Morgunblaðið - 13.01.2009, Blaðsíða 25

Umræðan 25
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. JANÚAR 2009
Morgunblaðinu hefur borist mikill fjöldi greina og pistla frá lesendum um ástandið í efnahagsmálum landsins.
Margir höfundar lýsa áhyggjum sínum af þróun mála og margir gera tillögur um leiðir út úr efnahagsvanda þjóð-
arinnar. Morgunblaðið leggur áherslu á að gera þessum umræðum góð skil í blaðinu á næstunni.
Skoðanir fólksins
BANKAHRUNIÐ og stöðvun út-
lána hefur sett stórt strik í fjárfesting-
arfyllirí landsmanna. Óraunhæft og
brjálæðislegt húsnæðisverð hefur sig-
ið á höfuðborgarsvæðinu og á eftir að
síga enn. Það er ekkert skrítið við það
eins og byggt hefur verið. Það er eins
og menn þar syðra hafi reiknað með
að við landsbyggðarmenn flyttum allir
á mölina eins og sagt er. Allir voru að
græða þegar íbúðarverð fór upp. Meira að segja unga
fólkið sem var að fjárfesta í fyrsta sinn taldi sig vera að
græða. En var þetta raunverulegt og hver ber ábyrgðina
á þessu háa verði? Eru það ekki blessaðir bankarnir sem
spýttu inn fjármagni svo um munaði og það jafnvel svo
að það borgaði sig að kaupa hús og rífa það og byggja
nýtt á lóðinni. Fólk tók lán út á húsin og veðsetti í topp til
þess að kaupa bíla, fara til útlanda og annað í þeim dúr.
Ber fólkið ekki sjálft svolitla ábyrgð? Fasteignasalar
bera að sjálfsögðu einhverja ábyrgð þeir töluðu upp
verðið með bönkunum, svo ekki sé talað um fjölmiðla
sem ekki áttu orð til að lýsa dýrðinni með þessum hækk-
unum og hjálpuðu þannig til. Nú er lóðum skilað inn fyrir
milljarða og heilu hverfin standa auð eða óbyggð. Bera
sveitarfélögin ekki smá ábyrgð þarna líka? Ætli sé ekki
búið að byggja á suðvesturhorninu fyrir næstu tuttugu
árin eða svo? Er ekki allt í lagi að fasteignaverð fari svo-
lítið niður þannig að það sé hægt að kaupa íbúð á þessu
svæði fyrir þá sem eru húsnæðislausir? Auðvitað ber svo
ríkisstjórnin sína ábyrgð. Var ekki verið að eltast við
kosningu í öryggisráðið með tilheyrandi tíma- og pen-
ingaeyðslu? Sumir ráðherrar hefðu betur hugað að fjár-
málabákninu hér heima í stað þess að vera á þönum um
allan heim í atkvæðasmölun.
Við vorum á allsherjar fjárfestingarfylliríi og allir
vildu dansa í kringum gullkálfinn. Nú vilja hins vegar
sem flestir bera af sér og kenna öðrum um. Var þetta ein
allsherjar múgsefjun.
Auðvitað er ekki gott að missa vinnuna, það hafa
margir reynt í gegnum tíðina. Það hefur ekki alltaf verið
tekið út með sældinni á landsbyggðinni þegar illa hefur
árað í sjávarútvegi og heilu fyrirtækin horfið úr byggð-
unum. Ekki fórum við þá og köstuðum eggjum í Alþing-
ishúsið eða þaðan af verra. Það var ekki glæsilegt í
kringum og upp úr 1980 þegar verðbólgan fór á fleygi-
ferð og fjöldi fólks varð eignalaus. Ég vona að til þess
þurfi ekki að koma núna og ef gengið lagast þá verða er-
lendu húsnæðislánin sennilega hagstæðari en þau inn-
lendu með sinni verðtryggingu sem aldrei lækkar. Það
verður því að sjá til þess að fasteignaverð og lán haldist í
hendur að einhverju leyti. Hvernig það er best gert þarf
meiri sérfræðing en mig til að svara. Ég á enn mitt 15
milljóna króna einbýlishús og er alveg sáttur við það, þó
það hefði farið á 70-80 milljónir í Reykjavík á síðasta ári.
Það var og er eitthvað brenglað við þetta fasteignaverð
sem er búið til á suðvesturhorninu.
