Árdís - 01.01.1936, Page 55

53
lýsinga. Eru það myndir sem sýna allskonar iðnað, þjóösiði og
þjóðlíf í vissum héruðum landsins heima fyrir eða í öðrum löndum.
Pyrir skömmu síðan dvaldi fulltrúi þessa fyrirtækis í Yorkton,
Sask., til þess að framleiða hreyfimynd af bændalíf.i í Vestur-
Canada. í þeim myndum var bóndi að brynna hestum, ferðalag
með vörur í kaupstað; börn á leið í skóla á sleðurn eða gangandi;
bylur eins og hann er hér í Vestur-Canada — og margt fleira.
Vér hugsum oss þessi tæki of oft sem skemti áhöld eingöngu,
en athugum það ekki að þau má ýmislega nota til mentunar og
þékkingarauka, en þau eru þannig vaxin að not þeirra við kenslu
geta verið margvísleg.
Ennþá er eitt atriði sem mig langar til að minnast á. Það er
ábyrgð sú sem á mentastofnunum hvílir með tilliti til þess fóllts
sepi hætt er að sækja skóla — getur ekki sótt skóla — en langar
til þess og hefir hæfileika til þess. Það atriði er þess virði að
því væri gaumur gefinn.
Þótt ungt fólk hafi lokið skólanámi, þá er það yfirleitt ekki vel
undir það búið að mæta kröfum þessara tíma með öllum þeim
erfiðleikum 'sem þeim fiylgir. Atvinnutækifæri hafa kiú stem
stendur minkaö og unglingarnir liafa því ekkert ákveðið að hverfa
að þegar út úr skólunum kemur. Þeir eru dæmdir til iðjuleysis.
Þessu atvinnulausa unga fólki hefir fjölgað svo óðum síðastliðir,
ár að nú er í landinu fjölmennur hópur ungra manna og kvenna
sem.engu verki hefir vanist og ekkert verk kann að vinna. Það
er flestum ráðgáta hvernig fara kunni ef sá tími kemur að þessi
aragrúi atvinnuleysingja rís upp í óánægju, en er liinsvegar ekki
nógu vel upplýstur til þess að velja vegi skynseminnar.
Þótt unglingar komist gegn um skóla, þá eru þeir oft ekki
undir það búnir að mæta erfiðum kringumstæð'um þessara tírna.
sérstaklega þegar vegir tækifæranna virðast með öllu lokaðir.
Svipaðar kringumstæður sem hér ríkja nú, hafa áður átt sér
stað í öðrum löndum. Benda mætti í því sambandi á Danmörku;
þar ríkti eymd og hörmung eftir Napoleon stríðin. En lækningin
við þeim meinum var sú að menta þjóðina. Nú er hagur Dana
betri en flestra annara þjóða; þeir standa uppréttari undir heljar-
byrðum kreppunnar; er það óefað vegna þess að fólkið er alment
vel undir það búið að mæta því sem að höndum ber, og ráða fram
úr vandamálunum. Það voru lýðskólarnir, sem aöallega komu
því til leiðar að fólkinu óx kraftur til þess að lyfta sér yfir fjöll og
firnindi erfiðleikanna og byggja sér vegi þar sem þeir ekki voru tii.
Nú eru aðrar þjóðir að vakna til meðvitundar um það að
nauðsynlegt sé að hefjast handa og eignast stofnanir sem að því
vinni að fræða og menta þá sem hætt hafa skólanámi. Canada er
ein þessara þjóða. Mörg félög hafa með höndum störf sem að
einhverju leyti heyra til mentamálum. í maímánuði 1934 var 1