Frjáls verslun - 01.05.2002, Qupperneq 94
LUNDÚNAPISTILL SIGRÚNflR DflVÍÐSDÓTTUR
Göran
Það er ekkert lát á bókum um stjórnun og
nú er Sven Göran fótboltaþjálfari líka
oróinn leiðarljós í viðskiþtaheiminum.
Lesið bókina áður en þið hristið höfuðið,
segir Sigrún Davíðsdóttir, sem hefur lesið
margt vitlausara en þessa bók.
Eftir Sigrúnu Daviðsdóttur í London
Eriksson kemur því úr umhverfi, þar
sem ýmis einkenni hans eru eðlislæg.
Hann hefur einfaldlega flutt sænsku af-
stöðuna sína með sér úr landi í land þar
sem hann hefur þjálfað. Þessi afstaða
dugði honum vel þegar hann þjálfaði Ben-
fica á Spáni, Lazio og fleiri lið á ítaliu og
nú er eftir að sjá hvernig honum vegnar í
Englandi.
Alltaf þegar ég sé George W. Bush og
Sven-Göran Eriksson bregða fyrir i
sjónvarpsfréttunum - og það er ekki
sjaldan - verður mér hugsað til þess að
mikið hljóti þessir menn að leyna á sér:
það er einfaldlega svo ekkert sérstakt við
þá. Hvorugur er beinlinis leiftrandi ræðu-
maður; allt sem þeir segja er einhvern
veginn svo flatt og hversdaglegt Bush á
í mestu vandræðum með móðurmálið.
Enskan hans Eriksson er einhvern veg-
inn svo óbjörguleg, þó hún sé um leið býsna krúttleg.
Samt hefur Bush verið falið að leiða máttugasta ríki í heimi og
um leið næstum heiminn líka. Og Eriksson hefur verið settur yfir
milljónabransa, sem um leið er kjarninn í þjóðarstolti ótrúlega
margra Breta. Bush hefúr þó altént það með sér í augum þjóðar
sinnar að hann er amerískur. Eriksson er ekki einu sinni enskur,
svo hann hlýtur að búa yfir einhveiju alveg einstöku, þó að það
skili sér ekki til þeirra óinnvígðu í fótbolta, sem sjá hann bara á
skjánum og blaðamyndum.
Og mikið rétt: hann býr yfir svo miklu að tveir stjórnunarspek-
ingar, þeir Julian Birkinshaw og Stuart Crainer, hafa skrifað bók
um „Leadership the Sven-Göran Eriksson Way: How to Turn
Your Team into Winners." Við nánari aðgæslu kemur reyndar í
ljós að þeir Birkinshaw og Crainer eru ekki aðeins einlægir aðdá-
endur Erikssons. Þeir hafa báðir haft kynni af norrænu atvinnu-
lifi og stjórnunarstll og í þeirra huga er Eriksson frábært dæmi
um norrænu leiðina.
Tiskustraumar í Stjórnun Tískan leggur lifsreglurnar um kjóla-
síddina og axlapúða eða enga axlapúða. Það ríkja fika tisku-
straumar í stjórnun. Þeir Birkinshaw og Crainer benda á að á 9.
áratugnum hafi tískan legið i að vera atkvæðamikill, aðgerðar-
samur, heillandi og með brennandi boðskap eins og landar Bush
þeir Jack Welch og Lee Iacocca. Harðir jaxlar. Svo rann sú lenska
sitt skeið. I staðinn urðu mýkri hæfileikar ofan á eins og hæfileik-
inn til að hlusta, til að ná samkomulagi, að hafa skilning á um-
hverfi sínu og öðru fólki - vera ögn mjúkur í kvenlegum skilningi.
