Faxi

Árgangur

Faxi - 01.03.1989, Blaðsíða 13

Faxi - 01.03.1989, Blaðsíða 13
s -f Ljósmyndast. Sudumesja — Óskar. Hákonarson. Þá varð úti ísólfur nokkur Vigfússon, grafinn aö Kirkjuvogi. 1782. Þá varð stúlka nokkur, Ingi- björg Bjarnadóttir, úti. 1783 kom upp eldur í júnímánuði fyrir sunnan Geirfuglasker, skaut þar upp landi, en sökk síðan. 1784. Hákon Vilhjálmsson í Kot- vogi kvæntist Ingveldi Guðnadóttur sýslumanns Sigurðssonar í Kirkju- vogi. 1784 varð Vigfús nokkur Vigfús- son úti milli Grindavíkur og Hafna, og fannst í gjá einni sama ár. 14. mars varð skipstapi á Suðumesj- utn, sexæringur frá Busthúsum. Dmkknuðu 7 menn. Formaðurinn var Þórður Þorsteinsson, Hákonar- sonar, bróðir prestskonunnar á Löndum. Var hann giftur Guðrúnu Jónsdóttur, dótturdóttur Bjöms Magnússonar á Busthúsum. Átti Bjöm þessi skipið. Einnig dmkkn- aði sonur hans Hróbjartur, atgjörf- ismaður mikill. 1785. Þann 22. apríl varð skips- tapi frá Marsbúðum. Þá urðu tveir menn úti. Fannst annar uppi á heiði, ókenndur, hinn nálægt Njarð- vík. Þá gekk yfir bólan og einnig varð mikill mannadauði af bágind- um og uppdráttar sótt. 1787. Þann 12. mars varð skips- tapi frá Busthúsum af brimi. Dmkknuðu 8 menn. Formaðurinn varð Guðmundur Bjömsson, sonur Bjöms á Busthúsum. Einnig drukknaði einn maður í brimi af áttæring frá Kirkjuvogi, Jón að nafni, sonur síra Einars í Fellsmúla. 1788. Þann 13. sept. fórst tólfær- ingur fyrir framan Bmnnastaða- tanga. Formaðurinn var Erlendur Jónsson, hafnsögumaður frá Báts- endum eða Stafnesi. Hann var gift- ur Bergljótu Einarsdóttur, föður- systur Áma biskups Helgasonar. Var Erlendur þessi bræðmngur við síra Jón Jónsson á Miklabæ. Lagði hann frá Hafnarfirði með skipherra Berifeldt, sem verða átti með Báts- endaskipið út. Drukknaði hann og allir, sem á skipinu vom, og flestir hjáleigumenn frá Stafnesi, alls 10 ntenn. Skipstjórann, Berifeldt, rak upp og var hann jarðsettur að Njarð- vík. Þetta ár var síra Egill á Útskál- um dæmdur í Synodo frá kallinu fyrir drykkjuskap og ótilhlýðileg orð höfð í frammi í Keflavík að sögn við kaupmann. Bjó þá aðstoðar- prestur hans og tengdasonur, Guð- ntundur Böðvarsson á Lónshúsum. Vék hann fyrst þangað og síðan til Guömundar í Reykjadal, hvar han lá í 5 ár í kör, og deyði árið 1804. 1789 fékk síra Bjami Pétursson Útskála. Var hann búsýslumaöur mikill og góður smiður. Þetta ár drukknaði einn maður frá Kotvogi af skipi. Var það Guðmundur Eiríksson frá Stóru-Völlum. 1790 dmkknaði einn maður af fjögramanna-fari suður í Höfnum í besta veðri og ládeyðu. Skipiö rak upp á sker. Þrem mönnum var bjargað. Mjög hart í ári um öll Suðumes. 1791 24. febrúar fæddist Svein- bjöm Egilsson í Innri-Njarðvík. Frægur málfræðingur og lærdóms- maður. Skáld. Rektor latínuskól- ans. 1794. Skipstapi frá Flankastöðum í Skarðröst. Formaður fyrir því sex- manna-fari var Jón Amason. Drukknuðu alls 7 menn. 1795 tók út og drukknaði af skipi Ari Jónsson, sjómaður á Útskálum, vinnumaður frá Bæ í Kjós. Þá strandaði á Skaganum þrí- mastrað skip, er hét Gottenborg, eign kaupmanns frá Hofsósi. 