Morgunblaðið - 24.11.2009, Page 18
18 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. NÓVEMBER 2009
ÉG ER haldin þrá-
hyggju. Hef fengið
vottorð upp á það frá
Jóhönnu Sigurð-
ardóttur. Reyndar
allir félagar mínir í
þingflokknum, við er-
um öll þráhyggjufólk.
Fengum að heyra það
á flokksstjórnarfundi
Samfylkingarinnar
fyrir helgina. En
hvers vegna?
Getur það verið vegna þess að
við í Sjálfstæðisflokknum höfum
sagt nei við skattahækkunará-
formum ríkisstjórnarinnar og
bent á aðrar leiðir? Að við segj-
um og höfum lengi sagt að við
skattleggjum ekki íslenskt sam-
félag, hvorki heimili né fyrirtæki,
út úr kreppunni? En einhverra
hluta vegna vilja stjórnar-
flokkarnir ekki ræða okkar leið
sem gengur m.a. út á að afnema
frestun skattlagningar á þegar
greiddum séreignarsparnaði. All-
ir skynsamir menn hljóta að
spyrja sig af hverju ekki og af
hverju ríkisstjórnin þorir ekki að
hrófla við lífeyrissjóð-
unum.
Álitsgjafarnir
og skattahækkanir
Ég hef lengi haldið
því fram að rík-
isstjórnin sé að leggja
af stað í grundvall-
arbreytingar á ís-
lensku samfélagi þar
sem kreppan er notuð
sem afsökun fyrir
aukinni miðstýringu
og haftakerfi í sínu
víðasta samhengi.
Þessar breytingar blasa nú við
þegar ráðist er á skattkerfið með
miklum látum en breytingarnar
munu stuðla að ógegnsæi, auknu
flækjustigi og minni skatttekjum
og verðmætasköpun þegar upp er
staðið. Kannski hentar það heldur
ekki hinni klisjukenndu hug-
myndafræði vinstristjórnarinnar
að aðrar leiðir eru færar og betri
til að lagfæra stöðu ríkissjóðs en
þessar steingerðu aðferðir ráð-
herranna og hjálparkokka þeirra.
Um síðustu helgi benti ég á að
brátt yrðu Stefánar og Þórólfar
þessa lands og háskólanna kallaðir
til leiks til að réttlæta skatta-
hækkanir vinstristjórnarinnar og
klæða þær í nýjan búning. Og viti
menn, hið ótrúlega gerðist! Ekki
liðu nema tveir dagar þar til hinir
sígildu álitsgjafar Stefán Ólafsson
og Þórólfur Mattíasson há-
skólaprófessorar fengu sviðið í
Speglinum, fréttum og eflaust
fleiri málfundum vinstrimanna.
Allt frekar fyrirsjáanlegt en nokk-
uð þreytt. Og hver man ekki eftir
orðum Steingríms J. Sigfússonar í
kosningabaráttunni um að varn-
aðarorð okkar sjálfstæðismanna
um vinstrimenn og skattahækkanir
væru bara hræðsluáróður af okkar
hálfu! Varaformaður VG má eiga
það að hún talaði þó hreint út um
að vinstriflokkarnir myndu lækka
laun og hækka skatta þótt hennar
eigin flokksfélagar hafi síðan ítrek-
að reynt að þagga niður í henni.
Þráhyggja gegn Icesave
En þráhyggja okkar sjálfstæðis-
manna, að mati Jóhönnu Sigurð-
ardóttur, kann líka að stafa af and-
stöðu okkar við
Icesave-samninginn eins og hann
liggur nú fyrir. Meðan stjórn-
arflokkarnir gera hvað þeir geta til
að slæva þjóðina í málinu munum
við halda áfram gagnrýni okkar á
fordæmalaus vinnubrögð rík-
isstjórnarinnar vegna Icesave og
efnisinnihalds samningsins. En
hvað veit forsætisráðherra svo sem
um málflutning okkar í stjórn-
arandstöðu og gagnrýni því hún
hefur hvorki verið viðstödd né tek-
ið til máls í Icesave-umræðunni á
haustþingi. Ekki er hlustað frekar
en fyrri daginn. Bara talað í
huggulegu halelújaumhverfi
flokksstjórnar. Pólitík til heima-
brúks var eitt sinn kallað!
