Faxi - 01.03.1989, Qupperneq 19

SKÓLAR
Á
SUÐUR-
NESJUM
aö þeir fengju styrkinn. Hins vegar
varð ekkert úr áframhaldandi
skólahaldi í Keflavík um sinn.
I umsögn stiptsyfirvalda 3. mars
1886, varðandi umsóknir um styrki
úr landssjóði til handa bamaskól-
um í landinu skólaárið 1885-86,
segir svo varðandi bamaskólana í
Rosmhvalaneshre ppi:
.... og að bamaskólanum á
Gerðum í Rosmhvalaneshreppi
verði veittur sami styrkur, en við
getum ekki mælt fram með
neinni styrkveitingu til skóla
þeirra, sem getið er um í bónar-
bréfinu frá Rosmhvalaneshreppi
að stofriaðir sjeu í Hvalsnessókn
og í Keflavík og Leiru, með því
að skólar þessir ekki að okkar
vitund eiga skólahús nje skóla-
jörð og engin skýrsla er heldur
komin um fyrirkomulag þeirra
og starfsemi“.
A þessu er ljóst, að miklar hrær-
ingar hafa verið í skólamálum á
Suðumesjum á þessum árum, og
menn stórhuga hvað varðar stofnun
bamaskóla. Heimildir um þetta
liggja hins vegar ekki á lausu. Það
virðist þó nokkuð ljóst, að vetuma
1885-86 og 1886-87, hafi skóla-
hald í Keflavík legið niðri.
Veturinn 1887-88 er svo í Kefla-
vík 6 mánaða skóli, frá 6. okt. til
marsloka. Til er skýrsla frá skól-
anum þetta árið, sú fyrsta sem vitað
er um, og er hún gerð eftir vitnis-
burðarbók skólans. Hins vegar hef-
ur ekki tekist að hafa uppi á vitnis-
burðarbókinni.
I skýrslunni kemur fram, að 14
böm hafa sótt skólann fram að ára-
mótum, en 13 eftir áramót. Nöfn
bamanna em öll tilgreind og em
þau á aldrinum frá 7 ára, það
yngsta, og upp í 13 ára, það elsta.
Við lok októbermánaðar var þeim
svo skipt í tvær deildir, efri og neðri
deild, og virðist bæði aldur og
þroski bamanna hafa ráðið skipt-
ingunni.
I efri deild vom eftirfarandi grein-
ar kenndar: kver, biblíusögur, lest-
ur, réttritun, skrift, reikningur,
landafræði og danska. Og í neðri
deild var kennt kver (öllum nema
einum), biblíusögur, lestur, skrift
og reikningur. Ekki er þess getið í
skýrslunni hvaða bækur vom not-
aðar við kennsluna. í hvorri deild
fyrir sig var kennt í 5 stundir á dag.
Þama vom einnig haldin próf með
nokkuð hefðbundnu formi, að því-
er virðist, bæði rétt fyrir jól og svo
í lok skólaársins. Einkunnir bam-
anna dreifðust á bilinu frá 3,25 og
upp í 5,28. Kennari við skólann,
þennan vetur var Magnús Bjamar-
son guðfræðikandidat frá presta-
skólanum í Reykjavík. Þennan vet-
ur var skólinn starfræktur í leigu-
herbergi í Hótelinu, og í sama her-
bergi vom einnig haldnir fundir hjá
stúkunni Voninni.
Hvað varðar veturinn 1888—89,
þá verður ekkert fullyrt um það,
hvort skólahald hafi verið í Keflavík
eða ekki. í Tímariti um uppeldi og
menntamál er á þessum ámm birt
yfirlit yfir skýrslur frá bamaskól-
unum sem sendar hafa verið inn til
stiptsyfirvalda. Ekkert er minnst á
Keflavík þennan vetur, auk þess
sem sagt er að komnar séu inn þær
skýrslur sem vænta megi að fáist
fyrir þennan vetur. Magnús Bjam-
arson er þá einnig farinn frá Kefla-
vík, en honum var 5. maí 1888 veitt-
ur Hjaltastaður. Hins vegar ber að
líta á það, að veturinn 1887-88 er
skóli starfræktur í leiguherbergi,
þar sem stúkan heldur einnig fundi
sína, og hefur fengið lánað þangað
borð og stóla. Veturinn 1888—89 er
stúkan enn með fundi þama, og
ekki er ólíklegt að skóli hafi verið
þar starfræktur einnig, þó svo að
skýrslan hafi ekki verið send inn til
stiptsyfirvalda.
