Saga - 1974, Síða 100

92
EINAR BJARNASON
II. Smiður Andrésson.
Nú fer það ekki á milli mála, að Smiður Andrésson tók
við hirðstjórninni af fjórmenningunum. Hann hefði því
átt að koma út sumarið 1360, eftir því tímatali, sem hér
er við stuðzt og ég tel hér á eftir, að hljóti að vera hið
rétta. Annálar segja svo, Skálholtsannáll við árið 1356:
„Smiður Andrésson kom út í Grindavík og skipað konungs-
vald yfir öllu landinu. Utanferð herra Gyrðs biskups í
Hvalfirði með Ormi langa. Tapaðist skip það við Fær-
eyjar. Þar drukknaði herra Gyrður biskup ívarsson.
Þessi annáll er um þetta árabil nokkrum árum á undan
hinum annálunum með ársetningar, og virðist skip það,
sem Gyrður var á, hafa farizt árið 1360. Gyrður er enn
á lífi í Skálholti 20. júlí 1360, en hans er ekki getið á
lífi eftir það. öllum annálum kemur hins vegar saman um
það að Smiður kemur út sama ár og Gyrður biskup deyr.
Annálsbrot frá Skálholti segir við árið 1360: „Útkoma
Smiðs og skipaður hirðstjóri um allt land af Magnúsi
konungi.“
Lögmannsannáll segir við árið 1361: „Bardagi var á
Alþingi og börðust á menn Árna og Jóns Guttormssonar.
Útkoma Smiðs Andréssonar. Var skipaður hirðstjóri um
allt Island og leigt með sköttum og skyldum um 3 vetur.
Hafði hann út mörg kóngsbréf."
Gottskálksannáll segir við 1360: „Kom skip af Noregi
í Grindavík. Var þar sá maður fremstur á, er Smiður
hét að skírnarnafni, Andrésson. Var honum skipuð hirð-
stjórn um allt land.“
Flateyjarannáll segir við árið 1361: „Börðust á Alþingi
menn Árna Þórðarsonar og Jóns Guttormssonar, særður
Svartur Þorleifsson mjög og Klofa-Gizur og nokkuð Fil-
ippus Þorleifsson. Voru þeir allir Árna menn,“ og enn segir
annállinn:
„Útkoma Smiðs Andréssonar með hirðstjórn um allt ís-
land og leigt um 3 vetur. Hafði út mörg kóngsbréf . . .