Það væri þó aldrei að tillaga
Jóns Gunnarssonar, þingmanns
Sjálfstæðisflokksins, um að út-
varpa frá Icesave-umræðunni yrði
til þess að ríkisstjórnarflokkarnir
vöknuðu, því fátt losar jafnmikið
um málbeinið á þingmönnum
vinstriflokkanna og návist fjöl-
miðla. Þótt óþægindin yrðu ein-
hver. Þá þyrftu stjórnarliðar t.a.m.
að réttlæta það að okkur sjálfstæð-
ismönnum var meinað að kalla til
Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur eða
Sigurð Líndal fyrir þingnefnd en
orð þeirra og ábendingar hefðu
vissulega verið óheppileg fyrir
blekkingarleikinn allan. Sú höfnun
var makalaus með öllu.
Að hlusta
Þráhyggja þarf ekki að vera
slæm. Ég þekki það vel. Ef grannt
er hlustað á þann sem einhverra
hluta vegna er haldinn þráhyggju
eykst skilningur manns, samhliða
tilfinningu fyrir einstaklingnum og
umhverfinu. Þrátt fyrir að vera
þreytandi á stundum. En ef ekki
er hlustað fer lítið fyrir umburð-
arlyndi og víðsýni.
Það sem sumir vilja nú kalla
þráhyggju getur einnig verið stað-
festa annars til að standa á eigin
sannfæringu. Það getur vel verið
að forsætisráðherra finnist það
þreytandi að við sjálfstæðismenn
nýtum málfrelsið og höfum okkar
skoðanir og tillögur um aðra val-
kosti í skattamálum en þá sem rík-
isstjórnin býður upp á og vilji kalla
það þráhyggju. Það verður þá svo
að vera. Vinstriflokkarnir verða þá
bara að lifa við þá þráhyggju okk-
ar sjálfstæðismanna.
Ég er haldin þráhyggju
Eftir Þorgerði
Katrínu
Gunnarsdóttur
» Það sem sumir vilja
nú kalla þráhyggju
getur einnig verið stað-
festa annars til að
standa á eigin sannfær-
ingu
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
Höfundur er varaformaður
Sjálfstæðisflokksins.
MEÐ spuna og
klækjabrögðum hóps
glæpamanna hefur
tekist að setja ís-
lenska þjóð sem næst
á höfuðið. Sá glæpur
sem framinn hefur
verið mun verða tal-
inn til helstu atburða
Íslandssögunnar, eins
glæsilegt og það nú
er.
Í besta falli er þjóð-
in nú í svipaðri stöðu efnahagslega
og var fyrir 30 til 40 árum og í
versta falli er þjóðin gjaldþrota.
Miðað við fyrirliggjandi upplýs-
ingar þá eru skuldir ríkissjóðs um
3.000 milljarðar eingöngu vegna
gjörninga þessara manna. Seint
verður síðan hægt að hampa
frammistöðu okkar aumu stjórn-
málamanna og ónothæfra embætt-
ismanna þegar hvað mest þurfti á
að halda til lagasetningar og eft-
irlits.
Ríkissjóður hefur úr að spila um
500 milljörðum í árlega. Af þessum
tekjum hefur komið fram að þurfi
að greiða í vexti um 100 milljarða á
ári. Þá þarf að greiða niður lánið.
Líklegt er að sú upphæð geti orðið
jafnhá eða um 100 milljarðar á ári
næstu áratugina. Af þessum tölum
er ljóst að þetta dæmi getur alls
ekki gengið upp enda einungis 300
milljarðar eftir til að halda sam-
félaginu/samfélagsþjónustunni
gangandi.
Gangi þetta eftir er verið að
rústa því velferðarkerfi sem byggt
hefur verið upp áratugum saman
og almenn sátt verið um í sam-
félaginu.
Þess vegna legg ég til eftirfar-
andi. Allar eignir lífeyrissjóða
landsmanna verði þegar teknar yfir
af ríkinu og sjóðirnir þar með lagð-
ir niður. Eignir sjóðanna verði not-
aðar til greiðslu skulda ríkisins.
Reikna má með að um 1500
milljarðar geti fengist fyrir eignir
lífeyrissjóðanna á núvirði. Strax
þarf að fara í að selja erlendar
eignir sjóðanna enda gengi hag-
stætt nú. Innlendum eignum verði
komið í verð sem fyrst og stefnt að
því að ljúka sölu allra eigna innan
3ja ára.
