Morgunblaðið - 13.01.2009, Side 4

4 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. JANÚAR 2009
TILRAUN fyrirtækis til þess að greiða starfs-
manni aðeins 60% af heildarlaunum, þrátt fyrir
að hlutabætur úr Atvinnuleysistryggingasjóði
eigi einungis að greiða vegna skertrar dagvinnu,
hefur komið inn á borð Eflingar, að því er
Harpa Ólafsdóttir, forstöðumaður kjaramála-
sviðs stéttarfélagsins, greinir frá.
„Viðkomandi hafði fengið uppsögn á 40% pró-
senta starfshlutfalli en var samt í fullri dag-
vinnu auk yfirvinnu. Atvinnurekandinn hafði í
raun aðstoðað hann við að sækja um atvinnu-
leysisbætur fyrir starfshlutfallinu sem á vantaði
til þess að þurfa ekki að greiða sjálfur nema fyr-
ir 60% vinnuframlag,“ segir Harpa sem er þeirr-
ar skoðunar að starfsmaðurinn hafi í raun ekki
gert sér grein fyrir því hvað um var að vera.
„Hann kom hingað og spurði
hvernig gæti staðið á þessu.“
Það er hins vegar mat Hörpu
að þessi tilraun atvinnurek-
andans hafi ekki verið komin
til framkvæmda.
Hún segir Eflingu hafa
haft samband við fyrirtækið
og þá hafi hið sanna komið í
ljós. „Við höfðum líka sam-
band við ASÍ sem er í góðu
samstarfi við Vinnumálastofnun. Það er okkar
hlutverk að standa vörð um að svona kerfi virki
til þess að það komi ekki niður á félagsmönn-
um.“
Halldór Grönvold, aðstoðarframkvæmdastjóri
ASÍ, segir þetta fyrsta dæmið sem hann hafi
heyrt um af slíkri svindltilraun. „Það er hins
vegar alltaf hætta á misnotkun. Við höfum látið
Vinnumálastofnun vita af þessu tiltekna máli og
óskað eftir því að hún kanni það.“
Gissur Pétursson, forstjóri Vinnumálastofn-
unar, kveðst hafa heyrt sögusagnir um að
minnsta kosti tvö tilvik um svindl auk dæmisins
sem ASÍ veitti upplýsingar um. „Verkalýðs-
félögin hafa fengið fyrirspurnir um þetta frá
fyrirtækjum. Að hluta til eru þær byggðar á
þeim misskilningi að þetta sé í lagi.“
Í lok desember voru 600 til 700 skráðir at-
vinnulausir að hluta á móti minnkuðu starfshlut-
falli í samræmi við lög um hlutabætur frá því í
haust. ingibjorg@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Annríki Örtröð hefur verið hjá
Vinnumálastofnun að undanförnu.
Í fullri vinnu en sótt um bætur
 Atvinnurekandinn ætlaði einungis að greiða fyrir hluta fulls vinnuframlags laun-
þegans  Aðstoðaði við umsókn um hlutabætur frá Atvinnuleysistryggingasjóði
Halldór Grönvold
JÓLATRÉN sem prýddu heimili um jólin enda
mörg sem trjákurl hjá Sorpu. Starfsmenn
Reykjavíkurborgar hirða jólatré af götum borg-
arinnar þar til á morgun. Eftir það er borg-
arbúum bent á að koma trjánum til endur-
vinnslustöðva Sorpu. Starfsmenn
Hafnarfjarðarbæjar fóru um í gær og hirtu
jólatré en í Kópavogi munu starfsmenn bæjarins
hirða jólatré og flugeldaleifar sem sett eru utan
við lóðamörk til 16. janúar.