Og nú á aðild að ESB að leysa allan vandann. Samfylk-
ingin heldur ekki vatni yfir dýrðinni að ganga í ESB og
ætlar að setja sjálfstæðismenn upp við vegg í þeim mál-
um. Eigum við sjálfstæðismenn að sætta okkur við að
samstarfsflokkur í ríkisstjórn skuli haga sér svona, eig-
um við að láta kúga okkur til þess að gera það sem er
andstætt grundvallarviðhorfum okkar og sannfæringu?
Við verðum fyrst og fremst að tryggja hagsmuni Íslands
og Íslendinga. Það er alveg ljóst að við verðum að flýta
okkur hægt og skoða málin alveg ofan í kjölinn. Bjargar
ESB-aðild fjármálum heimilanna eða þjóðarinnar?
Fjölgar ESB-aðild atvinnutækifærum og minnkar at-
vinnuleysi? Er ESB-aðild töfralausnin á vanda okkar?
Ég efa að það sé reyndin. Látum ekki örvæntingu og
taugatitring taka af okkur völdin. Við erum enn fullvalda
þjóð og eigum ekki að láta plata okkur í ESB. Við verð-
um að tryggja þau grundvallaratriði sem við höfum
byggt á lífsafkomu okkar, það er: sjávarútvegur og land-
búnaður. Skoðum málið af raunsæi og tökum meðvitaða
ákvörðun. Vinstri grænir vilja kjósa til Alþingis fyrst og
fresta umræðu um ESB. Ekki skrýtið þar sem þeir ótt-
ast þá ESB-múgsefjun sem er í þjóðfélaginu. Samfylk-
ingin vill ana beint af augum og knékrjúpa fyrir ESB
sama hver áhrifin verða. Erum við að ganga götuna til
góðs með þessum ESB-væntingum? Ég efa það.
Meira: mbl.is/esb
„Kreppan“ og ESB
Þorsteinn Ásgeirsson, forseti
bæjarstjórnar Fjallabyggðar.
Við vorum á allsherjar
fjárfestingarfylliríi og allir
vildu dansa í kringum
gullkálfinn. Nú vilja hins
vegar sem flestir bera af sér og
kenna öðrum um. Var þetta ein
allsherjar múgsefjun. Við vorum á
allsherjar fjárfestingarfylliríi og allir
vildu dansa í kringum gullkálfinn. ’
HVERNIG alþjóða-fjármálablaðran byggðist upp er
best að skýra með nærtæku dæmi þ.e.a.s Sterling
flugfélaginu, sem selt var og keypt milli tengdra aðila,
þar til félagið fjórfaldaðist í verði, þótt reksturinn
væri ætíð í tapi. Einnig að Loki Laufeyjarsonur hvísl-
aði í eyru bankastjóranna, að þeir gætu aukið sína
bónusa með því að senda valda Fjárfestinga-Berserki
út með skál af sveppum, þannig að þeir óttuðust ekk-
ert sem fyrir var í yfirtökum og öðru. Akademían
hreifst með og tók upp kenningu frá Rön „Þar sem
saman kemur stærðfræðiþekking og glæpahneigð, verður til fjár-
málaverkfræði“ og var sú grein tekin upp til kennslu. Hagfræðiprófess-
or einn varð fyrir svo miklum hughrifum í tíma hjá sjálfum sér, að
hann hoppaði fyrir borð í Háskólanum og settist í vist hjá virtum víxl-
ara. Hans fyrsta verk var að kaupa ameríska skuldabréfavafninga, sem
brunnu upp í höndunum á honum líkt og vænn flugelda fjölskyldu-
pakki. Víxlarinn sendi „akademíkerinn“ strax í millivistun hjá kerfinu.
Forsætisráðherrann var eins og segir í Predikaranum 4:5 „Betri er
hnefafylli af ró, en báðar lúkur fullar af striti og eftirsókn eftir vindi.“
Þistilfjarðar-Trúðurinn fríkaði út, upp í vindinn. Eftir fall bankanna
hafa komið fram mörg og misjöfn viðbrögð. Hæst lætur í fagmótmæl-
endum, þótt þeir viti ekki hverju þeir eru að mótmæla, mótmæli eru
bara þeirra fag, sem er eftirsókn eftir vindi. Almenningur sem að öllu
jöfnu er mjög friðsamur lætur sér nægja að mótmæla í pólitískum
skoðanakönnunum og játast vinstri grænum, það er viturlegt, því
vinstri grænir eru alltaf á móti öllu og síðast var fulltrúi VG á móti raf-
orkusamingi OR við Norðurál í Helguvík.