Með sölu eigna líf-
eyrissjóðanna og því
að nokkuð mun fást
fyrir eignir gömlu
bankanna þá gæti
skuldastaða ríkisins
verið komin niður í
500 til 1000 milljarða
eftir 3 til 4 ár.
Til að mæta yf-
irtöku/ríkisvæðingu líf-
eyrissjóðanna þarf að
sjá til þess að eft-
irlaunaþegar fái áfram
sín laun. Eftir yfirtöku
lífeyrissjóðanna getur ríkið lagt
12% skatt á öll laun. Ekki verður
um aukna raunskattheimtu að
ræða, enda ekki innheimt lífeyr-
issjóðsgjald lengur.
Binda þarf í lög og festa í stjórn-
arskrá að þessi 12% fari ávallt
óskipt til greiðslu eftirlauna. Alltaf.
Allir eftirlaunaþegar fá greidda
sömu upphæð framvegis enda
varla annað hægt í þessu kerfi.
Með greiðslu sömu upphæðar til
allra er verið að fara sömu leið og
gildir á öðrum sviðum velferð-
arkerfisins þar sem allir hafa jafn-
an aðgang að samfélagsþjónust-
unni. Reikna má með að helstu
andstæðingar þessarar tillögu
verði þeir sem hæstar greiðslur
þiggja nú og munu þiggja síðar
samkvæmt núverandi kerfi. En það
eru æðstu embættismenn ríkisins,
þingmenn og ráðherrar. Og að auki
á frjálsa markaðnum efstu starfs-
menn verkalýðs- og atvinnurek-
endafélaga. Vonandi er að þessi
hópur láti ekki sérhagsmuni ráða
för heldur almannahagsmuni. Nú
ríður meir á en nokkurntíma fyrr
að láta verkin tala. Með öllum til-
tækum ráðum verður að koma í
veg fyrir að velferðarkerfi okkar
verði lagt í rúst. Það mun taka
áratugi fyrir íslenska þjóð að vinna
sig upp úr núverandi stöðu nema
brugðist verði við á afgerandi hátt.
Því er þetta lagt til. Það er varla
mikið val.
Til lausnar
skuldsettri þjóð
Eftir Guðlaug Þór
Pálsson
Guðlaugur Þór
Pálsson
»Nú ríður meir á en
nokkurntíma fyrr að
láta verkin tala.
Höfundur er vélfræðingur og
starfar sem framkvæmdastjóri.
Stórhöfða 21, við Gullinbrú, s. 545 5500.
www.flis.is ● netfang: flis@flis.is
lím og fúguefni
Mikið úrval af
fallegum
rúmfatnaði
Skólavörðustíg 21, Reykjavík, sími 551 4050
Í GÆR, mánudag,
fjallaði leiðarahöfundur
Morgunblaðsins í
stuttu máli um afdrif
niðurstöðu Þjóðfundar
2009. Þrátt fyrir lítils-
háttar athugasemdir
við nafngift fundarins
og ónefnda óheppilega
sjálfskipaða talsmenn
verður ekki annað séð
en leiðarahöfundurinn
hafi velþóknun á af-
rakstri fundarins. Aftur á móti eru
greinilegar áhyggjur af því, að með
því að svonefnd sóknaráætlun rík-
isstjórnarinnar muni taka mið af nið-
urstöðum fundarins verði málið sett í
lokaðan farveg, eða saltpækil, eins og
komist er að orði. Mér finnst þetta
tilefni kjörið til þess að árétta nokkur
atriði sem a.m.k. aðstandendur fund-
arins telja afar mikilvægt að hafa í
huga varðandi afrakstur hans.
Hvað sem hver álítur um sókn-
aráætlunina er það auðvitað mik-
ilvæg viðurkenning á niðurstöðum
Þjóðfundar 2009, að tekið verði mið
af þeim í yfirstandandi verkefni á
vegum ríkisstjórnarinnar sem fæst
við mótun á framtíðarstefnu í mikil-
vægum málaflokkum.
Það er auðvitað fagn-
aðarefni. Hitt er alveg
ljóst, að með því getur
úrvinnsla úr niður-
stöðum fundarins eng-
an veginn endað.