Ragna Halldórsdóttir, deildarstjóri markaðs-
og fræðsludeildar Sorpu, sagði að jólatrén væru
yfirleitt kurluð og kurlið notað sem yfirlag á
sorphaug fyrirtækisins. Trjákurlið af jólatrján-
um er ekki notað til moltugerðar hjá Sorpu því
innan um eru innflutt tré og sagði Ragna að viss
hætta væri talin á að í innfluttum trjám gætu
leynst sníkjudýr. Ragna sagði að litið væri á
jólatré sem heimilisúrgang og væri tekið við
jólatrjám frá einstaklingum þeim að kostn-
aðarlausu. Öðru máli gegndi um jólatré sem
sveitarfélögin skiluðu til Sorpu í Álfsnesi en fyr-
ir þau þyrfti að greiða förgunargjald.
Ragna sagði að dregið hefði úr magni úrgangs
sem bærist til Sorpu, einkum frá fyrirtækjum.
Einnig væru vísbendingar um að fólk væri dug-
legra við að koma með skilagjaldsskyldar um-
búðir. Skilagjaldið hækkaði nýlega í 12 krónur.
Enn berst mikið af munum til Góða hirðisins,
eitthvað hefur samt dregið úr því en ekki í sama
mæli og úr öðru sem skilað er til Sorpu. Ragna
sagði að þónokkuð mikið væri verslað hjá nytja-
markaðnum Góða hirðinum. gudni@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Jólatrén eru á leið í kurlarann
Eftir Magnús Halldórsson
magnush@mbl.is
SKULDIR sem teljast til A-hlutans
í efnahagsreikningum sveitarfélaga
á landinu hækkuðu úr rúmlega 150
milljörðum í 190 á milli 2007 og 2008,
samkvæmt upplýsingum frá Sam-
bandi íslenskra sveitarfélaga (SÍS).
Til A-hluta efnahagsreiknings sveit-
arfélaga teljast þau verkefni sem
skatttekjum er ætlað að fjármagna,
að minnsta kosti að mestu leyti.
Undir þann hluta fellur grunnþjón-
usta eins og rekstur grunn- og leik-
skóla og félagsþjónustu.
Til B-hlutans teljast verkefni sem
eru með sjálfstæða tekjustofna, til
að mynda hafnir og orkuveitur.
Skuldastaða þess hluta, sem hefur
versnað mikið samfara veikingu
krónunnar á síðasta ári, liggur ekki
fyrir nákvæmlega samkvæmt upp-
lýsingum frá SÍS.
Gunnlaugur A. Júlíusson, sviðs-
stjóri hag- og upplýsingasviðs SÍS,
segir stöðu margra sveitarfélaga
vera „mjög alvarlega“ í rekstrarlegu
tilliti. „Gengisfall krónunnar hefur
sett lán margra sveitarfélaga í upp-
nám og gert stöðuna mjög erfiða.
Staðan er þó misjöfn. Sum hafa
meira svigrúm en önnur en það er
fyrirsjáanlegt að mikill vandi blasi
við þeim sem ekki voru í góðri stöðu
áður en harkaleg lending varð í efna-
hagslífinu,“ segir Gunnlaugur og
vitnar til þess þegar Fjármálaeft-
irlitið tók yfir stjórn Glitnis, Lands-
bankans og Kaupþings í byrjun
október.
Ekki liggja fyrir upplýsingar um
fjárhagsstöðu allra sveitarfélaga í
landinu þar sem sveitarfélög hafa
ekki klárað fjárhagsáætlun þessa
árs eða klárað ársreikning fyrir árið
í fyrra. Unnið er að upplýsingaöflun
til þess að hafa sem gleggsta mynd
af stöðunni, segir Gunnlaugur.
SÍS hefur að undanförnu unnið að
því að efla innra starf og upplýs-
ingaflæði í gegnum SÍS til að efla
eftirlit með fjárhagsstöðu sveitarfé-
laga. Um hver mánaðamót er sér-
staklega fylgst með stöðunni og þá
sérstaklega með sjóðsstreymi og
lausafjárstöðu. Samkvæmt heim-
ildum Morgunblaðsins glíma mörg
sveitarfélög við mikla lausafjárerf-
iðleika þar sem fjármagnskostnaður
hefur hækkað mikið samhliða geng-
isfalli krónunnar. Lán í erlendri
mynt eru íþyngjandi en einnig lán í
íslenskum krónum þar sem háir
vextir gera sveitarfélögum erfitt fyr-
ir. Dæmi eru um að sveitarfélög hafi
ekki getað greitt reikninga á réttum
tíma.
