Morgunblaðið - 30.05.2009, Blaðsíða 16

16 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. MAÍ 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Magnús Halldórsson
magnush@mbl.is
FRAMSÓKNARFLOKKURINN
hefur lagt fram þingsályktunartillögu
á Alþingi sem felur í sér að höfuðstóll
lána einstaklinga og fyrirtækja verði
lækkaður, eða afskrifaður, um 20 pró-
sent.
Líklega er um að ræða róttækustu
efnahagstillögu sem nokkru sinni hef-
ur komið fram á Alþingi, þó efni
hennar hafi verið nokkuð til umræðu
frá því hún kom fram, fyrir kosning-
arnar 25. apríl sl. Hún tekur öðru
fremur mið af því fordæmalausa
efnahagsástandi sem hér hefur skap-
ast, eftir hrun Glitnis, Kaupþings og
Landsbankans í sömu vikunni í októ-
ber.
Forsendubrestur
Helstu rök Framsóknarflokksins
fyrir afskriftinni eru þau að forsendu-
brestur hafi orðið í lánasamningum,
bæði hjá þeim sem tóku hefðbundin
verðtryggð lán í krónum og þeim sem
tóku lán í erlendri mynt. Þá sé einnig
verið að afskrifa lánasöfn gömlu
bankanna, hugsanlega um 50 pró-
sent, og því sé ekkert athugavert að
láta hluta af þeirri afskrift skila sér
beint til lántakenda.
„Með hruni íslenska bankakerf-
isins, og í aðdraganda þess, varð for-
sendubrestur á lánamarkaði. Fall á
gengi íslensku krónunnar og mikil
verðbólga í kjölfarið varð til þess að
höfuðstóll umræddra lána hækkaði
úr takti við allt sem áður hefur
þekkst,“ segir í greinargerð með
þingsályktunartillögunni.
Hefur mætt andstöðu
Leiðin sem Framsóknarflokkurinn
hefur boðað hefur mætt mikilli and-
stöðu hjá bæði Samfylkingunni og
Vinstri grænum. Þá hefur Gylfi
Magnússon viðskiptaráðherra einnig
talað gegn tillögunni, og sagt hana
óraunhæfa og ekki til þess fallna að
bæta stöðu þeirra sem verst standa.
Að mati Gylfa er betra að reyna eftir
fremsta megni að minnka greiðslu-
byrðina eins og kostur er, á meðan
staðan er sem verst. Auk þess þurfi
alltaf einhverjir að borga fyrir af-
skriftirnar.
Framsóknarmenn hafa lagt
áherslu á að mikil hætta sé á því að
keðjuverkun til hins verra verði að
veruleika, ef mál þróast áfram með
þeim hætti sem áætlað er. Fólk verði
„fast í íbúðum sínum“ þar sem hækk-
andi lán og lækkandi fasteignaverð
geri það að verkum að stór hluti
þeirra sem borga af húsnæðislánum
geti sig hvergi hreyft úr íbúðum sín-
um, nema með miklu tapi.
Framsóknarmenn segja í grein-
argerð sinni að með hlutfallslega
jafnri afskrift sé ekki verið að verð-
launa þá sem fóru óvarlega í góð-
ærinu. „Í raun er því öfugt farið þar
sem umrædd lausn gerir ekki annað
en að færa ástandið í það horf sem
hefði verið ef hinir ófyrirséðu atburð-
ir hefðu ekki orðið,“ segir í grein-
argerðinni.
Morgunblaðið/Sverrir
Lánin Heildarútlán Íbúðalánasjóðs eru 613 milljarðar króna. Framsókn vill færa íbúðalán úr bönkunum til sjóðsins.
Leggja til afskrift
 Framsóknarmenn hafa lagt fram þingsályktunartillögu um
afskrift 20 prósenta skulda  Líklega róttækasta tillagan
Helsta baráttumál Framsókn-
arflokksins er komið inn á borð
Alþingis. Flokksmenn telja nauð-
synlegt að bregðast við for-
sendubresti.
MESTU skiptir að hafa þétt sam-
starf sem flestra sem koma að mál-
um barna yfir sumartímann og bjóða
fram fjölbreytni í námskeiðum og
úrræðum. Fjölmörg slík úrræði
verða á boðstólum í sumar fyrir börn
og ungmenni og fjölskyldur þeirra.
Þetta var meðal þess sem kom
fram á fundi sem Náum áttum, op-
inn samstarfshópur um fræðslu- og
forvarnamál, efndi til í vikunni. Á
fundinn mættu fulltrúar frá ÍTR,
ÍSÍ, UMFÍ, SAMFOK, SAMAN-
hópnum, Biskupsstofu, skátum,
framhaldsskólanemum og lögreglu.
Á fundinum var athyglinni beint
að því ástandi sem ríkir vegna stöðu
efnahagsmála. Þórólfur Þórlindsson
prófessor var fundarstjóri og sagði í
inngangserindi að mikill drungi
hvíldi yfir samfélaginu. Því væri
mikilvægt að hafa skipulagt starf
fyrir ungt fólk í sumar og fjölskyldur
þeirra, ítrekaði Þórólfur jafnframt
mikilvægi félagslegs umhverfis við
þessar aðstæður.
Fram kom hjá flestum aðilum að
strax eftir bankahrunið hefði verið
sest niður og rætt um möguleg
vandamál sem gætu komið upp í
kreppunni. Starfið hefði verið skipu-
lagt með það að leiðarljósi að bregð-
ast við afleiðingum atvinnuleysis,
fjárhagsvanda eða annarra erf-
iðleika hjá þátttakendum í barna- og
unglingastarfi.