Þessi stefna er enn við lýði. Að þekkja sjálfan sig, að hafa taum-
hald á sjálfum sér, vera örvandi, geta sett sig í spor annarra og
hafa hæfileika til að umgangast fólk eru allt eiginleikar, sem þykja
góðir og réttir í nútíma stjórnun. Svona er Eriksson. í honum fara
saman einlæg hógværð og stálvilji til að ná árangri. Vænleg sam-
setning, ef marka má þá Birkinshaw og Crainer.
Það er bara almennt vænlegt til árangurs að vera góð mann-
eskja, bera virðingu fyrir öðrum og hlusta. En eitt er kenningin
og annað framkvæmdin. Þó stjórnunarfræðingar haldi þessu á
loftí þá lifa nú gamlar venjur býsna lengi á skrifstofum stjórnenda
fyrirtækja og í vistarverum stjórna þeirra. Þess vegna dugir ekki
að segja hlutina bara í eitt skipti fyrir öll og menn eins og Birkins-
haw og Crainer hafa nóg að gera.
Hvorki stóryrði né orðagjálfur Eitt af ein-
kennum Erikssons er að hann er ekkert að slá um sig með stór-
yrðum og orðagjálfri. Þvert á móti er hann einkar jarðbundinn.
Hann stormar ekki inn í búningsherbergið fyrir leiki og messar
Jjálglega yfir strákunum. Öðru nær, hann kemur þar við og talar
við hvern og einn leikmann. Hann veit nefnilega að þessi hópur
hans er býsna fjölbreyttur. Sumir vilja ekki tala fyrir leik, heldur
vilja bara fá að reima skóna sína í friði. Aðrir bera stressið utan á
sér og þurfa smá uppörvun og klapp á öxlina. Eriksson finnur
hvað hveijum hentar best. Þarna sýnir hann aðdáunarverða
hæfileika til að setja sig í spor annarra og ná til þeirra á þeirra eig-
in forsendum.
Eriksson sýnir að það er hægt að koma skoðunum sínum á
íramfæri með öðru en þrumuræðum. Hann stundar það sem
Finnar eru góðir í: að þegja. Eg held reyndar að íslendingar séu
oft góðir í þvi líka. Og viti menn: þegar menn segja lítíð þá er því
betur hlustað á þá þegar að því kemur að þeir opna munninn.
En þó Eriksson sé svona einstaklega hvunndagslegur maður
að sjá og einkar jarðbundinn þá er hann samt tfábær stjórnandi.
Samkvæmt Birkinshaw og Crainer eru stjórnendur einmitt öðru-
vísi en aðrir. Þeir hafa hæfileika sem nýtast þeim einmitt sem
stjórnendur, en það þýðir ekki að þeir geti gert hvað sem er. Þeir
geta bara stjórnað. Ef einhver leikmaður Erikssons reiddist nú
við hann og slengdi því framan í hann að hann skyldi nú ekki
segja mikið því hann hefði bara sjálfúr verið lélegur fótboltamað-
ur þá er það alveg rétt. Eriksson á engan glæsiferil að baki sem
leikmaður. Hann fór hins vegar ungur að þjálfa og -rití menn: þar
var hann greinilega á réttri hillu.
Hann heldur vissri fjarlægð Auk þess að hafa tíl að bera þessa
hæfileika tíl að ná tíl samstarfsmanna sinna hefur hann líka skiln-
ing á að halda vissri íjarlægð. Hann er vinalegur, en hann reynir
ekki að vera félagi strákanna eins og fyrrum frægur fótboltamað-
ur og fyrirrennari Erikssons sem landsliðsþjálfari, Kevin Keagan,
sem spilaði á spil við strákana fram eftír nóttum. Keagan entíst
stutt, en hann var mörgum sinnum betri fótboltamaður en Eriks-
son.
Þeir sem vinna með Eriksson bera honum allir einstaklega
góða sögu. Annað sem hann kann er að velja sér samstarfsmenn.
Nánasti samstarfsmaður hans er annar Norðurlandabúi, Tord
Grip, sem Eriksson tók við af sem þjálfari, þegar hann byijaði
94