Ákvörðun ríkisstjórn-
arinnar er vonandi að-
eins upphafið. Það sem
skiptir höfuðmáli er að
sem flest áhrifaöfl í
samfélaginu, ekki síður
en hver og einn Íslend-
ingur, vilji taka mið af
niðurstöðum umræðna
þeirra einstaklinga sem komu saman
í Laugardalshöll 14. nóvember síðast-
liðinn. Við berum öll ábyrgð á því að
taka frumkvæði bæði í umræðu og
útfærslu breytinga sem geta orðið til
þess að örva jákvæða þróun í ís-
lensku samfélagi byggða á þeim
grunngildum sem þjóðin telur mik-
ilvægust.
Eftir fundinn liggur gríðarlegt
magn gagna um viðhorf, áherslur,
markmið og tillögur um aðgerðir,
sem unnið er hörðum höndum að því
að koma í gagnagrunn sem verður
opinn öllum landsmönnum. Þegar yf-
ir lýkur verður hægt að nálgast þessi
gögn eftir aldri, kyni, búsetu og ein-
stökum málaflokkum, auk þess sem
hægt verður að leita í grunninum
með margvíslegum öðrum hætti. Það
sem þar kemur fram er eðli málsins
samkvæmt afar margbreytilegt,
enda þverskurður af viðhorfum þjóð-
arinnar. Hins vegar liggur fyrir mik-
ið magn hugmynda og viðhorfa sem
munu ótvírætt gagnast í umræðu á
margvíslegum vettvangi og ef vel
tekst til hreyfa við ríkjandi að-
stæðum til hagsbóta fyrir okkur öll.
Það er ekki síður fagnaðarefni að
nú þegar er áhugi margra mikil-
vægra afla í samfélaginu vakinn, og
ljóst að margir bíða með óþreyju eftir
að fá nánari gögn frá umræðum fund-
arins. Væntingar standa til að hægt
verði að uppfylla þessa þörf í vikunni
sem muni verða til að örva umræðu
sem víðast í samfélaginu. Fjölmiðlar
munu gegna þar mikilvægu hlut-
verki, bæði til þess að vekja athygli á
mikilvægum málefnum og ekki síður
umræðum og aðgerðum sem skír-
skota til niðurstaðna fundarins.
Þegar öllu er á botninn hvolft er
hins vegar önnur hlið fundarins ekki
síst mikilvæg, þótt minna muni bera
á henni í rituðu máli. Það er sú stað-
reynd, að íslenskum almenningi er
fullkomlega treystandi til þess að
fjalla um eigin málefni með ábyrgum
hætti. Á fundinn voru langflestir
valdir af handahófi úr þjóðskrá. Sam-
an kom fólk með ólíkan bakgrunn og
reynslu. Með því að umræðan hófst á
því sem gat sameinað þennan stóra
hóp var umfjöllun um það sem á eftir
kom á heildina litið bæði vönduð og
málefnaleg. Þessari einföldu stað-
reynd er nauðsynlegt að taka mið af í
áframhaldandi umræðu með því að
hafa hana opnari en jafnan hefur
tíðkast hingað til. Ef rétt er að mál-
um staðið þarf ekki að óttast afleið-
ingar þess að almenningi verði hleypt
innan um sérfræðingana, sem hafa
setið meira og minna einir að um-
ræðu um málefni samfélagsins.
Verði þetta haft að leiðarljósi er
ekki að efa, að betur gangi að eyða
því vantrausti sem almennt ríkir í
samfélaginu. Stjórnvöld, samtök,
stofnanir, atvinnugreinar og einstök
fyrirtæki, svo eitthvað sé nefnt, geta
með þessu mun fyrr byggt upp traust
og jákvæða ímynd, sem er grundvöll-
ur nauðsynlegrar samstöðu og trygg-
ir kraftinn í sóknina sem framundan
er.
Þjóðfundur í saltpækli?
Eftir Bjarna
Snæbjörn Jónsson » Ábyrgð á eftirfylgni
Þjóðfundar 2009
liggur ekki aðeins hjá
ríkisstjórn, heldur sem
flestum stofnunum og
samtökum samfélagsins
og landsmönnum öll-
um.
Bjarni Snæbjörn
Jónsson
Höfundur er einn aðstandenda
Þjóðfundar 2009.
ÁSKRIFTASÍMI 569 1100