Fjölmargt verður í boði í sumar,
s.s. leikjanámskeið, skátamót,
íþróttamót af ýmsu tagi, unglinga-
landsmót og minnt var á verkefnið
Frumkvæði.is fyrir ungt fólk.
bjb@mbl.is
Rætt um stöðu fjölskyldunnar í sumar á fundi samstarfshópsins Náum áttum
Þétt samstarf og fjölbreytt úrræði
Pallborð Fulltrúar frá skátum, framhaldsskólanemum, lögreglunni, ÍSÍ, ÍTR, UMFÍ, Biskupsstofu, SAMAN-hópnum
og SAMFOK tóku þátt í umræðum á fundi sem samstarfshópurinn Náum áttum efndi til í vikunni á Grand Hóteli.
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
STAÐA Grensásdeildar er mjög erf-
ið. Fram kemur í skýrslu stjórnar
Hollvinasamtaka Grensásdeildar
sem rædd var á aðalfundi í vikunni,
að legurúmum hefur verið fækkað úr
40 í 26 og annarri legudeildinni verið
lokað.
„Eftir margra ára fjársvelti og
niðurskurð á góðæristímum þrátt
fyrir að sannað væri að deildin skil-
aði miklum þjóðhagslegum hagnaði,
hefur verið þrengt enn meir að starfi
hennar,“ segir í skýrslu stjórnar.
Ákveðið var að lækka útgjöld um 136
milljónir kr og var gripið til þess
ráðs að fækka legurúmum. Þá hefur
hjúkrunarfræðingum og sjúkralið-
um fækkað um 12 stöðugildi og
deildarstjórum um einn. Dagdeild
hefur hins vegar verið stækkuð.
Þurfa að fara til síns heima
„Allt mun þetta hafa mikil áhrif á
þá sem þurfa nauðsynlega á endur-
hæfingu að halda,“ segir í skýrsl-
unni.
Þetta hefur þær afleiðingar að
sjúklingar þurfa að fara til síns
heima og sækja göngudeildarþjón-
ustu þaðan. „Til að það megi lánast
þarf að efla mjög heimaþjónustu til
þeirra. Ekki þarf aðeins að efla
heimahjúkrun og/eða heimilisað-
stoð,“ segir í fréttatilkynningu.
Ljóst þykir að með fækkun legu-
rúma og aukinni áherslu á göngu-
deildarþjónustu muni slíkum ein-
staklingum óhjákvæmilega fjölga.
Fæstir þeirra eða aðstandenda
þeirra viti hvert og hvernig eigi að
snúa sér við slíkar aðstæður. Taldi
fundurinn því að það ætti að vera
forgangsverkefni hjá heilbrigðisyfir-
völdum að koma upp ráðgjafa- og
þjónustumiðstöð, sem veitti slíka að-
stoð.
Samtökin hafa lengi unnið að fjár-
mögnun viðbótarálmu fyrir sjúkra-
og iðjuþjálfun. „Eins og ástandið er
nú verður að horfast í augu við þá
staðreynd að vonir um og stuðningur
við byggingu viðbótarálmu við
Grensásdeild eru af dagskrá í bili.“
Legudeild lokað
og legurúmum
verður fækkað
Sjúklingar sækja þjónustuna frá heimili
Morgunblaðið/Golli
Erfiðleikar Rekstur Grensásdeildar
hefur þyngst mikið að undanförnu.
Í HNOTSKURN
»Að mati Hollvinasamtak-anna er langbrýnasta þörf
Grensásdeildar viðbótarálma,
sem hýsa mundi sjúkra- og
iðjuþjálfun.
»Að frátalinni æfingasund-laug hefur engu rými ver-
ið bætt við á Grensásdeild síð-
an hún tók til starfa 1973.
»Síðan þá hefur þjóðinnifjölgað um meira en 40%.
Í svarbréfi Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar, formanns Framsókn-
arflokksins, við fyrirspurn Morgunblaðsins um hvernig flokkurinn hugsi
sér að standa að afskrift lána lífeyrissjóðanna og Íbúðalánasjóðs upp á
rúmlega 780 milljarða, sem ekki verða afskrifuð við skiptingu gömlu og
nýju bankanna, segir Sigmundur Davíð það í höndum fjármálaráðherra
hvernig staðið verði að því. Hins vegar hafi Framsóknarmenn talað fyrir
því að færa íbúðalán til Íbúðalánasjóðs, og þar sem stór hluti þeirra verði
hugsanlega afskrifaður um 50 prósent þá sé nægt svigrúm til þess að af-
skrifa 20 prósent hjá öllum. „Hugsunin er þá sú að íbúðalán í bönkunum
verði færð yfir í Íls með verulegri afskrift, t.a.m. 50%. Sú afskrift verði svo
jöfnuð út innan Íbúðalánasjóðs þ.a. þá sé hvert lán fært niður um 20% og Íls
hafi enn upp á eitthvað að hlaupa til að mæta viðbótar-afskriftum,“ sagði
Sigmundur Davíð í svarbréfi sínu.
Útfærslan ekki ljós enn
EDDA Heiðrún Backman leikkona flutti ávarp á aðal-
fundi samtakanna Hollvinir Grensásdeildar sem var
haldinn í Safnaðarheimili Grensáskirkju síðastliðinn
miðvikudag.
Edda, sem berst við illvígan sjúkdóm, sagði þar frá
átaki sem hún hefur hrint af stað með það að mark-
miði að safna 500 milljónum króna til viðbyggingar
við Grensásdeild.
Fram kom á fundinum að ástandið í þjóðfélaginu
hefur leitt til þess að geta Grensásdeildar til að veita
þá þjónustu, sem hún ein getur veitt hefur skerst.
Brýn nauðsyn sé því á að allir sem geta leggi deildinni
lið.
Söfnunarátak vegna Grensásdeildar
Edda Heiðrún
Backman