1785 gekk bólan yfir og dó fyrstur úr henni, þann 22. okt., umferðar- piltur einn að austan, Sigurður Bjamason að nafni. Færðist hún svo bæ úr bæ. Síðast dó úr henni 15 ára gömul stúlka á Skeggjastöðum, 28. jan. 1786. Stóð bólan því yfir í 14 vikur í Útskálasókn. Alls dóu úr henni í þeirri sókn 15 manns, fiest undir og yfir tvítugt, elst 24 ára, og svo böm, en þó fá mjög ung. í Hvalsnes-, Kirkjuvogs- og Njarö- víkursóknum dóu 17 manns. Deyði sá fyrsti maður úr bólunni í Höfn- um þann 16. des., en 2. des. í Hvals- nessókn. 1 Njarðvíkursókn dóu þrír úr henni í jan—mars 1785. Þetta sama ár var mikill manna- dauði á Suðumesjum af bágindum og sótt, sem leiddi af hallærum og eldinum eystra, hvaðan fólk var að koma og hrynja niður. Þann 5. mars vom 10 lík grafin við Hvalsnes- kirkju. 1784 dóu í Hvalsnesþingum alls 81 maður, en í Útskálasókn 36 menn. 1785 dóu í Hvalsnesþingum 164 menn, í Útskálasókn 108. 1796 deyði Guðrún Einarsdóttir, kona síra Bjama Péturssonar. 1797 deyði Guðrún Andrésdóttir, kona síra Egils Eldjámssonar. Geir Jónsson Vídalín skipaður biskup. Kirkjan í Nesi við Seltjöm lögð nið- ur. 1799. Eftirnýár, aðfaranótt9. jan- úar gjörði ofsalegt sunnanveður af hafútsuðri, höfðu þó komið önnur lík, en eigi jafnmikil. Fylgdi veðri þessu mikið regn, þmmur og leiptr- anir í stórstraum og var himininn allur ógurlegur að líta. Þar með fylgdi óskaplegt stórbrim og hafrót með miklum fallþunga og ægilegri flóðbylgju. Urðu skemmdir miklar hvarvetna. Á Eyrarbakka og Stokkseyri brotnuðu skip og hús, skepnur fór- ust svo tugum skipti, braut alla garða og sjávarkampinn allan til gmnna. Kaupstaðarhús á Eyrar- bakka með vömm molaðist allt og fleyttist allt langt upp á Breiðumýri með öðm fleiru. Fólk varð allt í dauðans hræðslu, en ekkert varð flúið. 1 Grindavík eyðilögðust tún á tveim bæjum, og önnur stór- skemmdust, fimm hjáleigur spillt- ust, sex skip brotnuðu, átta manns meiddust og hundrað fjár fómst. Kirkjuvogskirkja skekktist, þar í Höfnunum brotnuðu tvö skip og einn maður meiddist. Timburkirkjuna á Hvalsnesi tók ofan að gmndvelli í veðrinu og sá ekkert af. Bátsendakaupstaðurinn hjá Stafnesi eyðilagðist alveg, því að öll höndlunarhús braut sjór og veður, svo að par stóð ekki eftir og rótaðist gmndvöllurinn sjálfur, enda gekk sjór 164 faðma upp fyrir efstu hús kaupstaðarins. Fórst einn maður, en Hansen kaupmaður bjargaðist í dauðans angist með konu sína og böm hálfnakin heim að Loddu, hjá- leigu frá Stafnesi. Fiskigarðar og túngarðar á Nesinu sópuðust heim á tún, sumstaðar tóku af skipsupp- sátur og bmnna og átta skip brotn- uðu. TVeir bátar fuku í Njarðvíkursókn og fundust eigi og einn brotnaði, 4 bátar í Útskálasókn. Miklir skaðar á Vatnsleysuströnd og Innnesjum og vestur um allt land, sem menn vissu ekki dæmi til eins stórkost- legt, um allt land á einni nóttu. Fyrir innan Lambastaði á Seltj- amamesi gekk sjórinn yfir þvert nesið milli Skerjafjarðar og Eiðsvík- ur svo að Seltjamames varð að eyju í flóðinu. Thldi Geir biskup Vídalín, sem þá bjó á Lambastöðum á Sel- tjamamesi, að ,,5 álnum hærra hefði sjór gengið þverhnýptu máli en í öðmm stórstraumsflóðum". í þessu aftakaveðri fauk svo að segja allur þaksteinn af suðurhluta dómkirkjunnar í Reykjavík. Mönn- um taldist svo til, að 187 skip hefðu brolnað, flest í spón. FAXI 89

x

Faxi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Faxi
https://timarit.is/publication/678

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.