Húsakostur skólans
fram til 1904
Hvar skólinn var til húsa vetuma
1876-77 og 1884-85, fæst ekki
vitneskja um. Veturinn 1887-88
var kennt í Hótelinu, eða Ólafshúsi
(var staðsett ca. á horni Hafnargötu
og Aðalgötu), sem Oddbjörg S.
Magnúsdóttir átti. Hún var ekkja og
leigði eina stofu undir bamaskól-
ann. í sömu stofu vom einnig
haldnir fundir hjá stúkunni Von-
inni. í fundargerðarbók hennar seg-
ir, að 48. fundur hafi verið haldinn
í bamaskólastofunni í Keflavík, 30.
okt. 1887, og lætur einn fundar-
manna í ljós óánægju með fundar-
staðinn. Bamaskólanefnd Rosm-
hvalanesshrepps hafði veitt þeim
leyfi til að halda þar fundi. Einnig
kemur fram, að áður hafi verið
haldnir fundir í Skothúsinu, en
eigandi þess hafi lánað borð og stóla
til bamaskólastofunnar, svo ekki
var lengur hægt að halda fundina.
Á 38. fundi Vonarinnar er rætt um
húsbyggingar stúkunnar og bent á
það, að ódýrt verði að byggja það í
Keflavík, þar sem möguleiki sé á að
byggja það í tengslum við bama-
skóla í plássinu. Það verður ekkert
úr samstarfi þama á milli, því að á
129. firndi 8. sept. 1889, er sam-
þykkt að láta bamaskólann borga 6
kr. á mánuði í leigu. Þama er stúk-
an komin í nýtt hús og hefur skólinn
fengið þar inni. í G.T.-húsinu er
skólinn svo starfræktur þar til
hann, 1897 um haustið, flutti í eigið
húsnæði.
Til em þijár lýsingar á þessu G.T.-
húsi og fylgja þær hér á eftir:
, .Skólinn á enn ekkert húsnæði,
en handa honum var leigt Good-
'Ibmplarahúsið í Keflavfk; það er
í alla staði ágætt húsnæði, víst
hið besta, sem notað hefur verið
til kennslu á Suðumesjum. Borð
og bekkir var ekki hentugt.
Áhöld átti skólinn engin, en
kennarinn átti eitthvað af landa-
bijefitm og hnött, sem mátti
styðjast við við kennsluna.“
í skýrslunni um skólahaldið fyrir
veturinn 1890-91 segir svo:
„Herbergi þetta sem leigt er
handa skólanum er bjart, rúm-
gott og súglaust með góðum ofni
var því ávallt nægur hiti.“
í skýrslunni fyrir skólaárið
1893-94 er svo enn minnst á skóla-
húsnæðið: „Skólahúsið er Good
'Ibmplarahúsið við Keflavík; er það
10X12 ál. að utanmáli og 4% al.
undir lopt, skólastofan er 3080 kúb.
fet með góðri birtu og ofni og for-
stofu utar af.“
Haustið 1897 flytur skólinn svo í
eigið húsnæði að Ishússtíg3. Stend-
ur það hús enn þann dag í dag og er
búið í því, efdr því sem best verður
vitað. Flutt var inn í þetta hús ný-
byggt árið 1895. Magnús Zakarías-
bókhaldari hjá Duusverslun, lét
byggja það og þótti húsið á sínum
tíma stórt og glæsilegt. 31. maí 1897
lést Magnús, og seldi Kristín, ekkja
hans þá hreppnum húsið.
Samvinnubanki
r
Islands hf.
Hafnargötu 59, Keflavík
Viö höfum nýlega flutt okkur um set og
erum nú í nýju og gódu húsnœdi ásamt
hinu glœsilega Flughóteli.
Lítid viö hjá okkur og reyniö viöskiptin
FAXI 95