Staðan undir eftirliti
 Skuldastaða sveitarfélaga versnaði mikið í fyrra  Samband íslenskra sveitar-
félaga hefur eflt eftirlit sitt með fjárhagsstöðu sveitarfélaga frá því sem áður var
Sveitarfélög þurfa að bregðast við
spá Seðlabanka Íslands um 15,5
prósent tekjusamdrátt á árinu
með því að skera niður. Sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins
hafa forsvarsmenn sveitarfélaga
sem glímt hafa við mikinn fjár-
magnskostnað samfara hækkun
skulda þegar lýst yfir áhyggjum
sínum af því að sjóðsstreymi nægi
ekki til þess að standa undir
kostnaði. Því sé raunveruleg hætta
á því að skuldsettustu sveit-
arfélögin fari í greiðsluþrot ef ekk-
ert verður að gert. Rætt hefur ver-
ið um að sameina þurfi einhver
sveitarfélög til að hagræða í
rekstri.
Áhyggjur af greiðsluþroti sveitarfélaga
Verktakafyr-
irtækið Ístak
hefur snúið sér
að erlendum
byggingamark-
aði. Fyrirtækið
hefur meðal
annars fengið
það verkefni að
reisa skóla í Nu-
uk í Grænlandi.
Loftur Árnason, framkvæmda-
stjóri Ístaks, segir öllum ljóst að
deyfð sé á íslenskum bygging-
armarkaði. „Engin útboð eru eins
og er en við vonum að það glæð-
ist þegar unnið verður úr fjárlög-
unum. Við höfum því leitað út og
boðið í verk ytra.“ Auk þess að
byggja skólann vinnur Ístak að
virkjanagerð á Grænlandi.
„Þá buðum við í verkefni í Nor-
egi fyrir skömmu og lágum á
svipuðum slóðum og Norðmenn-
irnir. Þetta er það sem við getum
og við ætlum ekki að gefast upp.
Krónan gefur okkur ákveðið for-
skot og það þýðir ekki annað en
nota þau tækifæri sem gefast.“
gag@mbl.is
Ístak herjar
á útlönd
Loftur Árnason
ÁKVEÐIÐ hefur verið að fækka út-
gáfudögum Fréttablaðsins og hefur
blaðið komið út í síðasta skipti á
sunnudegi – alla vega í einhvern
tíma.
Steinunn Stefánsdóttir, aðstoð-
arritstjóri Fréttablaðsins, segir að
til standi að efla helgarútgáfuna
sem komi út á laugardögum.
Fjögur sérblöð hafa komið út á
sunnudögum og munu þau halda
göngu sinni áfram á laugardögum.
Engar uppsagnir eru fyrirhug-
aðar en mikill kostnaður fylgdi
prentun og dreifingu sunnudags-
útgáfunnar, að sögn Steinunnar.
Næst því fram töluverð hagræðing.
andri@mbl.is
Útgáfu hætt á
sunnudögum
HROSSIN TVÖ sem enn voru alvar-
lega veik vegna salmonellusýking-
arinnar sem kom upp við Esjurætur
fyrir jólin, voru aflífuð í gær. Eitt
var fellt daginn áður. Sautján hross
úr sýkta stóðinu eru eftir og virðast
þau vera í lagi, segir Gunnar Örn
Guðmundsson, héraðsdýralæknir í
Gullbringu- og Kjósarsýslu. Gunnar
segir tjónið tilfinnanlegt fyrir eig-
endur, en sum hrossanna hafi verið
tryggð. gag@mbl.is
Þrjú sýkt
hross aflífuð