einhverra afla
í Pakistan. Bæði Bandaríkjamenn
og Indverjar hafa lengi sakað
pakistönsk stjórnvöld um marg-
vísleg tengsl við hryðjuverka-
menn, þrátt fyrir að Pakistanar
hafi í kjölfar 11. september veitt
Bandaríkjamönnum margvíslega
aðstoð við að leita uppi hryðju-
verkamenn.
Bandarískir embættismenn
segja upplýsingar, sem fram komu
við yfirheyrslur grunaðra hryðju-
verkamanna, hafa orðið til þess að
á endanum komust þeir á sporið.
Meðal annars hafi bæði Khal-
id Sheikh Mohammed, maður-
inn sem skipulagði árásirnar 11.
september, og Abu Faraj al-Libi,
sem tók við af Mohammed eftir
að hann var handtekinn, nefnt á
nafn einn helsta aðstoðarmann
bin Ladens. Báðir máttu þeir sæta
pyntingum af hálfu bandarísku
leyniþjónustunnar, eða „harkaleg-
um yfirheyrsluaðferðum“ eins og
það er nefnt, þegar þeir voru hafð-
ir í haldi í leynilegum fangelsum í
Póllandi og Rúmeníu áður en þeir
voru fluttir til Guantanamo-búð-
anna á Kúbu.
Það var George W. Bush, þáver-
andi forseti Bandaríkjanna, sem
gaf leyniþjónustunni heimild til
að beita þessum yfirheyrsluað-
ferðum, en Barack Obama lét loka
leynifangelsunum.
Fannst í Pakistan eftir tíu ára leit
FRÉTTASKÝRING: Osama Bin Laden veginn í gær
HJÓL FYR
IR ALLA
FJÖLSKYL
DUNA
SKIPTIMA
RKAÐUR
MEÐ NOTU
Ð REIÐHJÓ
L
20% AFSL
ÁTTUR AF
AUKABÚN
AÐI Á HJÓ
L
7. ágúst 1998 Sprengjuárásir á sendiráð Banda-
ríkjanna í Keníu og Tansaníu urðu
200 manns að bana og beindu
athygli heimsins að Osama bin
Laden og Al Kaída.
12. október 2000 Árás á bandaríska tundurspillinn
USS Cole í Jemen kostar 17 sjóliða
lífið.
11. september 2001 Árásir á Tvíburaturnana í New York
og Pentagon í Washington ásamt
hrapi þotu í Pennsylvaníu kosta
nærri 3.000 manns lífið.
11. apríl 2002 Sprengja í bænahúsi gyðinga í
Túnis kostar 19 manns lífið. Flestir
þeirra voru þýskir ferðamenn.
12. október Sprengjuárás á diskótek á Balí
kostar 202 manns lífið. Margir
þeirra voru vestrænir ferðamenn.
28. nóvember Sjálfsvígsárás á ísraelskt hótel í
Mombasa í Keníu kostar 16 manns
lífið.
12. maí 2003 Sjálfsvígsárásir á íbúðarhús Vestur-
landabúa í Ríad í Sádi-Arabíu kosta
35 manns lífið.
16. maí Sjálfsvígsárásir í Casablanca í
Marokkó kosta 45 manns lífið.
5. ágúst Bílasprengjur utan við Marriott-
hót el í Djakarta kosta 12 manns
lífið.
8. nóvember Sjálfsvígsárás á íbúðarhúsnæði í
Ríad kostar 17 manns lífið.
15. desember Tvær sjálfsvígsárásir á bænahús
gyðinga í Istanbúl kosta 23 manns
lífið.
20. desember Tvær árásir á breskar eignir í
Istanbúl kosta 27 manns lífið.
11. mars 2004 Sprengjuárásir á jarðlestir í Madríd
á Spáni kosta 191 mann lífið.
Meira en 1.800 særðust.
17. maí Leiðtogi bráðabirgðastjórnar Íraks
myrtur í sjálfsvígsárás í Bagdad.
Árásin skipulögð af Abu Musab al
Sarkaví, sem talinn var yfirmaður Al
Kaída í Írak.
29. maí Árásir á olíustöðvar í Sádi-Arabíu
kosta 27 manns lífið.
7. október Árásir á þrjú hótel í Egyptalandi
kosta 34 menn lífið.
7. júlí 2005 Árásir á jarðlestir og strætisvagna í
London kosta 52 manns lífið. 700
manns særðust.
23. júlí Þrjár sprengjuárásir á ferðamanna-
staðnum Sharm el Sheikh við
Rauðahafið kosta 88 manns lífið.
1. október Þrjár sjálfsvígsárásir á Balí kosta 23
menn lífið.
9. nóvember Sjálfsvígsárásir á þremur hótelum í
Amman í Jórdaníu kosta 60 manns
lífið.
11. apríl 2007 Tvær sprengingar í Algeirsborg,
höfuðborg Alsírs, kosta að minnsta
kosti 23 manns lífið. Al Kaída í
arabaríkjum Norður-Afríku lýsir yfir
ábyrgð.
Helstu árásir tengdar Al Kaída
Óvíst er hvaða áhrif lát bin Ladens mun hafa á Al Kaída, samtökin sem undir
hans stjórn báru ábyrgð á árásunum 11. september. Óljóst er reyndar hvað
er eftir af þessum samtökum og hversu skipulögð þau hafa verið. Jafnvel
hafa heyrst efasemdir um að þau hafi nokkurn tímann verið til.
Ljóst þykir þó að á meðan bin Laden hafðist við í Afganistan í skjóli
talibanastjórnarinnar í nokkur misseri fram til haustsins 2001 rak hann þar
þjálfunarbúðir fyrir hryðjuverkamenn og stóð að skipulagningu hryðjuverka
víða um heim.
Nafnið „Al Kaída“ þýðir einfaldlega bækistöð, og átti líklega við um
bækistöðvar bin Ladens og félaga hans í Afganistan og Pakistan. Þeim bæki-
stöðvum tengdust lauslega skoðanabræður hans víðs vegar um heiminn,
sem bæði þá og síðar hafa staðið að hryðjuverkum í nafni samtakanna, þótt
óljóst sé hvort eða að hve miklu leyti bin Laden sjálfur og nánustu sam-
starfsmenn hans hafi verið með í skipulagningu þeirra.
Búast má við að einhverjir þessara skoðanabræðra hans muni reyna að
hefna fyrir dauða hans með einhverjum hætti. Bandaríkjastjórn segist þó
vonast til að með dauða bin Ladens muni sá lífskraftur, sem hugsanlega er
enn eftir í Al Kaída, smám saman fjara út.
Er lífsmark með Al Kaída?
HARMDAUÐI Félagar í stjórnmálaflokknum Jamiat Ulema-i-Islam Nazaryati, sem styður talibanahreyfinguna, komu saman í
bænum Quetta í Pakistan í gær til að mótmæla því níðingsverki, sem þeir segja Bandaríkjamenn hafa framið. NORDICPHOTOS/AFP
Guðsteinn
Bjarnason
gudsteinn@frettabladid.is