Það er vel vitað að VG geta á engan hátt komið að gagni við stjórn
landsins, því komast mótmæli almennings vel til skila í skoðanakönn-
unum. Fólk sem tengist stjórnmálum, mótmælti á sinn hátt, með
breyttum texta Jóhannesar úr Kötlum „Evrópu-Ísland, Evrópu-Ísland
hvenær kemur þú“ Leshringir voru stofnaðir til að lesa Evróputilskip-
anir að hætti gamla marx-leníníska kerfisins. Stillt var upp skrifræð-
isjötnum, til að verkið gengi vel, en engum datt í hug að rýna í framtíð-
armöguleika Evrópusambandsins. Möguleikar EU eru vægast sagt
daprir, álfan er snauð af náttúruauðlindum og orku, sem er mest að-
keypt. Tækniframleiðsla hefur verið flutt til Asíu, þar sem reglugerðaf-
ár er í lágmarki og vinnuafl gott og ódýrt. Nýfrjáls fyrrverandi fátæk
kommaríki eru komin í eða eru á leiðinni í EU, en þau ríki eru, að sov-
éskum sið, með öflugt neðanjarðarhagkerfi, sem mun breiðast út um
álfuna hratt og örugglega, því til sönnunar er ítalska mafían, sem aldr-
ei hefur lífað jafn góða daga.
Í samningum við Ísland mun EU krefjast þess að íslensk orka verði
að hlutabréfafóðri, en þeir verða væntanlega liprir í samningum um
fiskveiðar, því vegna misgjörða fyrri ára, þegar leyft var að veðsetja
aflaheimildir, sem á pappírnum voru þjóðareign, féll þessi auðlind í
eign erlendra fjármálastofnana, sem veð og virðisaukinn sem vextir til
sömu aðila. Verðugasta verkefni íslenskra stjórnvalda væri að end-
urheimta sjávarauðlindina í nafni þjóðarinnar allrar.
Eftirsókn eftir vindi
Elías Kristjánsson, forstjóri
Kemis ehf.
LANDSFUNDUR Sjálfstæðisflokksins er fram-
undan. Samkoma, sumum hláleg, öðrum vitundarvakn-
ing. Tilgangurinn er stefnumótun íslenzku samfélagi
til heilla, stundum hefur það gengið upp, stundum
ekki. Dagskráin nú er verulega mótuð af samstarfs-
flokki í ríkisstjórn sem knýr á afgerandi afstöðu til
ESB-aðildar. Samkvæmt yfirlýsingum er opnun á
þessi mál skilyrði áframhaldandi stjórnarsamstarfs. Að
undirlagi Sjálfstæðisflokks var innganga í ESB ekki
skráð í stjórnarsáttmála. Flokkurinn hefur einfaldlega
hafnað málinu hingað til. Treystandi hagstjórnarstefnu sjálfstæð-
ismanna gaf Samfylkingin þennan afslátt. Alkunn kúvending á stöðu
þjóðarinnar, innanlands sem utan, breytti öllum forsendum og Sam-
fylkingin situr nú samsek á sakabekk. Draumur sjálfstæðismanna er
orðinn að martröð Samfylkingar. Nú býður hún samstarfsflokknum
lausn gegn tryggingu, sinn eigin draum, tafarlausar aðildarviðræður.
Þó Sjálfstæðisflokkurinn megi muna fífil sinn fegri er glæst upp-
bygging fullveldisins ekki sízt hans verk. Oftsinnis undir hans stjórn
hefur þjóðin blómstrað. En vald spillir og þessi flokkur allra stétta er
nú innanmein hverrar einustu. Endanleg staðfesting barst nýlega í
formi rukkunarseðla til útgerðarmanna frá útlendum banka. Verstu
spár um kvótaframsalið hafa ræst og martröðin hafin. Þessum veru-
leika hafa margir afneitað og öðrum ófyrirséður. Því nýtur Sjálfstæð-
isflokkurinn enn trausts. Afstaða hans í Evrópumálum skiptir því
máli. Aðildarumsókn í ESB er draumur Samfylkingar. Sjálfstæð-
ismenn hafa fram að þessu ekki deilt þessum draumi og hvers vegna
þá í hallæri þegar samningsaðstaðan er lök? Framkoma Evrópusam-
bandsins varðandi lánaumleitan okkar nýverið ætti líka að vekja okk-
ur til umhugsunar. Alltént liggur fyrir að aðildarumsókn er grundvall-
arstefnubreyting og má ekki vera skiptimynt fyrir stjórnarsamstarf,
hversu gott eða slæmt sem það er. Gangi sjálfstæðismenn inn í draum
Samfylkingar er eins gott að búa sig undir martröð. Hinn kosturinn
er einfaldlega kosningar. Og kæru landsfundarmenn: Er það endilega
svo slæmt?
Meira: mbl.is/esb
Kæru landsfundarmenn
Lýður Árnason
er heilbrigðisstarfsmaður.
TIL AÐ verða milljarðamæringur
á Íslandi þurfti fátt annað en að vera
siðblindur og ná ítökum í banka.
Þetta ágæta kerfi gat af sér bremsu-
lausa útrásaruppa sem fóru út í heim
að spreyta sig og lentu í keppni við
ameríska afglapa um það hvor gæti
rústað meiru. Og miðað við höfðatölu
þá fór það eins og ævinlega að okkar
menn höfðu glæsta sigra. Hefur af
frést að hugur sé til að hafa svona þjóðlegar rústa-
keppnir á Ólympíuleikum framtíðarinnar. Svo árangur
okkar megi verða viðunandi þegar þar að kemur þarf
að tryggja Bessastaðauppanum vald til frambúðar svo
hömlurnar losni ekki af stjórnvöldum og fjölmiðlar
verði undir kontról réttra aðila.
Grímulausir kennarar
En mest áríðandi núna er að kenna ódælum ungling-
um og öðrum vanþroskuðum í borg volæðisins (sam-
kvæmt fjölmiðlum) að mótmæla bremsulaust í nafni
þjóðarinnar, og gefa þeim þar með tækifæri til að
skemmta sér í nafni tjáningarfrelsis með grjót-, eggja-
og skókasti að hætti múslíma. Æskilegur klæðnaður
við þess konar athafnir eru grímubúningar alls konar
en háir kragar, treflar og stórar hettur koma sér líka
vel við hvers konar skemmdarstarfsemi og annað
kjánalegt athæfi sem viðkomandi heigull vill ekki láta
bendla sig við síðar. Þessi skríll er þroskaður og nærð-
ur af grímulausum kjánum sem mótmæla í nafni þjóð-
arinnar án umboðs. Sjálfsköpuðum kennurum sem vita
ekki alveg hverju á að mótmæla en finnst gaman að
baða sig í ljósinu og slökkva á því til okkar á lands-
byggðinni.
Hömlulaust þvaður
Það er lán hinna bremsulausu Evrópusambands-
sinna að hafa fengið þessa efnahagslægð aldeilis óvænt
upp í hendurnar. Úr henni er nú smíðuð sem óðast
rennibraut handa okkur hæglátum og þungdregnum
inn í stjörnuríkið.
Þessir ágætu landar okkar umburðarlyndra hafa
staðið á öndinni bremsulaust við að troða niður í svað-
ið öll íslensk gildi og þó helst þetta sem þeir kalla
handónýtt krónudrasl. Eflaust eru til traustari gjald-
miðlar milljónaþjóða, en það er sama þótt klárinn sé
latur og dyntóttur, það á ekki að slá hann af fyrr en
fenginn hefur verið annar, því það er tilræði við þá
sem eiga allt sitt undir afli hans.
Það er heldur hvimleitt fólk sem kjaftar allt í hel en
getur aldrei komið sér að ærlegu verki. Helkjaftar
þessir eru litlu saklausari en útrásarupparnir af nú-
verandi dýrð. Þessir sömu helkjaftar ætla að renna
okkur bremsulausum, brókarlausum og á hnjánum inn
í stjörnudýrðina og þar á að semja. Um hvern and-
skotann semur maður með allt niður um sig, rúinn
eigum og trausti?
Rolur og aðrir skókastarar
Það er lán í þeim þrengingum sem nú plaga okkur,
að ekki er svo langt síðan kosið var og við fengum
stjórn með ríkan meirihluta. Ríkan meirihluta til þess
að ráða við vandamál. Það er því eins gott að halda til
haga því spreki sem verður til að við þurfum að fara í
kosningaslag ofan á aðrar hörmungar og sundrungu.
Þeir einstaklingar innan þessarar stjórnar sem þora
ekki að halda áfram og vinna verk sitt eins og þeir
voru kjörnir til eiga best heima með bremsulausum,
grímuklæddum skókösturum. Það er nefnilega sitt-
hvað að standa í lappirnar og axla ábyrgð eða hlaup-
ast undan merkjum á örlagastundu.
Góðir landar! Tökum nýju ári með dug, æðruleysi
og gæsku.
Glæsilegir sigrar
Hrólfur Hraundal rekur
vélsmiðju á landsbyggðinni.
@